Στη σημερινή σύντομη ανάρτηση θα παραθέσω δύο ενδιαφέροντα χωρία στα οποία ο Ιταλός (Φλωρεντίνος) κλασικιστής Anton Maria Salvini (1653-1729) εξηγεί πως οι «Γραικοί» (Greci) «μετά την translatio imperii» μετονομάστηκαν Ρωμαίοι (Romei) και γι΄αυτό το λόγο αποκαλούν ρωμαίικα (Romeca) την «σημερινή δημώδη γλώσσα τους» (la Lingua odierna loro volgare).
1712, Discorsi:
Siccome i Greci la Lingua odierna loro volgare, perciocchè prodotta dall’ antica de’ Greci loro maggiori, negli ultimi tempi dall’ Imperio Romano colà traspiantato chiamati Romei, cioè Romani, Lingua Romeca appellano similamente.
Μετάφραση: Όπως οι «Γραικοί» [και] η σημερινή δημώδης γλώσσα τους που, παρόλο που κατάγεται από την αρχαία [γλώσσα] των «Γραικών» προγόνων τους, όταν προς το τέλος της αρχαιότητας μεταφέρθηκε εκεί η έδρα τηςΡωμαϊκής αυτοκρατορίας, [οι «Γραικοί»] (μετ)ονομάστηκαν Ρωμαίοι («Romei, δηλαδή Romani = Ρωμαίοι») [και] παρομοίως (μετ)ονόμασαν την [δημώδη] γλώσσα τους «ρωμαίικα» (Lingua Romeca).
Σε κείμενό του που εκδόθηκε μετά θάνατον το 1734:
onde i Greci medesimi Romei in lor lingua, cioè Romani, e il paese intorno a Bizanzio, Romania […]
Μετάφραση: Έτσι και οι προρρηθέντες «Γραικοί», οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται Ρωμαίοι (Romei, δηλαδή Romani) στην γλώσσα τους (in lor lingua), και η χώρα γύρω από την πόλη του Βυζαντίου [ονομάστηκε] Ρωμανία.
smerdaleos 
Δεν μπορεί να παραδεχθεί, ως “απόγονος Φράγκων”, ότι οι Γραικοί (κατ’ αυτόν) της εποχής του ήταν εθνοτικά Ρωμαίοι. Πάντως, η καταγραφή αυτή είναι πολύ κοντά, χρονικά, στα χρόνια του Διαφωτισμού, και δείχνει την τάση δημιουργίας εθνικών ταυτοτήτων, με βάση αρχαίες εθνότητες. Έτσι όπως το καταλαβαίνω: οι Γραικοί ήταν πάντοτε Γραικοί, αλλά μόλις υποδουλώθηκαν στους Ρωμαίους, άλλαξαν το όνομά τους. Κάτι αντίστοιχο αναφέρει και το (φραγκικό) χέρι που έγραψε το Χρονικόν του Μωρέως.
Γεια σου Κυριάκο λεβεντιά!
Καλά μην περιμένεις μια δυτική πηγή να σου αποδώσει ακριβώς την ημική «βυζαντινή» ρωμαϊκή αντίληψη, αλλά για Φράγκος, καλά τα πήγε.
1) Φυσικά ως Φράγκος που απευθύνεται σε Φράγκους αναγνώστες, κατανοεί τον λαό διαχρονικά ως «Γραικούς».
2) Δεν γράφει «όταν υποδουλώθηκαν», αλλά «όταν η έδρα της ρωμαϊκής αρχής «μετεμφυτεύτηκε/μεταμοσχεύθηκε» εκεί [στην Κων/πολη]» (Imperio Romano colà traspiantato). Άρα κατανοεί ότι η αλλαγή έγινε αιώνες μετά την ρωμαϊκή κατάκτηση των αρχαίων Ελλήνων.
