Η σημερινή σύντομη ανάρτηση είναι μια ετυμολογική πρόταση για το τοπωνύμιο Σούλι. Το μόνο βέβαιο για την ετυμολογία του τοπωνύμιου «Σούλι» είναι ότι κατά κανόνα απαντά σε μέρη όπου έχουν εγκατασταθεί Αρβανίτες και, συνεπώς, είναι λογικό να αναζητήσουμε την ετυμολογία του στην Αλβανική.
Η ετυμολογία που έχω να προτείνω ισχύει αν και μόνον αν τα διάφορα «Σούλια» είναι «προσήλια μέρη» ή «(βραχώδη) μέρη με αντηλιά».
Ο όρος που υποψιάζομαι ότι μπορεί να κρύβεται πίσω από το τοπωνύμιο «Σούλι» είναι ο αλβανικός όρος: τοσκ. shullë ~ γκεγκ. shullâ = «προσήλιο μέρος, μέρος με αντηλιά» (“sunny spot”).
Ο κοινός ύστερος πρωτοαλβανικός πρόγονος των δύο παραπάνω όρων είναι *šulân- (το τελικό /n/ του θέματος εν τέλει χάθηκε, αλλά η ύπαρξή του τεκμηριώνεται από το έρρινο γκεγκικό φωνήεν /â/, λ.χ. λατ. frēnum > τοσκ. fre ~ γκεγκ. frê) και, σύμφωνα με τον Vladimir Orel, πρόκειται για το δανεισμένο ουσιαστικοποιημένο λατινικό επίθετο sōlānus (locus) = «προσήλιο μέρος, μέρος με αντηλιά». Το γκεγκικό τοπωνύμιο Shullan(i) στην περιοχή της Δίβρας, μάλλον σχετίζεται με τους όρους αυτούς.
Η Αρμανική/Βλαχική έχει τον παρόμοιο όρο *sōlīnus (locus) > sorin(u) ~ surin(u) = «προσήλιο μέρος», τον οποίο αναφέρει ο Φάνης Δασούλας στη σελίδα 199 του λεξικού του αρμανικού ιδιώματος του Μετσόβου.
Κλείνω τη σύντομη αυτή ανάρτηση με τις σελίδες του Vladimir Orel (για το αλβανικό shullë ~ shullâ) και του Φάνη Δασούλα [για το αρμανικό sorin(u) ~ surin(u)].
Orel (AED):
Δασούλας:
smerdaleos 
Καλησπέρα. Ενδιαφέρουσα πρόταση. Ίσαμε τώρα εθεωρείτο επικρατέστερη η προέλευση του τοπωνύμιου από την αλβανική λέξη shul-i (με την προσθήκη του επιτασσόμενου άρθρου), η οποία σημαίνει τον κορμό του δέντρου, το λεπτό, ίσιο ξύλο, το δοκάρι και, μεταφορικά, τη σκοπιά, τη βίγλα. Επίσης, προτείνεται ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από ανθρωπωνύμιο (με προέλευση από την ίδια ως άνω αλβανική λέξη) , τον Σούλη, που μπορεί να σημαίνει τον ψηλό. Ανάλογα σχηματίζεται και το Μαζαράκι από τον Μαζαράκη κλπ.. (Β. Ψιμούλη “Σούλι και Σουλιώτες” 2η Έκδοση, Εκδόσεις Εστία, Αθήνα 2005, σ. 140,141,143,146,147).
Γεια σου Γιώργο. Ο αλβανικός όρος shul = «δοκάρι» είναι σλαβικό δάνειο (λ.χ. šulica = «κοντάρι, δόρυ» και εδώ για περισσότερους όρους). Τον περιγράφει ο Orel στη σελίδα που έχω παραθέσει (λίγο πάνω από το λήμμα για το «προσήλιο μέρος»).
Για την επιπλέον σημασία «βίγλα» δεν βρίσκω κάτι. Υπάρχει κάποιο αξιόπιστο λεξικό που να αναφέρει αυτή τη σημασία;
Δες shul = “pole, post” 3 λήμματα πιο πάνω.
