Ένα συχνό λάθος των πιτσιρικάδων που προσπαθούν ν΄αποδείξουν ότι δήθεν υπήρχε «διηνεκής Ελληνική» εθνοτική ταυτότητα στο Βυζάντιο είναι η παρουσίαση αναφορών σε «Γραικούς» νομίζοντας ότι αυτό «αποδεικνύει» αυτομάτως ότι οι Βυζαντινοί ήταν εθνοτικοί «Έλληνες». Το σφάλμα τους έγκειται στο ότι νομίζουν πως οι δύο όροι είναι ταυτόσημοι. Όμως μια λεπτομερής εξέταση των πηγών δείχνει ότι οι δύο όροι δεν ήταν ούτε ταυτόσημοι ούτε ισολειτουργικοί. Όπως θα φανεί παρακάτω, ο όρος «Γραικός» δεν είναι παρά το παραμορφωμένο είδωλο του Ρωμαίου στον δυτικό καθρέφτη. Η κύρια χρήση του όρου «Γραικός» ήταν εξωνυμική, δηλαδή δεν είχε σχέση με την ημική αντίληψη των ίδιων των Χριστιανών Ρωμαίων της Ανατολής που σήμερα ονομάζουμε «Βυζαντινούς», αλλά ήταν η ητική αντίληψη των δυτικών «άλλων» για αυτούς τους «Βυζαντινούς».
Ο Προκόπιος, στα βιβλία του χρησιμοποιεί αποκλειστικά τον όρο «Ρωμαίοι», για να περιγράψει τους Ρωμαίους της ανατολής (αν και ο χαρακτηρισμός «της Ανατολής» είναι πλεονασμός, γιατί δεν υπήρχαν πια οι Δυτικοί Ρωμαίοι). Όταν όμως παραδίδει αυτούσια τα λόγια των δυτικών «λατίνων» και των Γερμανών (Γότθοι και Βάνδαλοι) τότε χρησιμοποιεί τον όρο «Γραικοί».
Έτσι τα Ανέκδοτά του ξεκινάνε με τα λόγια:
Ὅσα μὲν οὖν Ῥωμαίων τῷ γένει ἐν τοῖς πολέμοις ἄχρι δεῦρο ξυνηνέχθη γενέσθαι, τῇδέ μοι δεδιήγηται, ᾗπερ δυνατὸν ἐγεγόνει τῶν πράξεων τὰς δηλώσεις ἁπάσας ἐπὶ καιρῶν τε καὶ χωρίων τῶν ἐπιτηδείων ἁρμοσαμένῳ: τὰ δὲ ἐνθένδε οὐκέτι μοι τρόπῳ τῷ εἰρημένῳ ξυγκείσεται, ἐπεὶ ἐνταῦθα γεγράψεται πάντα, ὁπόσα δὴ τετύχηκε γενέσθαι πανταχόθι τῆς Ῥωμαίων ἀρχῆς.
Και οι «Πόλεμοί» του ξεκινάνε με τα λόγια:
Προκόπιος Καισαρεὺς τοὺς πολέμους ξυνέγραψεν οὓς Ἰουστινιανὸς ὁ Ῥωμαίων βασιλεὺς πρὸς βαρβάρους διήνεγκε τούς τε ἑῴους καὶ ἑσπερίους, ὥς πη αὐτῶν ἑκάστῳ ξυνηνέχθη γενέσθαι, ὡς μὴ ἔργα ὑπερμεγέθη ὁ μέγας αἰὼν λόγου ἔρημα χειρωσάμενος τῇ τε λήθῃ αὐτὰ καταπρόηται καὶ παντάπασιν ἐξίτηλα θῆται
Αντίθετα, στους «Πολέμους» βάζει τον Gelimer να πει στους Βανδάλους του:
[5.29.11] εὔδηλόν τε ὡς, ἢν μετὰ τούτων ὑμεῖς τῶν λογισμῶν τήνδε τὴν ξυμβολὴν διενέγκητε, ῥᾷστα μὲν τοὺς ἐναντίους νικήσετε, ὀλίγους τε ὄντας καὶ Γραικούς, κολάσετε δὲ αὐτοὺς αὐτίκα δὴ μάλα τῆς τε ἀδικίας καὶ ὕβρεως ἧς ἐς ἡμᾶς ἦρξαν.
ότι θα νικήσουν εύκολα τους [«Βυζαντινούς»] αντιπάλους τους διότι είναι «ολίγοι και Γραικοί», και οι άρχοντες των Γότθων, αντίστοιχα, λένε στους άνδρες τους:
[8.23.25] (καὶ οἱ Γότθων δὲ ἄρχοντες τοιάνδε τὴν παράκλησιν ἐποιήσαντο) … δείξατε τοίνυν αὐτοῖς ὅτι τάχιστα ὡς Γραικοί τέ εἰσι καὶ ἄνανδροι φύσει καὶ ἡσσημένοι θρασύνονται, μηδὲ συγχωρήσητε τὴν διάπειραν αὐτοῖς πρόσω ἰέναι.
ότι οι [«Βυζαντινοί»] τους εχθροί είναι «Γραικοί και άνανδροι από τη φύση τους».
Βλέπουμε δηλαδή ότι το εξωνύμιο «Γραικοί» χρησιμοποιείται από τους Γερμανούς με αρνητική σημασία για όλους τους ανατολικούς Ρωμαίους. Αλλού ο Προκόπιος γράφει ότι ακόμα και οι [προφανώς λατινόφωνοι, αλλά αυτό δεν αναφέρεται ρητά] αξιωματικοί του βυζαντινού στρατού χρησιμοποιούσαν τον όρο «Γραικοί» ως ταυτόσημο του όρου «άνανδροι», για τους κατοίκους της «Ελλάδος» (provincia Achaea):
[Προκόπιος, Ανέκδοτα 24.7] Ἔτι μέντοι καὶ ἄλλαις ζημιῶν ἰδέαις πολλαῖς τοὺς στρατιώτας ἀπέκναιον, ὥσπερ ἀμειβόμενοι τῶν ἐν τοῖς πολέμοις κινδύνων, ἐπικαλοῦντες τοῖς μὲν ὡς Γραικοὶ εἶεν, ὥσπερ οὐκ ἐξὸν τῶν ἀπὸ τῆς Ἑλλάδος τὸ παράπαν τινὶ γενναίῳ γενέσθαι, τοῖς δὲὡς οὐκ ἐπιτεταγμένον πρὸς βασιλέως σφίσι στρατεύοιντο, καί περ ἀμφὶ τού τῳ γράμματα βασιλέως ἐνδεικνυμένοις, ἅπερ οἱ λογοθέται διαβάλλειν οὐδε μιᾷ ὀκνήσει ἐτόλμων: ἄλλοις δὲ, ὅτι δὴ τῶν ἑταίρων ἡμέρας σφίσιν ἀπολελεῖφθαί τινας ξυμβαίη.
Furthermore, they fined the soldiers for other personal and unjust reasons, as a reward for the perils they underwent in the battlefield: on the charge that they were Greeks, as if none from Hellas could be brave; or that they were not commissioned by the Emperor to serve, even when they showed his signature to that effect, which the paymasters did not hesitate to question; or that they had been absent from duty for a few days.
Ορισμένοι αξιωματικοί κακομεταχειρίζονταν τους στρατιώτες αποκαλώντας λ.χ. τους «ἀπὸ τῆς Ἑλλάδος» με προσβλητικό τόνο «Γραικούς» σαν να μην υπήρχε ούτε ένας γενναίος ανάμεσα τους.
Με άλλα λόγια, ο όρος «Γραικός» χρησιμοποιείται ως συνώνυμο του όρου «άνανδρος» τόσο από τους Γερμανούς εχθρούς των Ρωμαίων, όσο και από τους λατινόφωνους [ανατολικούς] Ρωμαίους. Η μόνη διαφορά είναι ότι οι Γερμανοί ονομάζουν όλους τους ανατολικούς Ρωμαίους «Γραικούς = άνανδρους», ενώ οι ανατολικοί Ρωμαίοι αξιωματικοί ονομάζουν μόνον τους κατοίκους της Ελλάδος. Αυτό σημαίνει πως ο όρος «Γραικός», πριν αποκτήσει την προσβλητική σημασία «άνανδρος», είχε την γεωγραφική σημασία του κατοίκου της provincia Achaea = Ελλάδος. Με άλλα λόγια, οι «Γραικοί» των μάλλον λατινόφωνων Βυζαντινών ήταν γεωγραφικός προσδιορισμός κενός εθνοτικής σημασίας όπως λ.χ. ο όρος «Παφλαγόνες» στα παρακάτω χωρία του Σκυλίτση:
[Theoph.5] Ὥρμητο δ’ ἡ βασιλὶς Θεοδώρα ἐκ τῆς χώρας τῶν Παφλαγόνων γεννήτορας αὐχοῦσα Μαρῖνον οὐκ ἄσημον ἄνδρα καὶ μητέρα Θεοκτίστην
[Mich4.3] πέμπεται τοίνυν Κωνσταντῖνος ὁ Φαγίτζης εὐνοῦχος, ἄνθρωπος Παφλαγὼν καὶ συνήθης τῷ βασιλεῖ
Ο Προκόπιος, ως μορφωμένος ελληνόφωνος, αντίθετα από τους «καραβανάδες» αξιωματικούς, χρησιμοποιεί τον όρο «Ἕλληνες» τόσο με την γεωγραφική σημασία του «Ελλαδίτη» όσο και με τη θρησκευτική σημασία του «ειδωλολάτρη»:
«Ἕλληνες» = ειδωλολάτρες:
[ανέκδοτα 11.31] Ἐντεῦθεν ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας καλουμένους τὴν δίωξιν ἦγεν αἰκιζόμενός τε τὰ σώματα καὶ τὰ χρήματα ληϊζόμενος.