“…κἀντεῦθεν ἵνα μὴ τοῖς ἐθνικοῖς
τούτοις ὀνόμασι περιγράφωνται, τῇ πρεσβυτέρᾳ Ῥώμη ἑτέρα
νέα ἀντῳκοδόμηται, ἵνα ἐξ οὕτω μεγίστων πόλεων κοινὸν
ἐχουσῶν τοὔνομα Ῥωμαῖοι πάντες κατονομάζοιντο καὶ ὡς τὸ
τῆς πίστεως κοινὸν οὕτως ἔχοιεν καὶ τὸ τῆς κλήσεως. καὶ
ὡς ἐκ Χριστοῦ ταὐτὸ τὸ τιμιώτατον ἔλαχον ὄνομα, οὕτω καὶ
τὸ ἐθνικὸν αὐτοῖς ἐπηγάγοντο. καὶ πάντα δὲ τὰ ἄλλα
ὑπῆρχε τούτοις κοινά, ἀρχαὶ νόμοι λόγοι βουλαὶ δικαστήρια,
αὐτὴ ἡ εὐσέβεια, οὐδὲν ὅτι μὴ κοινὸν Ῥωμαίοις τοῖς πα-
λαιοτέροις καὶ νεωτέροις.΄΄
Το παραπάνω απόσπασμα, από το Contra Latinos του Γεωργίου Ακροπολίτη, είναι από κείμενο καθαρά διπλωματικό. Ούτε θεολογική βάση έχει (εμπεριέχει θεολογικές υπεραπλουστεύσεις), ούτε εκθέτει τα πράγματα ως έχουν. Κάνει ότι κάνουν συνήθως οι Ρωμαίοι του 13ου, και μετά, αιώνα: δίνει χώρο στους Φράγκους και στην δική τους θεώρηση για τα πράγματα, προκειμένου να βρεθεί τόπος και τρόπος συνεννόησης. Δίνει στον προσδιορισμό Ρωμαίο σχεδόν αποκλειστικά θρησκευτική χροιά, κάτι που δεν ισχύει. Ο Χρήστος ο Μαλατράς (το Γένος των Ρωμαίων τον 12ο αιώνα, κλ.π.) μου είχε πεί, σε σύντομη συζήτησή μας πριν χρόνια, ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η ελληνική εθνοτική ταυτότητα αφομοιώθηκε από την ρωμαϊκή πρό των χρόνων του Μάρκου Αυρηλίου (διότι κυκλοφορεί και η ανιστόρητη θεωρία ότι η ρωμαϊκή ταυτότητα δόθηκε καταναγκαστικά, με το έδικτό του 212 μ.Χ. Αν έχετε γερό στομάχι, κι αν αντέχετε τον αντεπιστημονικό λόγο του πρώην Προέδρου της ελληνικής Δημοκρατίας, κάντε κλικ στο: https://www.sartzetakis.gr/points/graikoi.html
όπου ο π. Πρόεδρος ισχυρίζεται ότι ο όρος “Ρωμηός” “μας” (!) προσκολήθηκε από τον Μάρκο Αυρήλιο. (sic) ]
Συμπερασματικά, απ’ ό,τι κατάλαβα, ο Σαλβίνι δεν πιστεύει ότι οι ελληνόφωνοι Ρωμαίοι είναι πραγματικοί Ρωμαίοι, εθνοτικά. Οι δε ελληνόφωνοι Ρωμαίοι έδιναν χώρο στους Λατινόφραγκους, για να μην τους κοντραριστούν (λόγω αδυναμίας): ως χώρο, εννοώ την χρήση του όρου Γραικός (στην οποία έχεις αναφερθεί εκτενώς, εδώ στο μπλογκ), όταν αναφέρονται στον διάλογο με τους Λατίνους. Αυτό οφείλεται στην άλωση του δυτικού ρωμαϊκού κόσμου από γερμανικές εθνότητες: έτσι δεν είναι; Δεν υπήρχε προγενέστερος πόλεμος, περί εθνοτικής ταυτότητας/περί ρωμαϊκότητας, προ του Καρλομάγνου.
Δεν υπήρχε προγενέστερος πόλεμος, περί εθνοτικής ταυτότητας/περί ρωμαϊκότητας, προ του Καρλομάγνου.
—
Γεια σου Κυριάκο. Την λατινόφωνη χρήση του όρου Graecus για τους ελληνόφωνους Ρωμαίους θα πρέπει να την διακρίνεις σε καλοπροαίρετη/κανονική και προπαγανδιστική.
1) καλοπροαίρετη/κανονική:
Επειδή οι λατινόφωνοι ανέπτυξαν νωρίτερα ρωμαϊκή εθνοτική ταυτότητα σε σχέση με τους ελληνόφωνους, πρόλαβαν να εγείρουν ένα εθνοτικό τοιχίο (ethnic boundary) που χώριζε τους λατινόφωνους Romani και τους ελληνόφωνους Graeci.