Έχεις δίκιο Σμερδαλέε για το shul = δοκάρι. Την λέξη αυτή με τη σημασία βίγλα δεν την έχω βρει σε λεξικό. Απλά παρέθεσα την άποψη της Ψιμούλη, η οποία με τη σειρά της παραθέτει ότι είχε πει ο Π.Α. Φουρίκης στην μελετή του “Πόθεν το όνομα Σούλι”, Ημερολόγιο της Μεγάλης Ελλάδος, Αθήνα 1922 (σ. 404-420). Συγκεκριμένα, όπως λέει η Ψιμούλη (σ. 140-141) , αναφέρει ο Φουρίκης ότι το όνομα (Σούλι) αποδίδει μορφολογικά χαρακτηριστικά του εδάφους…. Καθώς τα υπερκείμενα ψηλά βουνά της περιοχής (του οικισμού) προσομοιάζουν με στύλους, επονομάστηκαν σούλι, δηλαδή στύλος, βίγλα…”.
Και εγώ τα διάβασα αυτά που παρέθεσες ψάχνοντας στο διαδίκτυο εδώ και εκεί για την ετυμολογία του Σουλίου, αλλά θα ήθελα να επιβεβαιώσω τη σημασία «βίγλα» από κάποιο έγκυρο λεξικό.
Που είναι ο Γκάνταλφ να μας διαφωτίσει.
Παρών! 😀
Επειδή στην αλβανική υπάρχουν και τα δυο σύμφωνα, [s] και [ʃ] καθώς και τα [ʎ] και [l], μου φαίνεται εξαιρετικά απίθανο η παραγωγή του τοπωνυμίου να προέρχεται από το shullë, καθώς από τους Αλβανούς θα διατηρούσε την ίδια προφορά. Τα τοπωνύμια όμως στην αλβανική είναι με την ίδια φωνητική απόδοση όπως στα ελληνικά [‘suli].
Θα επανέλθω σύντομα αφού ψάξω τα κιτάπια μου.
μου φαίνεται εξαιρετικά απίθανο η παραγωγή του τοπωνυμίου να προέρχεται από το shullë, καθώς από τους Αλβανούς θα διατηρούσε την ίδια προφορά
—
Καλώς τον Gandalf!
Ήδη μας βοήθησες μ΄αυτό.
Καλησπέρα,
Αυτό το σχόλιο ίσως σε στεναχωρήσει, αλλά το αρβανίτικο τοπωνύμιο Σούλι δεν έχει σχέση με κάποια αλβανική λέξη. Είναι τοπωνύμιο που προέρχεται σε όλες τις περιπτώσεις από ανθρωπωνύμιο και συγκεκριμένα από το ανθρωπωνύμιο Σούλης, πίσω από το οποίο κρύβεται με την σειρά του το βαφτιστικό όνομα Αθανάσιος.
Η εικόνα στον παρακάτω σύνδεσμο είναι ένα screenshot που προέρχεται από το site του Δ. Λιθοξόου (http://www.lithoksou.net/p/onomateponyma-ton-albanon-arbaniton-tis-boreiodytikis-peloponnisoy-ton-15o-aiona-2009). Στην συγκεκριμένη σελίδα ο Λιθοξόου μεταγράφει (με κάποια λάθη) τα ανθρωπωνύμια ενός Οθωμανικού απογραφικού καταστίχου που συντάχθηκε ανάμεσα στα 1460 & 1463.
Ανάμεσα στα ονόματα που εμφανίζονται στο κατάστιχο είναι και το Σούλης. Και όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις (π..χ Σπάτα, Λιόπεσι κτλ.), λόγω και του συγκεκριμένου τρόπου της μετακίνησης των Αρβανιτών, το (αρχικό) ανθρωπωνύμιο μεταβλήθηκε τελικά σε τοπωνύμιο. Η συσχέτιση πάντως του συγκεκριμένου τοπωνυμίου με την μετακίνηση/κάθοδο των Αρβανιτών στην κυρίως Ελλάδα είναι σωστή.