Εδώ αναφέρεται στις διώξεις των «Ἑλλήνων» (= ειδωλολατρών) επί Ιουστιανιανού που αναφέρει και ο Θεοφάνης ο Ομολογητής:
Τούτῳ τῷ ἔτει τῆς ηʹ ἐπινεμήσεως ἐποίησεν ὁ βασιλεὺς Ἰουστινιανὸς διωγμὸν μέγαν κατὰ Ἑλλήνων καὶ πάσης αἱρέσεως καὶ τὰς τούτων οὐσίας ἐδήμευσεν.
«Ἕλληνες» = Ελλαδίτες:
[Ανέκδοτα 26.29-33] τοῖς τε προσαιτηταῖς οἳ παρὰ τὸν Πέτρου τοῦ ἀποστόλου νεὼν δίαιταν εἶχον, τρισχιλίους σίτου μεδίμνους χορηγεῖν ἀεὶ τὸ δημόσιον ἀνὰ πᾶν ἔτος διώρισεν: ἅπερ ἅπαντες οὗτοι διαγεγόνασι κομιζόμενοι ἕως Ἀλέξανδρος ὁ Ψαλίδιος ἐς τὴν Ἰταλίαν ἀφίκετο. πάντα γὰρ εὐθὺς οὗτος ἀνὴρ ὀκνήσει οὐδεμιᾷ περιελεῖν ἔγνω. ταῦτα μαθὼν Ἰουστινιανὸς Ῥωμαίων αὐτοκράτωρ τήν τε πρᾶξιν προσήκατο ταύτην καὶ τὸν Ἀλέξανδρον ἔτι μᾶλλον ἢ πρότερον διὰ τιμῆς ἔσχεν. ἐν ταύτῃ Ἀλέξανδρος τῇ πορείᾳ καὶ τοὺς Ἕλληνας εἰργάσατο τάδε. Τοῦ ἐν Θερμοπύλαις φυλακτηρίου οἱ τὰ ἐκείνῃ γεωργοῦντες χωρία ἐκ παλαιοῦ ἐπεμελοῦντο, ἐκ περιτροπῆς τε τὸ ἐνταῦθα τεῖχος ἐφύλασσον, ἡνίκα δὴ ἔφοδος βαρβάρων τινῶν ὡς ἐπισκήψει ἐς τὴν Πελοπόννησον ἐπίδοξος ἦν. ἀλλ̓ ἐνταῦθα γενόμενος τότε Ἀλέξανδρος οὗτος προνοεῖν Πελοποννησίων σκηπτόμενος οὐκ ἔφη γεωργοῖς τὸ ταύτῃ φυλακτήριον ἐπιτρέψειν. στρατιώτας οὖν ἐνταῦθα εἰς δισχιλίους καταστησάμενος οὐκ ἐκ τοῦ δημοσίου χορηγεῖσθαι σφίσι τὰς συντάξεις διώρισεν, ἀλλὰ τῶν ἐν τῇ Ἑλλάδι πασῶν πόλεων τά τε πολιτικὰ καὶ θεωρητικὰ ξύμπαντα χρήματα ἐς τὸ δημόσιον ἐπὶ τῷ προσχήματι τούτῳ μετήνεγκεν, ἐφ̓ ᾧ ἐνθένδε οἱ στρατιῶται οὗτοι σιτίζοιντο, καὶ ἀπ̓ αὐτοῦ ἔν τε τῇ ἄλλῃ πάσῃ Ἑλλάδι καὶ οὐχ ἥκιστα ἐν Ἀθήναις αὐταῖς οὔτε τις ἐν δημοσίῳ οἰκοδομία ἀνενεώθη οὔτε ἄλλο ἀγαθὸν οἷόν τε ἦν γίνεσθαι.
Among the poor, who lived near the Church of St. Peter the Apostle, he distributed each year three thousand bushels of grain from the public granary; which they continued to receive until the arrival in Italy of Alexander the Scissors. This man immediately decided to deprive them of all this. When Justinian, Emperor of the Romans, learned of this economy, he was greatly pleased, and favored Alexander more than ever. It was on his way here that Alexander treated the Greeks as follows. The fortress at Thermopylae had long been guarded by the neighboring farmers, who took turns watching the wall whenever an incursion of barbarians into the Peloponnese was anticipated. But this Alexander, when he arrived there, claimed it was to the advantage of the Peloponnesians not to allow this pass to be kept by farmers. So he stationed two thousand soldiers there, to be paid not out of the imperial treasury, but by all the cities of Greece; and on this pretext, he diverted all their public and entertainment revenues to the general fund, saying that from it food would be bought for these soldiers. In consequence, after this, everywhere in Greece, including even Athens, no public buildings or any other benefit could be considered.
Ενώ στις Θερμοπύλες υπήρχε μια άμισθη πολιτοφυλακή εντόπιων γεωργών που επάνδρωναν το τείχος κάθε φορά που γινόταν βάρβαρη έφοδος στην Πελοπόννησο, ο Λογοθέτης Αλέξανδρος Ψαλίδιος φέρθηκε στους Έλληνες ως εξής: είπε στους Πελοποννήσιους ότι δεν ήταν ασφαλείς με τους γεωργούς και εγκατέστησε σώμα 2000 στρατιωτών στις Θερμοπύλες, καθορίζοντας πως η πληρωμή και η σίτισή τους δεν θα γινόταν από το κρατικό («δημόσιο») ταμείο, αλλά από τα «δημοτικά» και θεωρητικά (ψυχαγωγικά, θεατρικά) χρήματα όλων των πόλεων της Ελλάδος, τα οποία μεταβίβασε στο «δημόσιο» ταμείο (και από εκεί, όπως υπονοείται, στην τσέπη του), χρησιμοποιώντας ως αφορμή την συντήρηση αυτής της φρουράς. Μετά από αυτήν την οικονομική «αφαίμαξη», σε όλη την Ελλάδα συμπεριλαμβανομένης και της Αθήνας, σταμάτησαν να γίνονται οικοδομικά έργα και άλλα ευεργετήματα.
Διαβάζοντας αυτό το χωρίο, κάποιος καταλήγει στο συμπέρασμα των γεωγραφικών εξισώσεων «Ελλάς» = «Πελοπόννησος» και «Ἕλληνες» = «Πελοποννήσιοι». Περιέργως, η φρουρά των Θερμοπυλών προστατεύει εναντίον βαρβαρικής εισβολής στην Πελοπόννησο (όχι στην Ελλάδα), αλλά τα ταμία όλων των πόλεων της Ελλάδος «κατασχέθηκαν» και σταμάτησαν τα οικονομικά έργα σε όλη την Ελλάδα -συμπεριλαμβανομένων και των Αθηνών- ενώ, ο Αλέξανδρος Ψαλίδιος «φέρθηκε ως εξής στους Έλληνες … λέγοντας στους Πελοποννήσιους …».
Δεν είναι η μόνη φορά που η γεωγραφική εξίσωση Ελλάς = Πελοπόννησος υπονοείται/εννοείται. Ο σχεδόν σύγχρονος του Προκόπιου Ιωάννης Μαλάλας και ο Πορφυρογέννητος πολλούς αιώνες αργότερα γράφουν:
Μαλάλας:
Τῶν δὲ Σικυωνίων τῶν νυνὶ λεγομένων Ἑλλαδικῶν …
ἐβασίλευσεν ο Πέλοψ ἔτη λβ΄ ἐξ οὖ καὶ Πελοποννήσιοι ἐκλήθησαν οι Ἑλλαδικοί … ἔκτοτε καὶ Πελοποννήσιον ἐκλήθη τὸ βασίλειον Ἑλλάδος.
Πορφυρογέννητος:
Κόρινθος, ἥ ποτε Ἐφύρα, μητρόπολις πάσης Ἑλλάδος καὶ αὐτῆς Πελοποννήσου, τουτέστιν Ἀχαΐας. Οἱ γὰρ Ρωμαῖοι τοὺς τὴν Πελοπόννησον οικοῦντας Ἀχαιούς ὀνομάζουσιν.
