Το φούρκισμα

Στην κωμωδία Βαβυλωνία ο Επτανήσιος αστυνόμος (Ηλίας Λογοθέτης) ρωτά (εδώ, 01:08:10-22) την «σεβαστή διοίκηση» «τι να τσι κάνω ούλους αυτούς τσι μασκαλτσόνους (κατεργαραίους) … να τσι φουρκίσω ή να τσι αμολλάρω;»

Η μετάθεση της Καλαβρίας

Στην ανάρτηση αυτή θα περιγράψω ένα θέμα που έτυχε να συζητήσουμε στα σχόλια τις προηγούμενες ημέρες, δηλαδή τη μετάθεση του τοπωνυμίου «Καλαβρία» από το «τακούνι» στη «μύτη» της ιταλικής «μπότας».

Ο Ερχέμπερτος #2

Μετά την πρώτη εισαγωγική ανάρτηση για τον κόσμο του Ερχεμπέρτου, για να περάσουμε τώρα στην συνοπτική περιγραφή του συγγραφέα και της Ιστορίας του.

Ο Ερχέμπερτος #1

Η σημερινή ανάρτηση θα είναι η πρώτη της σειράς στην οποία θα περιγράψω την Ιστορία των Βενεβεντανών Λαγγοβάρδων (Historia Langobardorum Beneventanorum) που ο μοναχός Ερχέμπερτος (λατ. Erchempertus) από την Ελάσσονα Λαγγοβαρδία έγραψε λίγο μετά το 890.

Ο Λιουτπράνδος της Κρεμόνας #3

Στην προηγούμενη (2η) ανάρτηση της σειράς για τον Λιουτπράνδο της Κρεμόνας ξεκίνησα να περιγράφω την Ανταπόδοση, που είναι το πρωιμότερο και εκτενέστερο σύγγραμμα του Λιουτπράνδου. Στη σημερινή ανάρτηση θα προσθέσω τα υπόλοιπα αξιοσχολίαστα της Ανταπόδοσης.

Ο Λιουτπράνδος της Κρεμόνας #2

Μετά την προηγούμενη και εισαγωγική ανάρτηση για τον Λιουτπράνδο της Κρεμόνας στη σημερινή ανάρτηση θα αρχίσω να πραγματεύομαι την Ανταπόδοση (Ἀνταπόδοσις > λατ. Antapodosis) που είναι το πρωιμότερο και εκτενέστερο σύγγραμμα του Λιουτπράνδου.

Ο Λιουτπράνδος της Κρεμόνας #1

Επειδή πριν από μερικές μέρες ο Ιάσων ρώτησε στα σχόλια για την Αναφορά της δεύτερης πρεσβείας του Λιουτπράνδου της Κρεμόνας το 968 στην Κωνσταντινούπολη, αποφάσισα να αφιερώσω μια σειρά αναρτήσεων για όλα τα γραπτά του Λιουτπράνδου.

Το Οδοιπορικό του Ιγνατίου του Σμολένσκ #4

Έκλεισα την προηγούμενη (3η) ανάρτηση της σειράς για το Οδοιπορικό του Ιγνατίου του Σμολένσκ (1389) στο σημείο (4η σελίδα του κειμένου) όπου ο συγγραφέας περιγράφει την διάβαση των σκαφών στις 18 Μαΐου από το «ερειπωμένο κάστρο και πορθμείο Τέρκλι» (Terkli i gorodišče i perevoz) και στις 19 Μαΐου από τη «Μεγάλη Καμπή» (Velikaja Luka) του ποταμού Ντον, παρατηρώντας ότι στο Τερκλί για πρώτη φορά οι ταξιδιώτες συνάντησαν Τατάρους.

Το Οδοιπορικό του Ιγνατίου του Σμολένσκ #1

Η σημερινή ανάρτηση και οι επόμενες έχουν ως θέμα τους το Οδοιπορικό του διακόνου Ιγνατίου του Σμολένσκ (ρωσ. Ignatij Smoljanin, Σμολένσκ) το 1389 από τη Μόσχα ως την Κωνσταντινούπολη. Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω το ιστορικό πλαίσιο που ευθύνεται για την τέλεση αυτού του Οδοιπορικού το 1389 και στις επόμενες αναρτήσεις θα παραθέσω την περιγραφή του Οδοιπορικού του Ιγνατίου.

Max Vasmer (1922): Ένα ρωσοβυζαντινό γλωσσάρι των τελών του 15ου αιώνα

Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω ένα «ρωσοβυζαντινό» γλωσσάρι των τελών του 15ου αιώνα που εξέδωσε το 1922 ο Max Vasmer με τον τίτλο Ein russisch-byzantinisches Gesprächbuch («Ένας ρωσοβυζαντινός διάλογος») και το οποίο μπορείτε να διαβάσετε διαδικτυακά εδώ.

Giuliano Bonfante: Οι ειρωνείες της ιστορίας

Επειδή η προηγούμενη ανάρτηση που έκανα σήμερα ήταν μικρή, θα προσθέσω και μία ακόμα επίσης μικρή ανάρτηση πάνω σε ένα θέμα που έτυχε να σχολιάσω στα σχόλια το πρωΐ. Το θέμα αυτής της ανάρτησης αφορά αυτές που ο Ιταλός γλωσσολόγος Giuliano Bonfante κάποτε αποκάλεσε ως τις δύο «ειρωνείες της ιστορίας» (le ironie … nella storia).

Quiz: Το Muccurum και η Makarska

Στο Quiz της σημερινής ανάρτησης, αφού πρώτα εξηγήσω πως το αρχαίο τοπωνύμιο Muccurum (στην Δαλματία, νοτίως της Σαλώνος) επιβιώνει στο τοπωνύμιο Makarska της Κροατίας (βλ. και Makarska Riviera), θα σας αφήσω να εξηγήσετε γλωσσολογικά την φωνολογική εξέλιξη λατ. Muccurum > κροατ. Makarska πριν παραθέσω το απόγευμα την απάντηση στο πρώτο σχόλιο της ανάρτησης.

Για τον Σπυρίδωνα (επισκοπή Σταγών)

Πριν τρεις εβδομάδες ο Σπυρίδων σ’αυτό εδώ το σχόλιο μου ζήτησε να σχολιάσω τα ανθρωπωνύμια και τα τοπωνύμια αυτής εδώ της απογραφής του 1163 της επισκοπής Σταγών (Καλαμπάκα).

Ποια είναι η «Γραικία» που δεν είναι Ρούμελη;

Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω μια μυστήρια χρήση του όρου «Γραικία» (Grecia) που κάνει ο Θεόδωρος Σπανδούνης το 1538 όταν κάποια στιγμή μεταφράζει στα ιταλικά τον πλήρη τίτλο του οθωμανού σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς.

Τα Diarii του Marino Sanudo: Τόμος 3 (1499-1501) #3

Αυτή είναι η τρίτη και τελευταία ανάρτηση της σειράς (βλ. #1, #2) για τον 3ο Τόμο (1499-1501) των «Ημερολογίων» (Diarii) του Βενετού Marin[o] Sanudo.