Γεια σου Έκτορα. Ξέρεις αν την έχει προτείνει κάποιος τη συσχέτιση με το όνομα Σούλης;
Καλησπέρα,
Θα ήθελα να αναρτήσω εδώ συνδεσμους για τις δύο μελέτες που ανέφερα στα προηγούμενα:
Η πρώτη μελέτη είναι αυτή του Σπ. Λάμπρου με τίτλο: “Η ονοματολογία της Αττικής και η εις την χώραν εποίκησις των Αλβανών”, η οποία δημοσιεύθηκε στο στον 1ο Τόμο της Επετηρίδας του Φιλολογικού Συλλόγου “Παρνασσός” (έκδοση 1896). Ο σύνδεσμος είναι ο παρακάτω:
Click to access lampros-ocr.pdf
Επίσης μπορεί κανείς να την βρεί και εδώ (σελίδες 156 – 192):
Click to access PDF_File.pdf
Η δευτερη μελέτη είναι αυτή του Νικ. Ταχινοσλή σχετικά με τις μορφές του ονόματος Δημήτριος. Αυτή δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ελληνικά, τόμος 43, μέρος 1ο, σελίδες 187 – 202.
Click to access tahinoslis-dimitrios.pdf
Επίσης μπορεί κανείς να την βρεί εδώ:
Click to access ekd_peel_43_1_Tahinoslis.pdf
Καλή συνέχεια…
Για το Μενίδι που έχει από ότι κοίταξα γρήγορα ο Λάμπ στο τέλος , είχα τελικά διαβάσει πως δεν είναι αρβανήτικο γιατί απαντάται πρίν το κατέβασμα των Αρβανιτών.
Γράφει ο Καργάκος :
(…)Αλβανικά θεωρεί επίσης και τα ονόματα Χασιά και Μενίδι. Όμως το Μενίδι αναγράφεται σε βούλα του πάπα Ιννοκεντίου Γ’ το 1208, που σημαίνει ότι είναι προγενέστερη του έτους τούτου ονομασία, άρα προγενέστερη και της καθόδου των Αλβανών
Και αλλού :
– Η διένεξη έλαβε τέλος με απόφαση του Πάπα, ο οποίος με την περίφημη « Βούλα » του 1209 καθόριζε ποια θα φορολογούσε μόνο ο Βεράρδος . Η αναγραφόμενη στη « Βούλα » σειρά έχει ως εξής: « Casalia (αγροικίες, μικροσυνοικισμοί) Platan, Felin, Curiomonaster, Cassas, Menidi, Ducheleos, Calixte…
Click to access cebccebfcebdceae-cebacebbceb5ceb9cf83cf84cf8ecebd-ceb1cf80cf8ccf83cf80ceb1cf83cebcceb1-ceb1cf80cf8c-cf84cebf-ceb2ceb9ceb2cebbceafcebf.pdf
– Πρώτη ιστορική πληροφορία την εποχή της Φραγκοκρατίας για την ύπαρξη χωριών και εγκαταστάσεων στο Μενίδι είναι η Βούλα του Πάπα Ιννοκέντιου ΓΑ΄ που εκδόθηκε το 1209. Αναφορά στο όνομα, γίνεται επίσης στα κατάστιχα φορολογίας κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής.
Click to access xf_Axarnon.pdf
– Casalia, Procovenico, Vertipos, Triclini, Platan, Felin, Curiomonaster, Cassas, Menidi, Ducheleos,Calixtes, Perseconar, Catraperseta, Clazazundas, Chandebride, Alianastasis, Pothamo, Pirgo, Hu, Mareton, Oargite, Largedo, Lalaconite, Vatia, Literne, Mortar. Τα ονόματα των χωρίων δεν μεταφράζονται, διότι πολλά τούτων, λόγω κακής αναγραφής, είναι δύσκολον να ταυτισθούν με τας σημερινάς ονομασίας.
http://www.skamnosvoice.gr/index.php/svxorio/svhistory/675-casale-procovenico
Δεν ρειάζεται κάτι ιδιαίτερο εδώ. Το όνομα Σούλης, ως υποκοριστικό του Αθανάσιος, είναι ακόμη σε κοινή χρήση σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Το υποκοριστικό/ανθρωπωνύμιο αυτό προέρχεται από την Ελληνική γλώσσα, όπως και πολλά άλλα επώνυμα που εμφανίζονται στους Αρβανίτες.