Ὀταν συγκρίνουμε την Προκόπεια εξίσωση Ἑλλάς = Πελοπόννησος , Ἕλληνες = Πελοποννήσιοι με την Μαλάλαια εξίσωση Πελοποννήσιοι = Ἑλλαδικοί, Πελοποννήσιον βασίλειον = βασίλειον Ἑλλάδος και με τον ορισμό του Πορφυρογέννητου ότι Ἀχαιοί = οἱ τὴν Πελοπόννησον οἰκοῦντες καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο όρος «Ἑλλην» με την γεωγραφική του σημασία δεν δηλώνει τον κάτοικο της κλασικής μητροπολιτικής Ελλάδος, αλλά τον κάτοικο της Ρωμαϊκής Provincia Achaea. Θυμίζω ότι ο Ρωμαίος στρατηγός Λούκιος Μούμμιος το 146 π.Χ. απέκτησε τον τίτλο «Ἁχαϊκός» (Achaicus = νικητής/κατακτητής των Αχαιών) μετά την κατάκτηση της Κορίνθου. Οι ιστορικοί έχουν παρατηρήσει ότι, ενώ ο Παυσανίας ο Περιηγητής τον 2ο μ.Χ. αιώνα γράφει πως σκοπός του είναι να περιγράψει «πάντα τὰ Ἑλληνικά» (όλα τα μέρη της Ελλάδος), η «Ἑλλάς» που περιγράφει έχει σαν βορειοδυτικό σύνορό της την γραμμή Θερμοπυλών-Ναυπάκτου αφήνοντας απ΄έξω περιοχές όπως η Αιτωλία, η Ακαρνανία, η Θεσσαλία και μέρη της Λοκρίδας, δηλαδή περιοχές που όλοι οι κλασικοί Έλληνες συγγραφείς θεωρούσαν ως μέρη της Ελλάδος.
Τα δύο χωρία στα οποία παραπέμπει ο Habicht είναι:
[5.15.2] τὸ δὲ ἐκτὸς μὲν τοῦ περιβόλου τοῦ ἱεροῦ τὸ Λεωνίδαιον, τῶν δὲ ἐσόδων πεποίηται τῶν ἐς τὴν Ἄλτιν κατὰ τὴν πομπικήν, ἣ μόνη τοῖς πομπεύουσίν ἐστιν ὁδός: τοῦτο δὲ ἀνδρὸς μὲν τῶν ἐπιχωρίων ἐστὶν ἀνάθημα Λεωνίδου, κατ᾽ ἐμὲ δὲ ἐς αὐτὸ Ῥωμαίων ἐσῳκίζοντο οἱ τὴν Ἑλλάδα ἐπιτροπεύοντες: διέστηκε δὲ ἀγυιὰν ἀπὸ τῆς ἐσόδου τῆς πομπικῆς, τοὺς γὰρ δὴ ὑπὸ Ἀθηναίων καλουμένους στενωποὺς ἀγυιὰς ὀνομάζουσιν οἱ Ἠλεῖοι—
Οι «Ρωμαίοι που επιτροπεύουν την Ἑλλάδα» είναι οι Ρωμαίοι κυβερνήτες της Provincia Achaea.
[10] ἔτεσι δὲ οὐ πολλοῖς ὕστερον ἐτράποντο ἐς ἔλεον Ῥωμαῖοι τῆς Ἑλλάδος, καὶ συνέδριά τε κατὰ ἔθνος ἀποδιδόασιν ἑκάστοις τὰ ἀρχαῖα καὶ τὸ ἐν τῇ ὑπερορίᾳ κτᾶσθαι, ἀφῆκαν δὲ καὶ ὅσοις ἐπιβεβλήκει Μόμμιος ζημίαν: Βοιωτούς τε γὰρ Ἡρακλεώταις καὶ Εὐβοεῦσι τάλαντα ἑκατὸν καὶ Ἀχαιοὺς Λακεδαιμονίοις διακόσια ἐκέλευσεν ἐκτῖσαι. τούτων μὲν δὴ ἄφεσιν παρὰ Ῥωμαίων εὕροντο Ἕλληνες, ἡγεμὼν δὲ ἔτι καὶ ἐς ἐμὲ ἀπεστέλλετο: καλοῦσι δὲ οὐχ Ἑλλάδος, ἀλλὰ Ἀχαΐας ἡγεμόνα οἱ Ῥωμαῖοι, διότι ἐχειρώσαντο Ἕλληνας δι᾽ Ἀχαιῶν τότε τοῦ Ἑλληνικοῦ προεστηκότων. ὁ δὲ πόλεμος ἔσχεν οὗτος τέλος Ἀντιθέου μὲν Ἀθήνῃσιν ἄρχοντος, Ὀλυμπιάδι δὲ ἑξηκοστῇ πρὸς ταῖς ἑκατόν, ἣν ἐνίκα Διόδωρος Σικυώνιος.
Δηλαδή οι Ρωμαίοι ονομάζουν τον κυβερνήτη Ελλάδος «κυβερνήτη Αχαΐας», διότι η αιτία της κατάκτησης των Ελλήνων ήταν οι Αχαιοί, που ήταν τότε το ισχυρότερο Ελληνικό Κοινό. Στην πραγματικότητα συνέβη το αντίθετο απ΄ότι ισχυρίζεται ο Παυσανίας. Οι Ρωμαίοι κατέκτησαν το Κοινόν των Αχαιών και τα γειτνιάζοντα σε αυτό μέρη, ιδρύοντας την Provincia Achaea και οι ελληνόφωνοι εγκαινίασαν μία νέα γεωγραφική σημασία του όρου «Ἑλλάς», η οποία απέδιδε στην ελληνική γλώσσα το λατινικό Provincia Achaea, αφήνοντας απ΄έξω περιοχές όπως η Θεσσαλία (που κατακτήθηκε μαζί με την Μακεδονία και αργότερα έγινε μέρος της ευρύτερης Provincia Macedonia) και με περιοχές όπως η Αιτωλοακαρνανία να παίζουν το ρόλο μπαλαντέρ (μέρος της Provincia Achaea αλλά δεν περιγράφεται από τον Παυσανία). Όταν λοιπόν ο Προκόπιος στο «περὶ κτισμάτων» ονομάζει την Καστοριά της δυτικής Μακεδονίας «παραλίμνια πόλη της Θεσσαλίας» δεν κάνει λάθος. Η νέα Ρωμαϊκή Θεσσαλία περιείχε την Ορεστίδα και την Ελιμεία της νοτιοδυτικής Μακεδονίας. Η Καισαρεία της Ελιμείας περιγράφεται σαν πόλη της Θεσσαλίας στην Σύνοδο της Εφέσου (431 μ.Χ.).
Παραθέτω τα λόγια του Προκόπιου για την Καστοριά:
There was a certain city in Thessaly, Diocletianopolis by name, which had been prosperous in ancient times, but with the passage of time and the assaults of the barbarians it had been destroyed, and for a very long time it had been destitute of inhabitants; and a certain lake chances to be close by which was named Castoria. There is an island in the middle of the lake, for the most part surrounded by water; but there remains a single narrow approach to this island through the lake, not more than •fifteen feet wide. And a very lofty mountain stands above the island, one half being covered by the lake while the remainder rests upon it. Wherefore this Emperor passed over the site of Diocletianopolis, since it was manifestly easy of access and had long been in a state of collapse, as has been stated, and built a very strong city on the island, and, as was right, he allowed it bear his own name.
Δηλαδή, υπήρχε μια πόλη της Θεσσαλίας δίπλα στην λίμνη Καστορία, πλούσια στα παλιά χρόνια, γνωστή ως Διοκλητιανούπολις επί Διοκλητιανού, αλλά ερημωμένη στα μετέπειτα χρόνια. Ο αυτοκράτορας (Ιουστινιανός) ίδρυσε μια νέα ερυμνή πολή στην χερσόνησο της λίμνης που μοιάζει με νησί και της έδωσε το όνομά του (Ιουστινιανούπολις 😉 . Το αρχαίο όνομα της Καστοριάς ήταν Κέλετρον που σημαίνει «εξέδρα ψαρέματος».
Βλέπουμε, με άλλα λόγια, ότι οι Βυζαντινοί δεν κληρονόμησαν αυτούσιους τους γεωγραφικούς προσδιορισμούς της κλασικής περιόδου ή αυτούς του Στράβωνα, αλλά αυτούς που προέκυψαν κατά την ύστερη ρωμαϊκή αρχαιότητα, όταν οι Ρωμαίοι «έκοψαν κ΄έραψαν» τις περιοχές της Ελλάδος όπως ήθελαν. Η Ελλάδα του Στράβωνα τελειώνει στο Στρυμόνα «με μερικούς να την φέρνουν μέχρι το Νέστο». Άλλοι ορισμοί φέρνουν την Ελλάδα ως τα Κεραύνια Όρη. Όμως ο γεωγραφικός όρος «Ελλάς» που κληρονόμησαν οι πρωτο-βυζαντινοί του 6ου αιώνα είναι η Ελλάδα του Παυσανία, δηλαδή η ρωμαϊκή Επαρχία Αχαΐας με βορειοδυτικά σύνορα την γραμμή Θερμοπυλών-Ναυπάκτου. Οι κάτοικοί της ονομάζονται με τους πρακτικά ταυτόσημους γεωγραφικούς προσδιορισμούς Έλληνες, Ελλαδικοί και Πελοποννήσιοι. Η νέα Θεσσαλία δεν είναι μέρος αυτής της νέας Ελλάδος, γιατί ανήκει στην Επαρχία Μακεδονίας, αλλά η σημερινή και υστεροκλασική νοτιοδυτική Μακεδονία θεωρείται μέρος αυτής της νέας Θεσσαλίας και όχι της κυρίως Μακεδονίας.