Αυτό το βλέπεις λ.χ. στον λατινόφωνο Ανατολικό Ρωμαίο Κόμητα Μαρκελλίνο (από την Δαρδανία) την εποχή του Ιουστινιανού που, ενώ αναγνωρίζει πολιτικά και θρησκευτικά τους ελληνόφωνους ως Ρωμαίους, όταν πρέπει να κάνει εθνογλωσσικές διακρίσεις, αντιπαραβάλλει γλωσσικά τους λατινόφωνους Romani στους ελληνόφωνους Graeci.
Όταν γράφει ότι ο Θευδέριχος Στράβων επέδραμε κατά των [ελληνόφωνων] Ρωμαίων του Ανάπλου (δίπλα απ΄την Κων/πολη) , αναγνωρίζει τους ελληνόφωνους
ως Ρωμαίους συμπολίτες του.
Όταν όμως γράφει για ένα νόμισμα πως οι μέν Ρωμαίοι τα λένε teruncianos, οι δε Γραικοί follares [= φολλίδες], εδώ Ρωμαίοι/Romani είναι μόνον οι λατινόφωνοι.
Αυτή είναι καλοπροαίρετη και κανονικότατη διάκριση από έναν λατινόφωνο εθνοτικό Ρωμαίο και είναι παρόμοια με την διάκριση που κάνει ο παρακάτω Βλάχος «απόγονος» του κόμητα Μαρκελλίνου από το Κρούσεβο της Βορείου Μακεδονίας, όταν λέει ότι κατά την τουρκοκρατία οι Αρμάνοι (=Romani) [πάνω στα βουνά] απολάμβαναν ελευθερία και αυτονομία, ενώ οι «Γραικοί» (Gretsi) [κάτω στους κάμπους] δούλευαν ραγιάδες στους Τούρκους.
[06:00-20]
Αυτή είναι η καλοπροαίρετη/κανονική κατηγοριοποίηση των ελληνόφωνων ως «Γραικών» από λατινόφωνους που είναι/ήταν φορείς μιας άλλης (λατινόφωνης) εθνοτικής ρωμαϊκής ταυτότητας.
2) Κακοπροαίρετη/προπαγανδιστική
Και αυτή εμφανίζεται πολύ νωρίς, μόλις η δυτική αυτοκρατορία αρχίζει να καταρρέει. Ο ποιητής Κλαυδιανός ήταν ελληηνόφωνος που είχε γεννηθεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αλλά έκανε καριέρα στην δυτική αυτοκρατορία ως λατινόφωνος προπαγανδιστικός ποιητής του Στιλίχωνα.
Όταν ο Στιλίχων συγκρούστηκε με την Κωνσταντινούπολη για το Ιλλυρικό μετά τον θάνατο του Μεγάλου Θεοδοσίου (τελευταία πενταετία του 4ου μ.Χ. αι.), ο Κλαυδιανός έβγαλε ένα ποίημα όπου προσδιορίζει ΣΚΩΠΤΙΚΑ την ανατολική ρωμαϊκή κυβέρνηση της Κων/πολέως με την σαρκαστική αντίφαση “Graios Quirites” = «οι Γραικοί που μας το παίζουν Quirites [= γνήσιοι Ρωμαίοι]».
https://imgur.com/jekDe24
Κάθε μορφωμένος λατινόφωνος που γνώριζε τα ποιήματα του Γιουβενάλι (περ. 100 μ.Χ.) ήξερε πως οι «Γραικοί» (Grai) δεν μπορεί να είναι Quirites (άρα κατανοούσε τον στίχο του Κλαυδιανού ως σαρκαστική αντίφαση), γιατί ο Γιουβενάλις σε κάποιον στίχο του λέει στους γηγενείς της Ρώμης «δεν μπορώ, ω Quirites, να βλέπω την Πόλη (Ρώμη) γραικική πόλη [γεμάτη με Γραικούς] (non possum ferre, Quirites, Graecam urbem) και μέ ό,τι άλλο ξεβράζει ο Ορόντης [της Αντιοχείας] στον Τιβέρη [της Ρώμης].
Μετά το 700, η παποσύνη και οι «βάρβαροι» που άρχισαν να το παίζουν δυτικοί «Ρωμαίοι» αυτοκράτορες εργαλειοποίησαν εντατικότερα αυτήν την κακοπροαίρετη χρήση του όρου Greci, με σκοπό να αρνηθούν την ρωμαϊκότητα των άπτωτων/εώων Ρωμαίων της Κων/πολης και γι΄αυτό στην λατινόφωνη/λατινοπρεπή μεσαιωνική Ευρώπη οι Εώοι/Άπτωτοι Ρωμαίοι έγιναν γνωστοί ως «Γραικοί».