Παρόμοια περίπτωση με το Σούλης είναι και το Ματαράγκας με το οποίο είχες ασχοληθεί παλιότερα. Στην περίτπωση αυτή έχουμε ανθρωπωνύμιο που προέρχεται από “αύξηση”. Δες την παρακάτω εικόνα που προέχεται από μία μελέτη του Δ. Ταχινοσλή.
Ο Δ. Ταχινοσλής έχει μάλλον δίκιο για όλες τις μορφές που αναφέρει στην μελέτη του (π.χ. Ματαλανγκας, Ματρακας κτλ) Το ανθρωπωνυμικό Ματαράγκας είναι μάλλον Ελληνικής προέλευσης και πιθανότατα σχετίζεται με τις περιοχές που χρησιμοποιείται το βόρειο ιδίωμα..
Ναι, βρε συ, δεν μιλάω για το υποκοριστικό Σούλης. Απλά ρώτησα αν υπάρχει κάποιος που να έχει προτείνει το Σούλι ως χωριό φάρας με φύλαρχο κάποιον Σούλη.
ΥΓ: Από που προκύπτει η ελληνική προέλευση του ονόματος Ματαράγκας; Γιατί ο όρος mătărângă στα ρουμάνικα σημαίνει «ψωλή».
Η συσχέτιση των αρβανίτικων τοπωνυμίων με τα αρβανίτικα ανθρωπωνύμια γενικότερα είναι γνωστή από πολύ παλιά. Αν ψάχνει κανείς κάποια επιπλέον τεκμηρίωση μπορεί να διαβάσει την σχετική μελέτη του Σ. Λάμπρου για την Αττική, όπου σωστά συσχετίζει τα αρβανίτικα τοπωνύμια με τα ονόματα των αρβανιτών εποίκων. Η συσχέτιση αυτή είναι προφανής και στην περίπτωση των χωριών της Πελοποννήσου στα οποία αναφέρεται η μεταγραφή του Λιθοξόου. Έτσι έχουμε:
Dime Suli, χωριό Suli – Gardičko.
Kosta Suli, χωριό Suli – Gardičko.
Kosta Suli, χωριό Suli – Gardičko.
Teodoris Suli, χωριό Suli – Hlumica.
Teodoros Suli, χωριό Suli – Gardičko.
Τα δύο Σούλια που εμφανίζονται στην Πελοπόννησο, έχουν πάρει το όνομα τους από τους ιδρυτές τους. Το ίδιο μπορεί να αποδέιξει κανείς και για τα Σούλια της Αττικής. Και το ίδιο ισχύει και για το Σούλι της Ηπείρου, το οποίο “κάνει παρέα” με ένα Μαζαράκι (σημερινή Μαζαρακιά), ένα Λιόπεσι (σημερινή Λιόψη) κτλ.
Τώρα σε σχέση με το όνομα Ματαράγκας/Ματράγκας: Αυτό είναι “αυξητική μορφή” του ονόματος Δημήτριος στις περιοχές που μιλιέται το βόρει ιδίωμα. Κάτι σαν Μητσάρας, ας πούμε. Αυτό γράφει ο Δ. Ταχινοσλής και αυτό μάλλον είναι το σωστό (το όνομα αυτό είναι ακόμη σε χρήση ως “αυξητική μορφή” του Δημήτριος).
Εγώ, πάντως, δεν έχω ακούσει ποτέ το «Ματαράγκας» ως παραλλαγή του ονόματος Δημήτρης.
Δημήτρης ματαραγκας, που κάνει ματσα ραγκιες; mαzz, metz, arad, amen, sat κλπ = μεγας, άφθονος το Αrad του Αραδιπου (Αραδ ίππου;) στην μεγαλονησο, που ψάχνω. Τα πήρε και η Αρμενική. η. μήπως μας τα έδωσε.Αγαπητέ Σμερδαλεε,χαιρε, τα ανώτερω υποδηλώνουν την αφθονία.