Μετά από αυτή την μακρά παρένθεση για την σημασία των γεωγραφικών όρων που κληρονόμησαν οι πρωτο-Βυζαντινοί ας πάμε στην μη ταυτοσημία των όρων «Γραικός» και «Έλληνας».
1) Όταν η «Βυζαντινή» αυλή ζήτησε από τον Λιουτπράνδο της Κρεμόνας να απολογηθεί επειδή αυτός και ο Πάπας χαρακτήρισαν προσβλητικά τον Νικηφόρο Φωκά βασιλέα «των Γραικών» και όχι «των Ρωμαίων», του υπενθύμισαν το translatio imperii του Μεγάλου Κωνσταντίνου:
“Papa fatuus, insulsus, ignorat Constantinum sanctum imperialia sceptra huc transvexisse, senatum omnem, cunctamque Romanam militia. Romae vero vilia mancipia, piscatores scilicet, cupedinarios, aucupes, nothos, plebeios, servos tantummodo dimisisse“.
Δηλαδή «ο χαζός και ανόητος Πάπας αγνοεί ότι ο Άγιος Κωνσταντίνος μετέφερε εδώ [στην Κων/πολη] τα σκήπτρα της αυτοκρατορικής εξουσίας, μαζί με όλη τη σύγκλητο και όλους τους Ρωμαίους Ιππείς και δεν άφησε πίσω στην παλαιά Ρώμη παρά τους ασήμαντους ψαράδες, μάγειρες, τους κυνηγούς, τα νόθα παιδιά, τους πληβείους και τους δούλους».
ο Λιουτπράνδος απάντησε:
We know, of course, that Constantine, the Roman emperor, came hither with the Roman knighthood, and founded this city in his name; but because you changed your language, your customs, and your dress, the most holy pope thought that the name of the Romans as well as their dress would displease you. He will show this, if he lives, in his future letters ; for they shall be addressed as follows: ‘John, the Roman pope, to Nicephorus, Constantine, Basilius, the great and august emperors of the Romans!
Δηλαδή εξηγεί πως οι δυτικοί τους ονομάζουν «Γραικούς» όχι επειδή τους θεωρούν «Έλληνες» ή «απογόνους των αρχαίων Ελλήνων», αλλά επειδή τους θεωρούν ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ που εγκατέλειψαν την πάτριο γλώσσα τους !!!
Ο ίδιος ο Πορφυρογέννητος τον επιβεβαιώνει όταν γράφει ότι οι διάδοχοι του Ηράκλειου απέβαλαν «την πάτριο Ρωμαϊκή γλώσσα» ελληνίζοντας ολοένα και περισσότερο.
Νυνὶ δὲ στενοθείσης κατὰ τὲ τὰς ἀνατολὰς καὶ δυσμάς τῆς Ρωμαϊκῆς βασιλείας καὶ ἀκροτηριασθείσης ἀπό τῆς ἀρχῆς Ἡρακλείου τοῦ Λίβυος. Οἱ ἀπ΄ἐκείνου κρατήσαντες … καὶ ἑλληνίζοντες καὶ τὴν πάτριον καὶ Ρωμαϊκήν γλῶτταν ἀποβαλόντες … αὐτό γὰρ τὸ ὄνομα τοῦ θέματος ἑλληνικόν ἐστί καὶ οὐ Ρωμαϊκόν, ἀπό τῆς θέσεως ὀνομαζόμενον.
Ο Προκόπιος επίσης στους «Πολέμους» του μιλάει για τους «ἑλληνίζοντες Ρωμαίους» (= Ρωμαίους που ελληνοφώνησαν):
[2.29.25] σκόπελοι γὰρ ὑπερφυεῖς ̓ ἑκάτερα τῆς χώρας ὄντες στενωποὺς ἐπὶ μακρότατον ἐνταῦθα ποιοῦνται: κλεισούρας ἑλληνίζοντες τὰς τοιαύτας ὁδοὺς Ῥωμαῖοι καλοῦσιν.
Οι ελληνίζοντες Ρωμαίοι λένε κλεισούρες τις παλιές clausurae.
[3.21.2] Δέλφικα τὸν τόπον καλοῦσι Ῥωμαῖοι, ̣οὐ τῇ σφετέρᾳ γλώσσῃ, ἀλλὰ κατὰ τὸ παλαιὸν ἑλληνίζοντες. ἐν Παλατίῳ γὰρ τῷ ἐπὶ Ῥώμης ἔνθα ξυνέβαινε στιβάδας τὰς βασιλέως εἶναι τρίπους ἐκ παλαιοῦ εἱστήκει, ̓ οὗ δὴ τὰς κύλικας οἱ βασιλέως οἰνοχόοι ἐτίθεντο.
Οι Ρωμαίοι ονομάζουν τον τόπο [που στέκει σαν τρίποδας] Delphica (= δέλφιξ) όχι από τη δική τους γλώσσα, αλλά επειδή ελληνίζουν από παλιά.
[7.1.28] Ἦν δὲ Ἀλέξανδρός τις ἐν Βυζαντίῳ τοῖς δημοσίοις ἐφεστὼς λογισμοῖς: λογοθέτην τὴν τιμὴν ταύτην ἑλληνίζοντες καλοῦσι Ῥωμαῖοι.
Η παλαιά τιμή (αξίωμα) Rationalis έγινε «Λογοθέτης» στους ελληνίζοντες Ρωμαίους.
2) Οι Σλάβοι σταθερά αποκαλούν τους Βυζαντινούς «Γραικούς», συνήθεια που κληρονόμησαν από τους Πρωτο-Βούλγαρους, οι οποίοι με τη σειρά τους την κληρονόμησαν από το Γερμανικό υπόστρωμα που βρήκαν στον Δούναβη (Γότθοι, Λομβαρδοί, Γέπηδες κλπ, υποτελείς στον συνασπισμό των Ούννων στον οποίο ανήκαν και οι δυτικότεροι Πρωτο-Βούλγαροι) και από το λατινικό/ρωμανικό υπόστρωμα που βρήκαν στα Βαλκάνια. Έτσι η Βυζαντινή αυτοκρατορία ονομάζεται «Γραικία»/«χώρα των Γραικών» στο ρωσικό χρονικό του Νέστορος, όταν αναφέρεται η επιθυμία του Svyatoslav του Κιέβου να κάνει την Βουλγαρική Πρεσλάβιτσα (Pereyaslavets) πρωτεύουσά του, επειδή εκεί φτάνει εύκολα το χρυσάφι (zlatο) «από τη χώρα των Γραικών».
Τα λόγια του χρονικού για το έτος 969 μ.Χ.
Переӕславци в 21 Дунаи . /л.20об./ ӕко то єсть середа 22 в 23 земли моєи . ӕко ту всѧ бл҃гаӕ сходѧтсѧ 24. ѿ Грекъ злато паволоки 25.
Οι Βούλγαροι ονομάζουν την Κωνσταντινούπολη «Γραικικό» Tsargrad (βασιλίδα Πόλη) και στην επιγραφή του Μοναστηρίου (1015 μ.Χ.) καυχιούνται που νίκησαν «τον γραικικό στρατό του τσάρου Βασιλείου» στη μάχη του Štipone (μάχη στις Πύλες του Τραϊανού , 986 μ.Χ., στο σημερινό Ihtiman) «όπου συλλέχθηκε πολύ χρυσάφι (λάφυρα)»:
i разбїсте въ Щїпонѣ грьчьскѫ воїскѫ ц ҃рѣ Васїлїа кде же взѧто бы злато
Η ιστορία του σλαβικού εξωνυμίου «Γραικοί» για τους «Βυζαντινούς» περιγράφεται εδώ.
Τώρα η ερώτηση είναι η εξής: οι Σλάβοι ονόμαζαν τους Βυζαντινούς «Γραικούς» επειδή τους θεωρούσαν εθνοτικούς Έλληνες και απογόνους των [αρχαίων] Ελλήνων;
Φυσικά όχι ! Οι Σλάβοι ονόμαζαν «Γραικούς» τους ελληνόφωνους Ρωμαίους, χωρίς να ενδιαφέρονται για την καταγωγή τους. Αυτούς έμαθαν από άλλους σαν «Γραικούς» και αυτούς συνέχισαν να ονομάζουν «Γραικούς».
