Το φούρκισμα

Στην κωμωδία Βαβυλωνία ο Επτανήσιος αστυνόμος (Ηλίας Λογοθέτης) ρωτά (εδώ, 01:08:10-22) την «σεβαστή διοίκηση» «τι να τσι κάνω ούλους αυτούς τσι μασκαλτσόνους (κατεργαραίους) … να τσι φουρκίσω ή να τσι αμολλάρω;» Continue reading

Leave a comment

Filed under πρώιμη νεωτερική εποχή, Αρχαιότητα, Βυζαντινολογία, Ιστορία, Μεσαίωνας, Οθωμανική περίοδος

Μεζεδάκια από το Κατά Ματθαίον (Μάιος 2024)

Θα σπάσω τη σιγή του ιστολογίου με λίγα γλωσσολογικά μεζεδάκια από το Κατά Ματθαίον ευαγγέλιο. Continue reading

3 Comments

Filed under ρωμανικές γλώσσες, Βαλκανικές γλώσσες, Γλωσσολογία, Ελληνική γλώσσα, Ινδοευρωπαϊκά θέματα, Σλαβικές γλώσσες

Η εθνογραφία του Andrea Valiero #3

Στις δύο προηγούμενες αναρτήσεις (#1, #2) της σειράς με θέμα την Ιστορία του Κρητικού πολέμου (1645-1669) του Ενετού Andrea Valiero (1679) περιέγραψα την βασική εθνογραφία των διαφόρων μετώπων του Πολέμου (Κρήτη-Αιγαίο-Δαρδανέλλια, Δαλματία, Ουκρανία) κατά τα τέσσερα πρώτα χρόνια (1645-1648) του πολέμου. Στη σημερινή ανάρτηση και την επόμενη θα συνεχίσω το ίδιο θέμα για τα επόμενα έξι χρόνια του Πολέμου (1649-1654), ξεκινώντας στη σημερινή ανάρτηση με τους λαούς και τα γεγονότα που αφορούν τις εκτός Αιγαίου περιοχές. Continue reading

Leave a comment

Filed under πρώιμη νεωτερική εποχή, Εθνολογία, Ιστορία, Οθωμανική περίοδος

Λίγα λόγια για τον ρουμανικό όρο neam

Στην προηγούμενη ανάρτηση ανέφερα ότι στα χρονικά που συνεγράφησαν στη μέση ρουμανική γλώσσα από Μολδαβούς χρονικογράφους κατά την περίοδο περ. 1650 – περ. 1750 το ουγγρικό δάνειο neam φέρει τις σημασίες «σόι, καταγωγή, γένος, έθνος». Για να δούμε μερικά παραδείγματα. Continue reading

12 Comments

Filed under πρώιμη νεωτερική εποχή, Εθνολογία, Ιστορία, Οθωμανική περίοδος

Quiz: γιατί limbă «έθνος»;

Η ιδέα για τη σημερινή ανάρτηση μου ήρθε το πρωί καθώς απαντούσα σε ένα σχόλιο για τη σημασία του όρου «έθνος» και τις αντιστοιχίσεις του στις άλλες γλώσσες. Continue reading

5 Comments

Filed under πρώιμη νεωτερική εποχή, Εθνολογία, Ιστορία, Οθωμανική περίοδος

Γλωσσολογικό Quiz στο Κατά Ματθαίον

Για να σπάσω τη σιγή του ιστολογίου κατά το Μάρτιο, κάνω τη σημερινή ανάρτηση με θέμα ένα γλωσσολογικό Quiz σε ορισμένα χωρία από το Κατά Ματθαίον ευαγγέλιο. Continue reading

23 Comments

Filed under ρωμανικές γλώσσες, Βαλκανικές γλώσσες, Γλωσσολογία, Ελληνική γλώσσα, Ινδοευρωπαϊκά θέματα

Η εθνογραφία του Andrea Valiero και οι «Αρχοντορωμαίοι» Σφακιανοί #2

Συνεχίζω την ενότητα Α με την γενική εθνογραφία του Andrea Valiero που ξεκίνησα στην προηγούμενη ανάρτηση. Continue reading