Ολίγον πεζον να ειναι ένα απλό υποκοριστικό το ένδοξο Σούλι. Αλλά φίλος ο Έκτωρ και φίλτατη η αλήθεια.Δε θα επιλυθεί σήμερα αυτό το θεμα,μα ειναι ιδιαιτερα κατοτοπισμενος ως Αρβανίτης. Και μια και ήρθε η κουβέντα. Έχω τον αδελφικο φίλο τον Δήμα, δήμαρχος στα νότια προάστια, πιο Έλληνας από εμένα. Θα μου πεις άλλο η Βάρκιζα και άλλο το Καναλακι Λούρου, όπου έως τα 60s και λίγο μετά, έπεφτε νέφος η σφαλιάρα από τον δάσκαλο άμα δεν μιλούσες ελληνικα! Εκεί είναι ο Νούσης. Άπταιστα δίγλωσσος, ανάθεμα αν τον καταλαβαίνουν οι μετά του 90 νεοφιχθεντες όμως. Τόσο ζωντανό το ιδίωμα που μιλούσαν με την αδελφή του για να μη καταλαβαίνω και δεν θα είναι μόνο αυτή η οικογένεια. Σούλι, επιμένω, να με χτυπάς, πρέπει να σχετικό με μορφολογία εδάφους,αψηλο μέρος,όπου & λατρεία θεοτήτων. Ο μικρός Διόνυσος, Διονυσουλης, και Αρτεμισουλα. Δεν μου πάει αλλά το απλό είναι συχνά πιο σωστό. Αψηλος, θεορατος, λεχαρι, Άγιος εκ της ρίζας sal, silly. Γιατί να μην είναι πολύ παλιό; Όχι σάλος, ούτε σαλός,αν και η τρελλα πάει στα ψηλά. Οι αρχαίοι παρομοιαζαν τα υψώματα με τον ακόλουθο τρόπο δόντια, δάκτυλα (Ιδαιοι), ακόμα και “βσωλες”, που είπες, la poula και η bite που είπα. Βιτ. η. BUT είναι ο σκοπός. Υπάρχει και η Αφροδίτη η Κατα /Κάτω Σκοπία. Σκοπά απο τα μπα.ι.ρια,ενω η λέξη που ψάχναμε είναι για τον Γιάννη=βουτ, βυτ, le but de ma vie o skopos της ζωής μου.Κορυφαία θεότητα. Κάτι σαν την Κιβλα για προσευχή. Για τα Σκόπια δε ξέρω. Μπα.ι.ρια:δικαιωματικά ποντιακό αλλα στα urdu, pahiri είναι to oros. Εσύ πρότεινες και το Σούλι για μορφολογία. Όλα γύρω από τους αψηλους τόπους & τους φαλλους.
Hello there,
In Arman/Vlach the word SULA (SOULA) means spike, something thin, sharp, pointy. Perhaps Souli mountains seen from afar resemble spikes.
Have a nice day!
Thanks. I think its the same slavic loanword that lies behind Romanian suliță “lance, spear” and Albanian shul = “pole, post”.
Hill, Spike, Colonne, “epi Kolonw”, Colline in French and also Stylida from Stylus.The Elevation.
In Kastoria the Shul, Dokoi are called Direkia. Derekia?
In Cyprus, dear Smerdalee, dokos of the house is called mornos!
Just some, I hope interesting, examples.And for root SL & other.
Γεια σας, το τοπωνύμιο Σούλη είναι παν γνωστό στα Αλβανικά\αρβανίτικα ( δεκαριά τέτοια τοπωνυμίες και μικροτοπωνυμίες μπορούμε να βρούμε στα Αλβανικά και αρβανίτικα περιοχές, η περιοχή από που προέρχουντε η πρόγονοι μου τον λένε Σουλοβα\Sulova ‘μικρή Σούλη ‘ ) , η ετυμολογία μπορεί να είναι Αλβανικό-Αρουμανικό είτε από τον shul-i είτε από τον σούλη (suli-i) αιχμηρή κορυφή (βουνού), επίσης, είναι γνωστό και σαν αρ\λβανίτικο επώνυμο, μια άλλη περίπτωση σελίδα 268, στο Ελληνικό -αρβανίτικο χωριό Αυλωνάρι έτος 1474, η Αρβανίτες ; Γιάνη Μπότσαρη, Ντούκα Σούλη, Λικά Σούλη ! https://www.scribd.com/doc/212234588/E-Balta-L%CA%BC-Eubee-a-la-fin-du-XV-siecle-economie-et-population-les-registres-de-l-annee-1474-INR-Mpalta-89-01
Ευχαριστώ, Arban.
Bravo Arban !
Συμπληρωματικά στο σχόλιό μου:
1. Σε κανένα από τα λεξικά της αλβανικής που διαθέτω (με πιο έγκυρο το FGJSSH, της Ακαδημίας) δεν παρατίθεται σημασία “βίγλα” στην λέξη shul, έστω και μεταφορικά.
2. Η λέξη shul έχει δώσει ξεχωριστά τοπωνύμια και ανθρωπωνύμια στην Αλβανία (τν. Maja e Shulicës δις, Përroi i Shulit καθώς και επώνυμο Shuli στην Σκόδρα).
3. Παραθέτω ετυμολογία του Χ. Π. Συμεωνίδη.
https://imgur.com/a/zwPXuhz
Το Sul βέβαια στην αλβανική δεν μπορεί να προέρχεται από το shul αλλά δέχομαι ωστόσο ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από ανθρωπωνύμιο (αλβ.) Suli < (βουλγ.) Sulo < βουλγ. сулъ "ισχυρός, δυνατός".
Το Sul βέβαια στην αλβανική δεν μπορεί να προέρχεται από το shul αλλά δέχομαι ωστόσο ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από ανθρωπωνύμιο (αλβ.) Suli < (βουλγ.) Sulo < βουλγ. сулъ "ισχυρός, δυνατός".
—
Είσαι σίγουρος; Γιατί ο σλαβικός όρος «δυνατός» είναι *sil- με /i/ (όχι με /u/): sila = «ισχύς», με παράγωγο επίθετο OCS: silĭnŭ = «δυνατός» > σερβικό silan, βουλγαρικό silen κλπ.
Πάντως, οι σλάβοι έχουν ορωνύμια από το πρωτοσλαβικό *sulĭ = «κοντάρι, λόγχη» (βλ. sulica), λ.χ. τα όρη Súľov της Σλοβακίας, ονομάστηκαν έτσι από τις πάμπολλες αιχμηρές, βραχώδεις κορυφές που μοιάζουν σαν αιχμές ακοντίων.
Παραθέτω και μερικά άλλα σλαβικά τοπωνύμια από την ρίζα šulĭ-/sulĭ-:
Σερβο-Κροατικά: Šuljci, Šuljkovac, Šula, Šulinec
Σλοβενία: Šulinci
Είχα υπόψην μου αυτό όταν το έγραφα.
https://imgur.com/a/qN2TVIR
(αφορά το χωριό του arban ibrahimi πιο πάνω).
Μάλλον θα μπερδεύτηκε ο συγγραφέας.
Συγνώμη αν επεμβαινω, άμα δεν συμφωνώ με αυτή την τάση να αποδίδουμε μια υποτιθέμενη σλαβική ετυμολογία στα αλβανικά ή ελληνικά ανθρωπονύμια και το Τοπωνύμους χωρίς να είναι πλήρως γλωσσικά αποδεδειγμένη, μερικά παραδείγματα, πώς μπορεί το όνομα Πρόγον \Progon να είναι σλαβικής προέλευσης όταν σημαίνει ‘Διαδρομή’ στη σλαβική ή σε άλλες περιπτώσεις όνομα αλβ; Lesh \ Llesh\ Leshdri, σλβ ; lěsъ = Δάσος, αλβ ; Prenk\Prek\Pren\Prel\Prec, σλβ; prek = ξαπλωμένος, στραβός, αλβ ; Deda\Dedush, σλβ ; deda= Παππούς ktl η τα ονόματα Γιέργη (Gergi\Gjergji) και Παλούσα (Palush\Paluš) να είναι σλαβική προέλευσης !?? για αυτόν το λόγο νομισω πως κάτι αθρωπονύμια\τοπονημα ( αλβανικές στην συγκεκριμένη περίπτωση ) πρέπει να ψάχνουμε την ετυμολογία ανάμεσά της γλώσσας αυτής. Η κατάληξη -οβα ( -ova ) ισχύει και στα αλβανικά, υποκοριστικα. http://macedonia.kroraina.com/en/phm/phm_3c.htm
Matthew Cowas Curtis “Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence” , https://etd.ohiolink.edu/!etd.send_file?accession=osu1338406907&disposition=inline
Would someone be able to provide an accurate translation of the following? Thanks.
[img]https://i.imgur.com/N6ps3vI.jpg[/img]
[img]https://i.imgur.com/pybpwSG.jpg[/img]
Summary , because my english is poor :
Souliotes ( Botsaris, Koutsonikas ) were Vlachs from Nortern Epirus ( Arvanitovlachi ). They were in war with other albanian tribes ( Chams, Labs , Gegs and Tosks ). They also spoke albanian, but they were not Arvanites. They were Arvanitovlachs and they were married with other Vlachs.
Ευχαριστώ Ριβαλντίνιο! If it’s not too much trouble, would you be able to provide an additional quick summary as to what sources, if any, are being used here (in the screenshots provided) to assert that Botsaris, Souliotes and others were originally Vlach-speaking Greeks? Thanks again.
According to the text , Christoforos Perraivos says that Koutsonikas family was Vlachs. But there is not reference.
I have not read Perraivos’ ergography, but in this page ( lines 9-10 and 12 -13 ) says that Botsaris family was from Dragani ( Δράγανη ) and Bousbates famili ( Μπουζμπάτες ) was from Vlachs villages ( Βλαχοχώρια ).
Καλώς, τον Ριβαλδίνιο. Κοίτα που το ρίξαμε στα αγγλικά … 🙂 🙂 🙂
Κουτσοαγγλικά θα έλεγα για τα δικά μου …
😳 😳
Και εγώ μια από τα ίδια, εδώ στα σχόλια, γιατί βιάζομαι. Δες τα βίντεο του George Lopez: 🙂 🙂
The following comes from Milenko Filipovich, from the book called Цинцари у Босни (Aromanians in Bosnia).
On page 74 Filipovich talks about the origin of the family Bokaris or Botsarich of Bosnia (which is very similar, if not the same as “Botsaris”):
“As I mentioned earlier, in Banja Luka, there could have been Aromanians already at the beginning of the second half of the 18th century. According to my personal knowledge, in Banja Luka Zita family were of Aromanian stock, which are extinct on paternal side. They came from Korcha (Albania), and only here they received or adopted the “slava” of St. George. Of Aromanian origin are the Petrusici (‘Petrusi’), whose ancestor kept the inn on Sitnica near Banja Luka. I have heard that in Banja Luka, there lived some Aromanian, who made icons. This icon painter could have been, as Djoko Mazalich informed me, a famous painter and art historian in Bosnia and Herzegovina, Atanasije Bokaris, later Botsarich, whose son was (or brother) the famous Serbian painter Shpiro Botsarich. The Botsarich family were originally from Macedonia or Thessaloniki: Atanasije studied painting in Solun.”
Η πιο ενδιαφέρουσα ερμηνεία είναι, νομίζω, εκείνη που συσχετίζει το τοπωνύμιο με την αλβανική λέξη sulm = επίθεση και το ρήμα sulem = επιτίθεμαι, η οποία διασώζεται καθαρότερα στο τοπωνύμιο «Σουλιμά» της Τριφυλίας, έδρα των γνωστών για τα ανδραγαθήματά τους κατά τον αγώνα του ’21, περίφημων «Ντρέδων». Σύμφωνα με την ερμηνεία αυτή, το όνομα των Σουλιωτών προέρχεται από την «πολεμική κραυγή» (battle cry, vocitatio), κάτι σαν «επίθεση!» (αντίστοιχο του δικού μας «αέρα!»), της πολυπληθούς ομάδας επαγγελματιών πολεμιστών που είχαν εγκατασταθεί στα μετέπειτα Σουλιωτοχώρια, και όχι μόνο. Το να παίρνει μία τέτοια ομάδα ως όνομα την παραδοσιακή πολεμική της κραυγή ή να έχει, αντίστροφα, ως πολεμική της κραυγή το ίδιο το όνομά της ή κάποια αρετή της (proclamation), είναι, πράγματι, σύνηθες φαινόμενο σε ορισμένες άλλες περιοχές της Ευρώπης (βλ. Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_cry), όπως ειδικότερα στην Πολωνία (βλ. http://podolska.neostrada.pl/teksty/heraldry.htm), όπου οι αριστοκρατικές φατρίες (herb) προέρχονταν από συντεχνίες ιπποτών. Το εκπληκτικό είναι ότι υπάρχει μάλιστα πολωνική φατρία με το όνομα Sulima (βλ. Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Sulima_coat_of_arms). Εκτιμάται ότι, όπως και αρκετές από τις πολλές δεκάδες αριστοκρατικές αυτές φατρίες της Πολωνίας και της Λιθουανίας, η φατρία Sulima ήταν ξένης καταγωγής, συγκεκριμένα δε πιθανόν Ταρταρικής. Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει η εξ ανατολών καταγωγή μιας αριστοκρατικής πολωνικής φατρίας: από την πολύ μακρινή αρχαιότητα, οι συντεχνίες πολεμιστών περιλαμβάνονταν στους περισσότερο μετακινούμενους πληθυσμούς, αρκεί να θυμηθούμε τους επαγγελματίες Σκανδιναβούς πολεμιστές, τους Βαράγγους, που αποτέλεσαν στο Βυζάντιο την μόνιμη αυτοκρατορική φρουρά.
Δεν είναι λίγο παρανοϊκή υπόθεση ενός πολωνικού τοπωνυμίου (Sulmów) με αλβανική καταγωγή;
Τα Sulm της Γερμανίας και της Αυστρίας κι αυτά αλβανικά είναι;
Δικαιολογημένη η απορία σας και θα επανέλθω μόλις μπορέσω: το σχόλιό σας με βρίσκει εκτός έδρας. Αποφεύγετε, όμως, με την παρατήρησή σας, να αποφανθείτε επί της ουσίας της ερμηνείας αυτής, που δεν μου ανήκει και που είναι ότι θα μπορούσε η ονομασία να προέρχεται από τις αλβανικές λέξεις sulm και sulem, επίθεση και επιτίθεμαι, και συγκεκριμένα από την “πολεμική κραυγή” της ανθρώπινης ομάδας που έδωσε το όνομά της στο Σούλι.
Δεν σχολίασα το κυρίως μέρος γιατί δεν μπορώ ούτε να το επιβεβαιώσω, ούτε να το απορρίψω.
Ετυμολογίες για Κόγκας και Τζαβέλας;
Για το Τζαβέλ(λ)ας δες ενότητα #2 εδώ (Παρατσούκλια ζώων).
To shul, ξύλο που βάζουν στις πόρτες για να κρατούνται κλειστές, δοκός, σύμφωνα με τον Τοpalli συνδέεται με το ρήμα mshel (κλείνω) με πρόθεση m και θέμα *shel που έδωσε και το çel (ανοίγω) çelës (κλειδί), τα οποία πάνε παραπέρα στην ΙΕ ρίζα *skel (κόβω). O Β. Demiraj το ετυμολογεί από κάποιο PAlb. *kśul(V)n- , συγκρίνοντας το με το ελληνικό ξύλον. Στην τόσκικη παρατηρείται και shyl με την μεταφωνία του πληθυντικού.
Εναλλακτικά χρησιμοποιείται και το dryn (μεγάλο κλειδί θυρών) εκ του dru (ξύλο). Περιστασιακά και το kyç προγενέστερο klyç – kliç < βουλγαρικό ključ.
Καλημέρα!
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το σουλιώτικο τοπωνύμιο Κούγκι/Κούγγε μπορεί να προέρχεται από το qyngje (μεταλλικοί ή από πηλό πάσσαλοι για να διαπερνά το νερό και ο καπνός) από τα τουρκικά künk απώτερης περσικής αρχής, το Σούλι μπορεί να σχετίζεται με την αλβανική λέξη sul (μικρό μέσο πλεύσεως, πού κατασκευάζεται από κορμό δέντρου εσωτερικά σκαμμένο, κάτι σαν τις κορύτες = karrutë < σλβ koryto των ποιμενικών καταυλισμών. Μία τέτοια ερμηνεία δίνει ο Μαμμόπουλος. Παρετυμολογεί όμως το τοπωνύμιο Κούγκι το οποίο βγάζει από το kungë (Άγιο Βήμα) εκ του ρήματος kungoj.
Καλημέρα, Jaçe. Βοήθα εδώ με το Σούλι, γιατί εγώ δεν μπόρεσα να βγάλω άκρη με την ετυμολογία του.