Ο Ιωάννης Κυριώτης Γεωμέτρης περιγράφει την ήττα το«Γραικικού» στρατού στην μάχη των πυλών του Τραϊανού με τα λόγια:
Even if the sun would have come down, I would have never thought that the Moesian [Bulgarian] arrows were stronger than the Ausonian [Roman, Byzantine] spears.
… And when you, Phaethon [Sun], descend to the earth with your gold-shining chariot, tell the great soul of the Caesar: The Danube [Bulgaria] took the crown of Rome. The arrows of the Moesians broke the spears of the Ausonians.«Δεν θα περίμενα ποτέ ότι τα βέλη των Μυσών θα ήταν ισχυρότερα από τα δόρατα των Αυσόνων … ας ειδοποιήσει κάποιος την μεγάλη ψυχή του Καίσαρα ότι ο Δούναβης νίκησε την Ρώμη! Τα βέλη των Μυσών έσπασαν τα δόρατα των Αυσόνων!»
Οι «Γραικοί» των Σλάβων, αυτοπροσδιορίζονται ως «Αύσονες» (= κλασικίζων όρος για Ρωμαίοι), επειδή η πολιτεία τους κατάγεται από την Ρώμη της Αυσονίας = Ιταλίας . Πρέπει να φτάσουμε στα μέσα του 12ου αιώνα για να βρούμε στον Ιωάννη Τζέτζη την πρώτη «αντίρρηση» στην χρήση του όρου «Αύσονες» «για εμάς του Ελληνικού γένους».
Πάμε παρακάτω. Ο δίγλωσσος τίτλος του Σέρβου αυτοκράτορα Στέφανου Dušan ήταν “τσάρος Σέρβων/Σερβίας και «Γραικών/Γραικίας»” σερβιστί και μεταφρασμένος στην ελληνική ήταν «βασιλεὺς Σέρβων/Σερβίας και Ρωμαίων/Ρωμανίας».
Ξανά η χρήση του όρου «Γραικοί» δεν δείχνει καμία εθνοτική συσχέτιση με τους αρχαίους Έλληνες. Αυτό το ξεκαθαρίζει το βουλγαρικό απόκρυφο κείμενο του Προφήτη Ησαΐα (~ 1100 μ.Χ.) γραμμένο από κάποιον φιλοβυζαντινό Βούλγαρο κάτοικο του βυζαντινού θέματος Βουλγαρίας ο οποίος ξεχωρίζε τα βαλκανικά εδάφη της αυκρατορίας σε «Βουλγαρικά και Γραικικά εδάφη (zemlje)». Στην εσκεμμένα αλλοιωμένη ιστορία, ο ερχομός των Βουλγάρων στα Βαλκάνια ήταν λίγο πολύ σύγχρονος με τον Μεγάλο Κωνσταντίνο. Πριν τον μεγάλο Κωνσταντίνο στα Βαλκάνια κατοικούσαν Ρωμαίοι (Rimljane) και Έλληνες (Ellini). Οι τελευταίοι φθονούσαν τον Κωνσταντίνο και ήθελαν να σκοτώσουν και αυτόν και τη μητέρα του Ελένη. Για το λόγο αυτό, ο Θεός άγγιξε τους κακούς Έλληνες με το αόρατο ραβδί του και έγιναν αόρατοι (εξαφανίστηκαν). Όταν οι Βούλγαροι ήρθαν στα Βαλκάνια δεν βρήκαν Έλληνες, αλλά χριστιανούς «Γραικούς» οι οποίοι εκχριστιάνισαν τους Βούλγαρους μετά από μια περίοδο έχθρας. Έκτοτε τα βαλκανικά εδάφη της αυτοκρατορίας χωρίζονται σε «Γραικικά» και «Βουλγαρικά».
Παραθέτω τις δύο σελίδες του Απόκρυφου κειμένου εδώ (Ρωμαίοι και Έλληνες πριν τους Βουλγάρους) και εδώ (το ραβδί του θεού που εξαφάνισε τους Έλληνες που από φθόνο ήθελαν να σκοτώσουν τον Μέγα Κωνσταντίνο και την μητέρα του Ελένη, στα υπογραμμισμένα της πρώτης στήλης).
Το κείμενο δείχνει περίτρανα ότι όταν οι Σλάβοι έλεγαν «Γραικούς» τους Ρωμαίους ΔΕΝ τους θεωρούσαν ούτε εθνοτικούς «Έλληνες» ούτε απογόνους των αρχαίων Ελλήνων !!!
3) Τον 14ο αιώνα ο Ιταλός Fazio Degli Uberti έγραψε το Dittamondo («Ταξίδι στον Κόσμο»). Σε κάποια φάση φέρνει τον μυθικό του ήρωα στην Ελλάδα όπου συναντάει έναν “Greco”.Επιδεικνύοντας την γνώση του της μεσαιωνικής ελληνικής μεταφράζει το ιταλικό “sono Greco” ελληνιστί σαν “ime Romeos” («είμαι Ρωμαίος»)! Δηλαδή, όπως και ο Λιουτπράνδος, δεν χρησιμοποιεί τον όρο «Γραικός» γιατί πιστεύει ότι οι «Βυζαντινοί» ήταν Έλληνες, αλλά γιατί “Greco” είναι η μετάφραση στη Δύση του βυζαντινού ενδωνυμίου Ρωμαίος. Ούτε φυσικά πιστεύει ότι ανάμεσα στους Ρωμαίους υπάρχει κάποια «Γραικική»/«ελληνική» εθνότητα. Greco είναι η ιταλική μετάφραση του ελληνικού Ρωμαίος.
4) Ο Νικήτας Χωνιάτης. Ο Χωνιάτης γράφει γύρω στο 1200 (άρχισε τη συγγραφή πιο πριν και συνέχισε να γράφει μετά την άλωση). Ο βασικός όρος που χρησιμοποιεί είναι «Ρωμαίοι» και μάλιστα, όπως έχω περιγράψει αλλού μπορεί να ξεχωρίσει τους Ρωμαίους από τα ετερόγλωττα/(μιξο)βάρβαρα γένη της αυτοκρατορίας, δηλαδή χρησιμοποιεί τον όρο Ρωμαίοι και με εθνοτική σημασία προσδιορίζοντας αποκλειστικά τον ελληνόφωνο ορθόδοξο. Επειδή είναι παιδί του καιρού του, αραιά και που κάνει άκρως ρητορικη χρήση του κλασικίζοντες όρου «Ἑλληνες», γνωρίζοντας όμως ότι οι Έλληνες ήταν οι «μωροί» που αντιστάθηκαν στο χριστιανικό κάλεσμα του πρώτου αυτοκράτορα της πίστεώς «μας» Κων/νου. Η εθνοτική χρήση του όρου Ρωμαίοι περιγράφεται σε αυτήν την ανάρτηση, ενώ στο τέλος αυτής της ανάρτησης περιγράφεται η ρητορική χρήση του κλασικίζοντος όρου «Ἑλληνες» και ο διαχωρισμός που κάνει μεταξύ Ρωμαίων Χριστιανών και [αρχαίων] Ελλήνων.
Ο Χωνιάτης χρησιμοποιεί και τον όρο «Γραικοί» με δύο λειτουργίες. Όπως και ο Προκόπιος που έχω ήδη παραθέσει, ο Χωνιάτης χρησιμοποιεί τον όρο «Γραικοί» όταν μεταφέρει τα λόγια Δυτικών που αρνούνται να αναγνωρίσουν τους «Βυζαντινούς» με το πραγματικό τους όνομα. Έτσι λ.χ. ο Γερμανός «ρήγας» Φρειδερίκος Μπαρμπαρόσσα που πέρασε την τρίτη Σταυροφορία από τα Βαλκάνια λέει:
οὐκοῦν αὐτὸς μὲν ἄπεισιν εἰς Ὀρεστιάδα, κατὰ δὲ τὴν Φιλιππούπολιν εἴασε τὸν ἑαυτοῦ υἱὸν καὶ τοὺς ἐπισκόπους μεθ‘ ἱκανοῦ στρατεύματος εἰπὼν ὡς “ἀναπαύσασθαι χρεὼν ὑμᾶς ἐνταυθοῖ, ἄχρι δὴ τὰς παρειμένας κνήμας καὶ τὰ παραλελυμένα γόνατα ἐκ τοῦ παρίστασθαι τῷ βασιλεῖ Γραικῶν ἀναρρωσθείητε.” Ἐπεὶ δ‘ ὁ χειμὼν παρῆλθε καὶ τὰ ἄνθη ἔδωκεν ὀσμήν, ἀνανεοῦνται τοὺς ὅρκους ὅ τε βασιλεὺς καὶ ὁ ῥήξ …
Δηλαδή εσκεμμένα «προσβάλλει» τον «βασιλέα Ρωμαίων» Ισαάκ Β΄ Άγγελο αποκαλώντας τον «βασιλέα Γραικών», όπως ο Χωνιάτης εσκεμμένα τον αποκαλεί «ρήγα» και όχι βασιλέα (= αυτοκράτορα).
Αλλού λέει πως οι «Αλαμανοί» (= Γερμανοί) πίστευαν ότι θα κατακτήσουν γρήγορα τους «Γραικούς» (όπως αποκαλούν τους Ρωμαίους) επειδή οι δεύτεροι είναι δειλοί (αγεννείς = μη γενναίοι) στον πόλεμο. Έχουμε δει στον Προκόπιο πιο πάνω ότι η συσχέτιση του ητικού όρου «Γραικός» με τη σημασία «άνανδρος» έχει μεγάλη ιστορία στο στόμα των Γερμανών:
οἱ δ‘ Ἀλαμανοὶ τοσοῦτον ἀπεῖχον ἔκθαμβοι τοῖς ὁρωμένοις τούτοις φανῆναι, ὥστε καὶ ἀνέθαλπον μᾶλλον τὸν ἔρωτα, ὃν ὑπέτυφον ταῖς λαμπρειμονίαις τῶν Ῥωμαίων ἐναυόμενον, καὶ ηὔχοντο τάχιον κρατῆσαι Γραικῶν ὡς ἀγεννῶν τὰ ἐς πόλεμον καὶ περισπουδαζόντων τὰς ἀνδραποδώδεις χλιδάς.
Αλλού πάλι ο Χωνιάτης χρησιμοποιεί τον όρο «Γραικοί» με εμφανή αυτοσαρκασμό. Όταν περιγράφει την λεηλασία της Κωνσταντινουπόλεως (= «της πραγματικής κληρονομιάς του Χριστού») από τους Σταυροφόρους λέει πως χειρότερα απ΄όλους φέρθηκαν οι «μισοπόνηροι» δήθεν επιστήμονες και σοφοί των Λατίνων που πιστεύουν ότι είναι δικαιότεροι και ευσεβέστεροι Χριστιανοἰ από εμάς τους «[αιρετικούς] Γραικούς».
Τοιαῦθ‘, ὡς ἐκ πολλῶν βραχέα δοῦναι τῇ ἱστορίᾳ, οἱ ἐξ ἑσπέρας στρατοὶ κατὰ τῆς Χριστοῦ κληρονομίας παρηνομήκασιν, ἐπ‘ οὐδενὶ τῶν ὅλων τὸ φιλάνθρωπον ἐνδειξάμενοι, ἀλλὰ πάντας ἀποξενώσαντες χρημάτων καὶ κτημάτων, οἰκημάτων τε καὶ ἐσθημάτων, καὶ μηδενὸς τῶν πάντων μεταδόντες τοῖς ἔχουσι. ταῦτα ὁ χαλκοῦς αὐχήν, ἡ ἀλαζὼν φρήν, ἡ ὀρθὴ ὀφρύς, ἡ ἀεὶ ξυριῶσα καὶ νεανισκευομένη παρειά, ἡ φιλαίματος δεξιά, ἡ ἀκροχολῶσα ῥίν, ὁ μετέωρος ὀφθαλμός, ἡ ἄπληστος γνάθος, ἡ ἄστοργος γνώμη, ἡ τορὴ καὶ τροχαλὴ λαλιὰ καὶ μόνον οὐκ ἐπορχουμένη τοῖς χείλεσι, μᾶλλον δὲ οἱ παρ‘ ἑαυτοῖς ἐπιστήμονες καὶ σοφοί, οἱ εὔορκοι καὶ φιλαλήθεις καὶ μισοπόνηροι καὶ τῶν Γραϊκῶν ἡμῶν εὐσεβέστεροί τε καὶ δικαιότεροι καὶ τῶν Χριστοῦ διαταγμάτων φύλακες ἀκριβέστεροι,
Στην αγγλική μετάφραση του Χωνιάτη, ο Harry Magoulias βάζει τον όρο “Greeks” (= «Γραικοί») σε εισαγωγικά και παραπέμπει στην υποσημείωση #1527 όπου γράφει:
1527. This is written with sarcasm in intent, as is shown by the use of the term Graikoi, the Latin term of derision for the Byzantines
Αυτό γράφτηκε με σαρκασμό, όπως φαίνεται από τη χρήση του όρου «Γραικοί», τον λατινικό όρο χλευασμού για τους Βυζαντινούς.
4) Το χρονικό του Γαλαξειδίου (1703). Ο συγγραφέας προσδιορίζει τον υπόδουλο λαό στους Τούρκους ως Ρωμαίους και την γλώσσα τους ως Ρωμέικα, ενώ άπαξ μιλάει για τις διχόνοιες των Γραικών [του 14ου αιώνα] τις οποίες εκμεταλλεύθηκαν οι «Ταραγωνάται κουρσάροι» (Καταλανοί). Τόσο οι «Γραικοί» του 14ου αιώνα (ό,τι και αν σημαίνει όρος) όσο και οι υπόδουλοι Ρωμαίοι όμως είναι κάτι διαφορετικό από τους «Ἕλληνες» που ζούσαν «τον καιρό των Ελλήνων».
Τον καιρόν της Βασιλείας Κωνσταντίνου Ρωμανού αγριωποί και χριστιανομάχοι άνθρωποι, Μπολγάροι λεγόμενοι, εμπήκασι στην Ελλάδα και από σπαθίου και κονταρίου εχαλάσασι τους Χριστιανούς και ετραβήξασι ίσα στον Μωρέα.
Περνώντας καιρός, ήρθασι άλλοι πειράταις, ενδυμένοι τομάρια, ωσάν αρκούδαις, και τρώγοντας άψητα κρέατα, ωσάν θερία, και ανθρώπους ζωντανούς στη σούφλα εψήσασι· και εσκλαβώσασι ούλη την Ελλάδα, που την ελέγασι Ρουμανία·
Εξουσιάζωντας ένας Τούρκος, Πριλεμπές τον ελέγασι, το Λοιδορίκι, το Γαλαξείδι και τα άλλα χωρία και την χώρα του Επάχτου εγεννήθηκε στο αναμεταξύ μία διχόνια σε Ρωμαίους και Τούρκους, και εσηκώσασι οι Ρωμαίοι άρματα στους Τούρκους, και εσκοτώσασι καμπόσους ζορπάδες που δεν είχασι βασταμό διά ταις κακαίς τους πράξεις και φερσίματα·
Και ήρθε άλλος μπέης, που τον ελέγασι Ιζάρμπεη, πολλά καλός άνθρωπος, και αυτός έφκιασε με εδικά του έξοδα το κανάλι το λιθαρένιο, που κατεβαίνει από το μετόχι της Αγίας Τριάδος το γλυκό νερό έως τ’ αμπέλια· και έφκιασε και μία βρύσι, που φαίνεται ακόμα το όνομα του με Τουρκικά γράμματα και Ρωμέϊκα, λέγοντας. ”Αυτή την βρύσι την έφκιασε με εδικαίς του εξόδεψαις ο Ιζάρ-μπεης, για σεμπάπι των γονικων του· και οποίος στρατοκόπος πίνει διψασμένος να τον συγχωράη μνημονεύωντάς τον· αυπ´. (1480), μήνας Γεννάρης κθ´. (29)”
Ύστερα γουν περνώντας χρόνια πολλά, ήρθασι γραφαίς και χρυσόβουλλα από το χέρι του Βασιλέα, λέγωντας πως κουρσάροι περίσσοι και φοβεροί, που τους ελέγασι Ταραγωνάταις, με άρματα και φουσάτα διαλεχτά ήρθασι να επάρουσι ταις χώραις του Βασιλέα· […] και ύστερα οι κουρσάροι, διά την ασυμφωνίαν και ταις διχόνιαις των Γραικών ανεμπόδιστα εμπήκασι και εσκλαβώσασι χώραις περίσσαις και το Σάλονα.
Αντίθετα:
Εμβαίνοντας οι πειράταις ανεμπόδιστα στο Γαλαξείδι επεράσασι από σπαθίου ό,τι ευρήκασι ζωντανό, και ανάψασι φωτιά στα σπήτια και εκρημνίσασι και το κάστρο, που ήτανε ένα ευμορφότατο, φυκιασμένο με μάρμαρα μεγάλα από των Ελλήνων τον καιρό·
Σ’ εκείνους τους χρόνους επήρασι οι Φράγκοι την εξακουσμένη Κωνσταντινόπολι, και επήρε καθένας στο μερίδι του χώραις και βιλαέτια περίσσα· και ένας από τη Σαλονίκη Φράγκος βασιλέας επήρε και το Σάλονα, χώρα παμπάλαια και εξακουστή στων Ελλήνων τον καιρό, και από ετότες λέγεται Σάλονα, λεγάμενη αλλέως προτήτερα.
Για να καταλάβετε τους γίγαντες και «κακούς» (= ειδωλολάτρες) «Ἕλληνες» που ζούσαν «τον καιρό των Ελλήνων» πρέπει να διαβάσετε το έργο του Κακριδή «Οι Αρχαίοι Έλληνες στην Νεοελληνική συνείδηση» εδώ και εδώ.
«Μια γριά Αντριώτισσα που ήξερε παλιές ιστορίες έλεγε πως οι γενιές των ανθρώπων ήταν τέσσερις. Πρώτα έζησαν οι Δράκοι, έπειτα οι αλλόπιστοι Έλληνες, ύστερα οι Βενετσιάνοι και ύστερα οι Τούρκοι.» (Άνδρος, 19ος αι.)
«Όταν θέλουν να μιλήσουν για κάτι που έγινε σε πολύ παλιά χρόνια, χρησιμοποιούν την έκφραση “από τον καιρό των Ελλήνων”». (Σφακιά, 19ος αι.)
Στα χρόνια τα παλιά ζούσαν στα μέρη αυτά άλλης λογής άνθρωποι, οι Έλληνες. Αυτοί έχτισαν το κάστρο μας. Τις μεγάλες βαριές πέτρς που βλέπεις εκεί τις κουβαλούσαν με τα χέρια τους. Οι Έλληνες δεν έμοιαζαν με τους σημερινούς ανθρώπους. Ήταν ψηλοί σαν τα κυπαρίσσια». (Θεσπρωτία, 20ος αι.)
«Οι Έλληνες χαθήκαν όλοι όταν κάποτ’ έπεσε πείνα μεγάλη στη γη. Τότε καθένας τους έπαιρνε λίγες τροφές και έμπαινε στον τάφο του, για να βρεθεί θαμμένος, όταν οι τροφές του θα τελείωναν και θα πέθαινε». (Σφακιά, 20ος αι.)
«Παλιόν καιρό οι-γι-αθρώποι ήταν πολύ μεγάλοι. Μεγαλύτεροι απ’ όλους ήταν οι Ελλένηδες. Αυτοί ήταν κακοί αθρώποι. Γι’ αυτό ο Θεός έστειλε κάτι κουνούπια μεγάλα με μύτες σιδερένιες και τους κυνήγαγαν». (Ήπειρος)
Συμπεράσματα:
1) Οι γεωγραφικοί όροι που κληρονόμησαν οι πρωτο-βυζαντινοί δεν ήταν οι κλασικοί Ηροδότειοι ή η τελο-ελληνιστικοί Στραβωνικοί, αλλά ήταν αυτοί που προέκυψαν κατά την ύστερη Ρωμαϊκή αρχαιότητα.
2) Στον Προκόπιο, οι δυτικοί και οι Γερανοί ονομάζουν με προσβλητικό τόνο «Γραικούς» όλους τους Ανατολικούς Ρωμαίους. Αντίθετα, οι πρωτο-Βυζαντινοί αξιωματικοί χρησιμοποιούν τον όρο «Γραικοί» πρσοβλητικά για να προσδιορίσουν τους Ελλαδίτες = Πελοποννήσιους της Provincia Achaea, η οποία είναι η «Ἑλλάς» που έχει κατά νου ο περιηγητής Παυσανίας. Ο Προκόπιος χρησιμοποιεί τον όρο «Ἔλληνες» για τους τελευταίους αν και -όπως και πολλοί άλλοι συγγραφείς- θεωρεί τον όρο πρακτικό συνώνυμο του όρου «Πελοποννήσιοι».
3) Ο Λιουπράνδος ξεκαθαρίζει πως οι Δυτικοί ονομάζουν τους Βυζαντινούς «Γραικούς» όχι επειδή τους θεωρούν εθνοτικούς Έλληνες ή απογόνους των αρχαίων Ελλήνων, αλλά επειδή τους θεωρούν εκφυλισμένους/ελληνίσαντες Ρωμαίους.
4) Οι Σλάβοι ονομάζουν τους Βυζαντινούς «Γραικούς» έχοντας ξεκαθαρίσει πως είναι κάτι διαφορετικό από τους φθονερούς «Ἕλληνες» που ο θεός εξαφάνισε με το αόρατο ραβδί του. Όταν πρέπει να μεταφράσουν το σλαβικό «Γραικοί» στα ελληνικά το αποδίδουν πάντοτε ως Ρωμαίοι και όποτε έχουμε την τύχη διπλής περιγραφής ενός γεγονότος, το σλαβικό «Γραικοί» αντιστοιχεί στους Ρωμαίους/Αύσονες των Βυζαντινών.
5) Ο Fazio Degli Uberti ξεκαθαρίζει ότι όταν οι δυτικοί λένε Greco εννοούν Ρωμαίος.
6) Ο Νικήτας Χωνιάτης πιστέυει ότι ο λαός του είναι οι αληθείς Ρωμαίοι και οι κανονικότεροι Χριστιανοί. Χρησιμοποιεί τον όρο Ρωμαίοι και με την εθνοτική σημασία για να περιγράψει αποκλειστικά τους ελληνόφωνους ορθόδοξους πολίτες και ενίοτε μπορεί να κάνει άκρως ρητορική χρήση του κλασικίζοντα όρου «Έλληνες», γνωρίζοντας όμως πως οι αρχαίοι Έλληνες ήταν κάτι διαφορετικό από τους Χριστιανούς Ρωμαίους, των οποίων η ιστορία ξεκινάει «με τον πρώτο αυτοκράτορα της πίστεώς «μας» Κωνσταντίνο». Τον όρο «Γραικοί» τον χρησιμοποιεί είτε όταν αποδίδει κυριολεκτικά τα λόγια των δυτικών που αρνούνται την Ρωμαϊκότητα των «Βυζαντινών» είτε όταν θέλει να χλευάσει σαρκαστικά την πεποίθηση των Λατίνων ότι οι Ορθόδοξοι Ρωμαίοι είναι «αιρετικοί Γραικοί».
7) Ο συγγραφέας του Χρονικού του Γαλαξειδίου φαίνεται να χρησιμοποιεί τον όρο Ρωμαίοι με την έννοια του θρησκευτικού μιλετιού (οι μη Ρωμαίοι είναι οι αλλόθρησκοι Φράγγοι, οι Τούρκοι, οι Ιουδαίοι και αναγκάζεται να αποχριστιανοποιήσει τους «Μπολγάρους» για να παρουσιάσει τις επιδρομές του Τσάρου Σαμουήλ στην Ελλάδα). Άπαξ αναφέρεται σε διχασμένους Γραικούς του 14ου αιώνα. Τόσο το Ρωμέικο μιλέτι όσο και οι διχασμένοι Γραικοί είναι κάτι διαφορετικό από τους μυθικούς «Ἔλληνες» που ζούσαν «τον καιρό των Ελλήνων».
8) Όταν ένας Βυζαντινός χρησιμοποιεί το είδωλο του Ρωμαίου «Γραικός» που σχηματίζεται στον καθρέφτη της Δύσης (με άλλα λόγια αποδέχεται την ητική δυτική αντίληψη) δεν σημαίνει ότι αυτομάτως αυτοπροσδιορίζεται σαν εθνοτικός Έλληνας ή ότι θεωρεί τον εαυτό του απόγονο των Ελλήνων.Antòiuet
smerdaleos 
Βλέπω τόσο καιρό εδώ και δεν λες να γίνεις άνθρωπος και να μάθεις 5 πράγματα. Τις ίδιες παπαριές συνεχίζεις να τρολάρεις.
Δεν θα μπω στον κόπο να σους τις ΞΑΝαπαντήσω διότι το έκανα μια.
Μην ξεχάσεις όταν κάνεις τον ρακοσυλλέκτη ότι και οι Άγγλοι είχαν συνείδηση της ελληνικής τους καταγωγής. Το λέει ξεκάθαρα ο Percy Shelley και τον επιβεβαιώνουν οι πρόγονοί σου που πίστευαν ότι οι [αρχαίοι] Έλληνες ήταν οι πρόγονοι των Φράγγων και των Μυλόρδων πυο έρχοντια και προσκυνούν τα λιθάρια.
Ορίστε ξεκάθαρη δήλωση Αγγλικής ελληνικής συνείδησης:
http://postimg.org/image/ijr7s09m1/
«Είμαστε όλοι [οι δυτικοί] Έλληνες … οι πρόγονοί μας έδωσαν τα φώτα στην ανθρωπότητα».
Η επιβεβαίωση της ελληνικής συνείδησης των δυτικών/φράγγων από τους προπαπούδες σου:
Στους βοσκούς γύρω από το ναό του Απόλλωνα στις Βάσσες ζει ακόμα σήμερα το όνομα των Ελλήνων. Με αυτό το όνομα χαρακτηρίζουν καθετί που πιστεύεται ηρωικό και γιγάντιο. Για τον εαυτό τους κάθε άλλο παρά που θαρρούν πως είναι οι κληρονόμοι της δόξας των παλαιών κατοίκων. Η απλοϊκή σκέψη αυτών των βοσκών θεωρεί τους Έλληνες προγόνους των Φράγκων, ξένους τεχνίτες που κάποτε κρατούσαν τον τόπο αυτόν. Έτσι εξηγεί γιατί οι Ευρωπαίοι ταξιδεύουν στα μέρη αυτά και δίνουν τόση σημασία σε ό,τι έχει απομείνει από εκείνους.
ΑΡΚΑΔΙΑ, 19ος αι.
Πηγή: Ο.Μ. von Stackelberg, Der Apollotempel zu Bassae in Arkadien, 1826, σελ. 14.
Ο ζήλος των Άγγλων περιηγητών, των «μυλόρδων», να τα δουν όλα βιαστικά, να τα σχεδιάσουν και, αν μπορούν, να πάρουν μαζί τους καμιάν αρχαιότητα ή τουλάχιστο ένα κομμάτι μάρμαρο, έγινε αφορμή στους Καστρινούς [=κάτοικοι των Δελφών] να σχηματίσουν την ακόλουθη παράδοση: οι Μυλόρδοι δεν είναι χριστιανοί, γιατί κανείς ποτέ δεν τους είδε να κάνουν το σταυρό τους. Η γενιά τους είναι από τους παλιούς ειδωλολάτρες τους Αδελφιώτες, που φύλαγαν το βιό τους σ’ ένα κάστρο που το ’λεγαν Αδελφούς [=Δελφούς], από τους δυο αδελφούς τα βασιλόπουλα που το ’χτισαν. Όταν η Παναγία και ο Χριστός ήρθαν σ’ αυτούς τους τόπους και όλοι οι άνθρωποι ολόγυρα έγιναν χριστιανοί, οι Αδελφιώτες σκέφτηκαν πως ήταν καλύτερα γι’ αυτούς να φύγουν• κι έφυγαν στη Φραγκιά και πήραν και όλα τα πλούτη τους μαζί. Απ’ αυτούς είναι οι Μυλόρδοι, και έρχονται τώρα εδώ και προσκυνούν αυτά τα λιθάρια.
ΦΩΚΙΔΑ (Δελφοί), 19ος αι.
Πηγή: H.N. Ulrichs, Reisen und Forschungen, σελ. 123 κ.ε.
Το παράδειγμά σου με την Γιουκγοσλαβία δεν θα μπορούσε να ήταν ηλιθιότερο. Καλά έκανες και το ανέφερες για να δείχνεις ότι όσο άσχετος είσαι με το Βυζάντιο άλλο τόσο είσαι με την Γιουγκοσλαβία.
Οι Σέρβοι νεο-εθνικιστές της εποχής της διάσπασης οικειοποιήθηκαν την ιδέα της Ηνωμένης Γιουγκοσλαβίας επειδή τους βόλευε. Γιατί τους βόλευε; Γιατί ήταν η μόνη γιουγκοσλαβική δημοκρατία που επέβλεπε να εξελιχθεί σε κράτος με σύνορα μεγαλύτερα απ΄αυτά της Σερβίας ως γιουγκοσλαβικής δημοκρατίας.
Όποιο σοβαρό βιβλίο και να πάρεις θα σου πει ότι οι προ-γιουγκοσλαβικές ταυτότητες είχαν πρακτικά εξαλειφθεί. Οι εθνικισμοί μετά το 1983 τις ανέστησαν.
Ή θα μου βγάλεις τους Σκοπιανούς και τους μισούς Κροάτες Σέρβους επειδή ο Šešelj τους θεωρούσε μέρος της μεγάλης Σερβίας:
http://en.wikipedia.org/wiki/Vojislav_%C5%A0e%C5%A1elj#mediaviewer/File:Map_of_Greater_Serbia_(in_Yugoslavia).svg
Θέλεις να μάθεις την γιουγκοσλαβική πραγματικότητα; Μιας και με το άλλο σου όνομα ζητάς βιβλιογραφία σου συνιστώ το Yugoslavia as History: Twice There was a Country.
του John Lampe.
Μες στη βλακεία σου ρε ανιστόρητο γίδι εξίσωσες το Βυζάντιο με καραεθνίκια όπως ο Σέρβος Μιλόσεβιτς και ο Κροάτης Τούτσμαν.
Τα πρώτα θύματα του αντι-σερβικού Κροατικού νεοεθνικισμού ήταν οι Κροάτες που ΔΕΝ ήθελαν να δουν εχθρικά τους Σέρβους.
Το κορυφαίο παράδειγμα είναι ο Κροάτης αστυνομικός Josip Kir. Επειδή αρνήθηκε επανειλημένα να ακολουθήσει τις αντι-σερβικές διαταγές της Κυβέρνησης Τούτσμαν, τον σκότωσε ένας συνεργάτης του Τούτσμαν. Ναι! Νεο-Κροάτης εθνικιστής σκότωσε παραδοσιακό Κροάτη επειδή όπως λέει η χήρα του Kir «ο άνδρας μου δεν ξεχώριζε τους ανθρώπους από την εθνότητά τους, αλλά τους ξεχώριζε σε αυτούς που έχουν καλή και κακή ψυχή.».
[31:47-33:18]
Βάλ΄το τώρα στο [20:45] και άκου:
This fractioning of Yugoslavia was not the result of pre-existing internal divisions. Those internal divisions were heightened as a result of an outside intervention.
«Η διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας δεν ήταν αποτέλεσμα προϋπάρχοντων εσωτερικών διαιρέσεων. Αυτές οι εσωτερικές διαιρέσεις προωθήθηκαν σαν αποτέλεσμα εξωτερικής παρέμβασης».
Εξηγεί πιο πριν ο Parenti πως όι ξένες δυνάμεις που επιθυμούσαν την διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας, βρήκαν «ξεχασμένα και μέχρι τότε ασήμαντα» ακροδεξιά κόμματα και υποστηρίζοντάς τα οικονομικά δημιούργησαν τις «διαιρέσεις» τις οποίες εσύ ως ανιστόρητο γίδι νομίζεις ότι ήταν «διηνεκείς».
Βάλε τώρα το παρακάτω βίντεο στο [17:25] και άκου τον Κροάτη Ντίνο Ράντζα:
«Ποιος νοιαζόταν για το τι ήταν ο άλλος; ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΤΟ ΣΥΖΗΤΟΥΣΑΜΕ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ! ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΡΩΤΟΥΣΑΜΕ ΓΙ΄ΑΥΤΟ ! ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ! ΤΙΠΟΤΑ! ΜΗΔΕΝ!
Οι ταυτότητες «Σέρβος» , «Κροάτης» κλπ κατά την τριαντακονταετία 1955-1985 είχαν καταλήξει να είναι μόνον γεω-πολιτισμικές, όπως λέμε εμείς «Χιώτης», «Κρητικός» κλπ.
[51:43]
Divać: Είμαι Σέρβος στην καταγωγή, αλλά νιώθω Γιουγκοσλάβος. Δεν με απασχολεί το ποιος είμαι. Κροάτες και Σέρβοι είαμστε ο ίδιος λαός. Και λίγο παρακάτω σχολιάζοντας τα λόγια του αυτά «την απλή αθώα αλήθεια έλεγα».
Και ξαφνικά [53:43] οι επηρεασμένοι από τον κατασκευασμένο νεο-κροατικό εθνικισμό [Κροάτες] φίλοι του [Κροάτη] Κούκοτς του λένε «αν συνεχίζεις να μιλάς με τον Ντίβατς θα έχεις πρόβλημα μαζί μας».
Και μου έρχεσαι ρε άξεστο, ανιστόρητο και καθυστερημένο γίδι να μου συγκρίνεις το Βυζάντιο με τους κατασκευασμένους νεο-εθνικισμούς της Γιουγκοσλαβίας;
Άντε δες τα μούτρα σου εδώ:
Έλα δες και την παραδοσιακή άποψη των ελληνομαθών Βυζαντινών της Κων/πόλεως για τους κατοίκους της Ελλάδος και Βουλγαρίας (γιατί πάνω από το θέμα Ελλάδος ήταν το θέμα Βουλγαρίας).
1) Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος για τον Μάγιστρο Νικήτα Ρεντάκιο (Rędakŭ = σλαβιστί ο «Κυβερνήτης/διοικητής») τον Ελλαδικό:
Διάβασε τις υπογραμμισμένες με μπλε τελευταίες γραμμές της δεξιάς σελίδας:
Αφού γράφει το «εσθλαβώθη πάσα δε η χώρα και γέγονε βάρβαρος» θυμάται την «δυσγενή “γαρασδοειδή” (σλαβ. gorazd = έξυπνος, σκωπτικά πονηρός, καταφερτζής) εσθλαβωμένη όψη» (δυσγενές πονηρό σλαβόμουτρο) του Νικήτα Ελλαδικού.
Η χρήση του «γαρασδοειδής» (σλαβικό gorazd) δείχνει ότι οι Κων/πολίτες κορόιδευσαν τον Νικήτα τον Ελλαδικό στην μητρική του γλώσσα.
2) Ιωάννης Κυριώτης Γεωμέτρης (~990 μ.Χ.):
Οὐ βαρβάρων γῆν, ