Το Οδοιπορικό του Ιγνατίου του Σμολένσκ #1

Η σημερινή ανάρτηση και οι επόμενες έχουν ως θέμα τους το Οδοιπορικό του διακόνου Ιγνατίου του Σμολένσκ (ρωσ. Ignatij Smoljanin, Σμολένσκ) το 1389 από τη Μόσχα ως την Κωνσταντινούπολη. Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω το ιστορικό πλαίσιο που ευθύνεται για την τέλεση αυτού του Οδοιπορικού το 1389 και στις επόμενες αναρτήσεις θα παραθέσω την περιγραφή του Οδοιπορικού του Ιγνατίου.

Antonio Possevino (1586): Η «διεφθαρμένη» γλώσσα των τωρινών «Γραικών» στη Μοσχοβία

Ο Μαντοβάνος (από τη Μάντοβα της Ιταλίας) Ιησουίτης Antonio Possevino έδρασε στα 1580s στις περιοχές της ευρύτερης «Σαρματίας» (βασίλειο Πολωνίας, μεγάλο δουκάτο Λιθουανίας και Μοσχοβία) όπου το 1586 εξέδωσε στα λατινικά στο Βίλνιους της σημερινής Λιθουανίας το έργο του Μοσχοβία (Moscovia).

Τα Annali Veneti του Domenico Malipiero #4

Στην προηγούμενη ανάρτηση της σειράς παρέθεσα τις απαντήσεις των όρων «Ρωμανία» και «Αλβανία» στο πρώτο μέρος των Annali Veneti του Domenico Malipiero. Συνεχίζω και στη σημερινή ανάρτηση με την γεωγραφική ορολογία του Malipiero.

Οι τρεις φάσεις της πρώιμης τσεχικής γραμματείας

Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω συνοπτικά τις τρεις φάσεις της πρώιμης τσεχικής γραμματείας: παλαιοσλαβονική (10ος αι.), αμιγώς λατινική (11ος-12ος αι.) και, μετά το 1200 περίπου, η εμφάνιση και σταδιακή αύξηση στην χρήση της Παλαιάς Τσεχικής ως γραπτής γλώσσας δίπλα στη λατινική.

Το πολυλεξικό του Peter Simon Pallas

Ο Πρώσος ζωολόγος-βοτανολόγος Peter Simon Pallas (1741-1810) έζησε κατά την περίοδο 1767-1810 στην Αγία Πετρούπολη της Μεγάλης Αικατερίνης, όπου κατά τη διετία 1786-9 εξέδωσε το παρακάτω δίτομο πολυλεξικό (словарь/slovar’):

Sravnitel’nyye slovari vsekh yazykov i narechiy, sobrannyye desnitsey Vsevysochayshey osoby imperatritsy Yekateriny II (Saint Petersburg, 1786–1789, in 2 volumes)

Λατινικός τίτλος: Linguarum totius orbis vocabularia comparativa

Το ταξίδι του Ρώσου διακόνου Ζωσίμου (1419-22)

Στη σημερινή ανάρτηση θα παραθέσω την περιγραφή του ταξιδιού του Μοσχοβίτη Ρώσου διακόνου Ζωσίμου από τη Μόσχα στην Κωνσταντινούπολη, που ήταν μέρος ενός ευρύτερου ταξιδιού που ο Ζώσιμος πραγματοποίησε κατά την περίοδο 1419-1422 με τελικό προορισμό το προσκύνημα στους Αγίους Τόπους.

Sigismund von Herberstein: Rerum Moscoviticarum Commentarii (1549) #3

Στην προηγούμενη ανάρτηση εξήγησα τι δύο σημασίες του «εμείς» με το οποίο ο Herberstein συνδέεται με το στοχευμένο αναγνωστικό του κοινό και την ευρύτερη συλλογικότητα «Σλάβοι» στην οποία εντάσσει τους Ρώσους/Ρουθηνούς.

Sigismund von Herberstein: Rerum Moscoviticarum Commentarii (1549) #1

Η σημερινή ανάρτηση είναι η πρώτη της σειράς με θέμα το βιβλίο του Sigismund von Herberstein (1486-1566) Rerum Moscoviticarum Commentarii («Σχόλια περί των Μοσχοβιτικών Πραγμάτων», 1549), η πρώτη λεπτομερής δυτική περιγραφή της ιστορίας, γεωγραφίας, εθνογραφίας και πολιτικής οργάνωσης του Μεγάλου Δουκάτου της Μοσχοβίας.

Ο Μοσχοβίτης υποψήφιος

Όσοι ξέρετε την ταινία The Manchurian Candidate (1962) και την πιο πρόσφατη εκδοχή της (2004) θα καταλάβατε από που εμπνεύστηκα τον τίτλο της σημερινής ανάρτησης.

Η θηλυκή προσωποποίηση χώρα = έθνος

Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω μερικά προνεωτερικά παραδείγματα της θηλυκής προσωποποίησης χώρα = έθνος, κατά την οποία η συλλογικότητα του έθνους περιγράφεται μεταφορικά ως θηλυκό πρόσωπο με το όνομα της χώρας, το οποίο δρα, νιώθει και υπόκειται τις πράξεις των ξένων «άλλων». Σύμφωνα με τον νεωτεριστή Eric Hobsbawm, αυτό το σύμβολο είναι καινοτομικό χαρακτηριστικό της νεωτερικότητας.

Η έννοια της «πατρίδας» σε Πολωνούς, Ρουθηνούς και Ρώσους

Στην σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω την εμφάνιση της έννοιας της συλλογικής «πατρίδας» και της πατριωτικής ιδεολογίας σε Πολωνούς, Ρουθηνούς και Ρώσους κατά την περίοδο 1550-1709. Η ιστορία που θα περιγράψω ξεκινάει στα τέλη του 16ου αιώνα, όταν στην Πολωνική γραμματεία καθιερώθηκε ο όρος matka ojczyzna «μητέρα πατρίδα» και τελειώνει στις αρχές του 18ου αιώνα, με τον Κιεβίτη Τεοφάν Προκόποβιτς να απονέμει τον τίτλο Otec Otečestva = «Pater Patriae, Πατήρ Πατρίδος», πρώτα στον χετμάνο Ιβάν Μαζέπα (ο ηττημένος στη μάχη της Πολτάβας το 1709) και, μετά την μάχη, στον νικητή τσάρο/αυτοκράτορα Πέτρο Α΄ της Ρωσίας.