Είναι πραγματικά επιστημονική η ανάλυση που παραθέτεις, και ξεκαθαρίζει τα πράγματα. Δυστυχώς, οι προπαγανδιστές της ελληνικής συνέχειας απομονώνουν την προπαγανδιστική χρήση του όρου Γραικός, και την εργαλειοποιούν. Πάντως ΔΕΝ καταφέρνουν να αποδείξουν ότι υπήρξε ελληνική (εθνοτική) συνέχεια διότι, εντωμεταξύ, ο ελληνόφωνος κόσμος αυτοπροσδιοριζόταν ως ρωμαϊκός. Υ.Γ. Για τον Χ. Σαρτζετάκη δεν σχολίασες! Ήθελα να σε προκαλέσω…ΟΚ, σε ένα ποιο συναφές άρθρο! 😀
Πάντως ΔΕΝ καταφέρνουν να αποδείξουν ότι υπήρξε ελληνική (εθνοτική) συνέχεια
—
Τι να «αποδείξουν», βρε Κυριάκο μου, όταν όποιος διαβάσει εγχειρίδιο εθνοτικότητας και πάει να εφαρμόσει τα θεωρητικά που έμαθε στις βυζαντινές πηγές, θα καταλήξει στο αναντίλεκτο συμπέρασμα πως, από ένα σημείο και έπειτα (6ος-7ος μ.Χ. αι.), οι ελληνόφωνοι [που έχουν παραμείνει εντός των ορίων της συρρικνωμένης Ρωμανίας] επανεθνοτίζονται σε μια (νέα) ρωμαϊκή εθνοτική ομάδα (Ρωμαίοι που μιλάνε ρωμαϊκά/ρωμαίικα, λέω «νέα» γιατί οι λατινόφωνοι είχαν αρχίσει να αποκτούν εθνοτική ρωμαϊκή ταυττητα 1-2 αιώνες νωρίτερα), η οποία παραμένει αμετάβλητη για την επόμενη χιλιετία μετά το 700.
Παραθέτω ένα σχόλιο του ιστορικού Βασίλη Παναγιωτόπουλου που, κατά την γνώμη μου, είναι ο σοβαρότερος άνθρωπος από αυτούς που μιλάνε κάθε τόσο δημόσια για την Επανάσταση του 1821:
Εδώ στο [18:40] ο Πορτοσάλτε τον ρωτά αν γύρω στο 1800 οι [απλοί] κάτοικοι της σημερινής ελληνικής επικράτειας είχαν επίγνωση ότι είναι Έλληνες και ο Παναγιωτόπουλος απαντά [18:57] «δεν ξέρουν ὀτι είναι Έλληνες· δεν το ξέρουν αυτό· ξέρουν ότι είναι χριστιανοί και ξέρουν ότι μιλάνε ελληνικά [*]».
[*] Εδώ στο τέλος ο Παναγιωτόπουλος έσφαλε λίγο γιατί, αν δεν ήξεραν ότι είναι Έλληνες, τότε εξυπακούεται ότι δεν μπορεί να ήξεραν ότι μιλάνε «ελληνικἀ», αλλά ρωμαίικα [και οι μη «ελληνόφωνοι» του μιλλετιού, ούτε ρωμαίικα [ως μητρική], τα οποία οι Αρβανίτες λ.χ. αποκαλούσαν «σκλιάδικα [*sklaven-ishte > *sklja(vë)r-ishte > shkljerishte] = η γλώσσα των Σκλιάδων». Και οι νυν εθνοτικοί και εθνικοί Μακεδόνες, όσο δεν ήξεραν ότι είναι «Μακεδόνες», δεν είχνα επίγνωση ότι μιλάνε «μακεδονικά», γιατί για 8-9 αιώνες πριν γίνουν Μακεδόνες είχαν υπάρξει προνεωτερικοί Βούλγαροι που μιλούσαν «βουλγαρικά».
2) Για τον Χ. Σαρτζετάκη δεν σχολίασες!
Τώρα δε με λυπάσαι, να με βάζεις να σχολιάσω τις απόψεις κάθε ανισόρροπου και ανιστόρητου;
Θες ν΄ανοίξουμε συζήτηση για κάτι; Ας συζητήσουμε το εξής. Ο John Fine έγραψε ότι ορισμένοι Βαλκάνιοι ιστορικοί τείνουν να παραποιούν την εθνωνυμική ορολογία των πηγών τους και αποδίδει αυτή την συμπεριφορά τους σε «τσαπατσουλιά [σε scholarship] ή [εθνικιστική] ανεντιμότητα». Με αυτό το δεδομένο, αφήνω στους αναγνώστες μας να ξεκαθαρίσουν από μόνοι τους τι από τα δύο ισχύει στην περίπτωση της καθηγήτριας ιστορίας Μαρίας Ευθυμίου, η οποία κυριολεκτικά έχει ψοφήσει να παραποιεί τον κακομοίρη Δανιήλ Μοσχοπολίτη κάθε φορά που τον αναφέρει.
Η Ευθυμίου (εδώ 05:42-06:20) ισχυρίζεται ότι ο Δανιήλ Μοσχοπολίτης έγραψε «Αλβανοί, Βλάχοι, Βούλγαροι, αλλόγλωσσοι χαρείτε κι ετοιμαστείτε όλοι σας Έλληνες να γίνετε.
Ο Δανιήλ Μοσχοπολίτης, όμως, στην πραγματικότητα έγραψε:
Aλβανοί, Βλάχοι, Βούλγαροι, αλλόγλωσσοι χαρήτε κι ετοιμασθητε όλοι σας Ρωμαίοι να γενήτε
βαρβαρικήν αφήνοντας γλώσσαν, φωνήν και ήθη…
Δεν είναι πλέον δύσκολο να μάθετε Ρωμαϊκά
και να μην βαρβαρίζετε με λέξεις πέντε δέκα…
Ξυπνήσατε από τον βαθύν ύπνον της αμαθείας
Ρωμαϊκά γλώσσα μάθετε, μητέρα της Σοφίας…
Αυτό που γράφει ο Fine το βλέπει κανείς σε όλο τον βίο ελλαδιτών και Κυπρίων, ειδικά στον λεγόμενο “πατριωτικό” χώρο. Σε ποντιακούς συλλόγους, φερειπείν (που ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια), αλλάζουν τον αδόξαστο της ποντιακής ρωμαϊκής μας μνήμης: στην Ξάνθη, ο σύλλογος ονομάστηκε “Τραντέλλενες”, και μην κάνεις να τους ετυμολογήσεις τον όρο, είναι έτοιμοι να βγάλουν μαχαίρι. “Το Τραντέλλενας ειναι η απόδειξη της ελληνικότητας του Πόντου και της ελληνικής συνέχειας”, κλ.π., διατείνονται. Κρίμα, διότι δύο γενεές (ίσως και μία!) πριν, ο αυτοπροσδιορισμός Ρωμαίος και το λαλώ ρωμαϊκά, για τον γλωσσικό προσδιορισμό, ήταν δεδομένα. Η ταμπέλα Ρωμαίων Σχολή υπάρχει ακόμα, στην Τραπεζούντα, στο Φροντιστήριον. Αποτελεί μέγα μυστήριο αυτή η τάση των σύγχρονων εθνών, στα Βαλκάνια, να ταυτίζονται με κάτι το ιδεατό. Καμιά φορά θαρρώ ότι η ταύτιση με μια εθνική συνείδηση είναι παρόμοια της ταύτισης με μια ποδοσφαιρική ομάδα. Υποστηρίζω τον ΑΡΗ Θεσσαλονίκης, βλέπω κιτρινόμαυρη στολή και τρελλαίνομαι, χωρίς να ξέρω τον λόγο. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και μέσα στον εθνικισμό. Αυτό που έγραψες: κάτοχοι διδακτορικού τίτλου, που είναι και πανεπιστημιακοί, είναι ΑΝΕΠΙΤΡΕΠΤΟ να υποπίπτουν σε τέτοια αμαρτήματα. Αν και, προσωπικά, δεν έχω καμία εκτίμηση για το ελαδικό ακαντίμια…
Αποτελεί μέγα μυστήριο αυτή η τάση των σύγχρονων εθνών, στα Βαλκάνια, να ταυτίζονται με κάτι το ιδεατό. Καμιά φορά θαρρώ ότι η ταύτιση με μια εθνική συνείδηση είναι παρόμοια της ταύτισης με μια ποδοσφαιρική ομάδα. Υποστηρίζω τον ΑΡΗ Θεσσαλονίκης, βλέπω κιτρινόμαυρη στολή και τρελλαίνομαι, χωρίς να ξέρω τον λόγο. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και μέσα στον εθνικισμό.
—
Έτσι ακριβώς, πολύ καλά το περιέγραψες. Η επιτυχία του εθνικισμού ως ιδεολογία είναι ότι συνδέει την ιδιότητα του μέλους ενός έθνους (membership) με την «εκλεκτικότητα» και την «αξιοπρέπεια» (dignity). Το εθνικό αφήγημα πουλάει
«αυτοηδονική αξιοπρέπεια» στα μέλη του κάθε έθνους («είμαι ξεχωριστός γιατί ανήκω στο έθνος Χ») και, όπως και ο κοκαϊνομανής που δεν μπορεί να κόψει την κοκαΐνη, έτσι και ο φορέας της εθνικής συνείδησης δεν γουστάρει την κριτική του αφηγήματος, η οποία προτάσσει μια λιγότερο «αξιοπρεπή» ιστορία στο όνομα κάποιας σοβαρότητας και επαφής με την πραγματικότητα.
Κυριάκο, δες τι γράφει η Liah Greenfeld για την «ψυχολογική ικανοποίηση» (psycological gratification) [στα μέλη του έθνους] μέσα από την παροχή ενός αφηγήματος «αξιοπρέπειας» (dignity) ως το πρωτεύον χαρακτηριστικό της εθνικής ταυτότητας.
https://imgur.com/qrBAkKS
Μας έβαλες σε βαθειά νερά! Αυτό με το dignity είναι κλειδί για την κατανόηση του εθνικιστικού φανατισμού!
Ένα υστερόγραφο. Το Φροντιστήριον στην Τραπεζούντα (σχολή απ΄όπου έβγαιναν οι μελλοντικοί διδάσκαλοι) ήταν γνωστό ως Ρωμαίων Σχολή (υπάρχει ακόμα και σήμερα αυτή η επιγραφή). Με διάταγμα, ωστόσο, του βασιλέως Γεωργίου Α’ (από την Ελλάδα!), η Ρωμαίων Σχολή μετονομάστηκε σε Ελληνικόν Φροντιστήριον Τραπεζούντος. Αυτό το γράφω, διότι πολλοί σύγχρονοι Πόντιοι “μελετητές” παραθέτουν ενδεικτικά αυτής της σχολής, που δόθηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα, όπου αναγράφεται “Ελληνικό Φροντιστήριον”, ως απόδειξη της “ελληνικής συνέχειας”.
Κυριάκο καλημέρα. Δες/άκου το παρακάτω βίντεο στο 01:08:40 – 01:14:30. : ) : )
“That was not in line with what he wanted to portray” (έκανε κροπ στην τελευταία φωτογραφία). Το θέμα στο βιντεο που υπέδειξες είναι σχεδόν ταυτόσημο με την αλλαγή ονόματος από “Ρωμαίων Σχολή” σε “Ελληνικό Φροντιστήριο”. Παθογένεια (ή φαινόμενο τελοσπάντων) της γένεσης των εθνοκρατών: η εθνική ταυτότητα προσπαθεί να επιβληθεί στην εθνοτικότητα. Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω, ωστόσο, είναι πώς είναι δυνατόν βασιλέας της Ελλάδος να έχει λόγο για το Ρουμ Μιλετ της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Νόμιζα ότι το ελλαδικό κράτος απέκτησε σχέσεις (και επιρροή) με την συνθήκη της Λωζάνης! Πρέπει να έχω πολλά κενά, επί του θέματος.
Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω, ωστόσο, είναι πώς είναι δυνατόν βασιλέας της Ελλάδος να έχει λόγο για το Ρουμ Μιλετ της οθωμανικής αυτοκρατορίας
—
Μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, οι ελληνοπρεπείς (και πολλοί ελληνόφρονες) μορφωμένοι του μιλλετιού άρχισαν σιγά σιγά αυθόρμητα να βλέπουν την Ελλάδα ως το εθνικό τους κέντρο, κάτι που εντατικοποιήθηκε με την έναρξη της Μεγάλης Ιδέας, όταν το ελληνικό κράτος άρχισε να εκπέμπει εντατικότερα την ιδεολογία περί «αλύτρωτων Ελλήνων». Αν δεχτούμε ότι η Μεγάλη Ιδέα εγκαινιάζεται με τον λόγο του Κολέττη το 1844, το γεγονός που διηγήθηκες συνέβη 2 γενιές μετά.