20 Comments

Filed under πρώιμη νεωτερική εποχή, Εθνολογία, Ιστορία, Οθωμανική περίοδος

Η εθνογραφία του Andrea Valiero και οι «Αρχοντορωμαίοι» Σφακιανοί #1

Στη σημερινή ανάρτηση και την επόμενη θα γράψω λίγα προκαταρκτικά λόγια για την εθνογραφία του Ενετού Andrea Valiero (1679) εστιάζοντας τελικά στους Σφακιανούς της ενετικής Κρήτης που ήταν γνωστοί ως «Αρχοντορωμαίοι». Continue reading

1 Comment

Filed under Εθνολογία, Ιστορία, Οθωμανική περίοδος

Η Σκόπελος και η spaghetti allo scoglio

Στη σημερινή ανάρτηση θα εξηγήσω τη σχέση που συνδέει το ελληνικό νησώνυμο Σκόπελος με τον ιταλικό όρο scoglio «θαλάσσιος βράχος» (βράχια της ακτής, βραχονησίδα, ύφαλος). Continue reading

4 Comments

Filed under ρωμανικές γλώσσες, Γλωσσολογία, Ελληνική γλώσσα, Ινδοευρωπαϊκά θέματα

Η συνθήκη των Βασαίδων

Στη σημερινή ανάρτηση θα περιγράψω τις διαλεκτικές ιδιαιτερότητες της Συνθήκης των Βασαίδων, (εγχωρίως: συνθείκᾱ Βασαίδουν) ένα επιγραφικό κείμενο του 3ου π.Χ. αι. από τη Μητρόπολη (εγχωρίως: Μᾱτρόπολις) της δυτικής Θεσσαλίας. Continue reading

17 Comments

Filed under Γλωσσολογία, Ελληνική γλώσσα

Η μετάθεση της Καλαβρίας

Στην ανάρτηση αυτή θα περιγράψω ένα θέμα που έτυχε να συζητήσουμε στα σχόλια τις προηγούμενες ημέρες, δηλαδή τη μετάθεση του τοπωνυμίου «Καλαβρία» από το «τακούνι» στη «μύτη» της ιταλικής «μπότας». Continue reading

11 Comments

Filed under Αρχαιότητα, Βυζαντινολογία, Βαλκανικές γλώσσες, Γλωσσολογία, Εθνολογία, Ιστορία, Ινδοευρωπαϊκά θέματα, Μεσαίωνας

Η καβάτζα

Επειδή στις τελευταίες αναρτήσεις ανέφερα τους Λαγγοβάρδους της μεσαιωνικής Ιταλίας, το θέμα της σημερινής σύντομης ανάρτησης είναι η ετυμολογία του νεοελληνικού όρου καβάτζα. Continue reading

Leave a comment

Filed under ρωμανικές γλώσσες, Γλωσσολογία, Ελληνική γλώσσα, Ινδοευρωπαϊκά θέματα

Ο Ερχέμπερτος #2

Μετά την πρώτη εισαγωγική ανάρτηση για τον κόσμο του Ερχεμπέρτου, για να περάσουμε τώρα στην συνοπτική περιγραφή του συγγραφέα και της Ιστορίας του. Continue reading

1 Comment

Filed under Βυζαντινολογία, Εθνολογία, Ιστορία, Μεσαίωνας

Ο Ερχέμπερτος #1

Η σημερινή ανάρτηση θα είναι η πρώτη της σειράς στην οποία θα περιγράψω την Ιστορία των Βενεβεντανών Λαγγοβάρδων (Historia Langobardorum Beneventanorum) που ο μοναχός Ερχέμπερτος (λατ. Erchempertus) από την Ελάσσονα Λαγγοβαρδία έγραψε λίγο μετά το 890. Continue reading

11 Comments

Filed under Βυζαντινολογία, Εθνολογία, Ιστορία, Μεσαίωνας

Ο Λιουτπράνδος της Κρεμόνας #3

Στην προηγούμενη (2η) ανάρτηση της σειράς για τον Λιουτπράνδο της Κρεμόνας ξεκίνησα να περιγράφω την Ανταπόδοση, που είναι το πρωιμότερο και εκτενέστερο σύγγραμμα του Λιουτπράνδου. Στη σημερινή ανάρτηση θα προσθέσω τα υπόλοιπα αξιοσχολίαστα της Ανταπόδοσης. Continue reading

Leave a comment

Filed under Βυζαντινολογία, Εθνολογία, Ιστορία, Μεσαίωνας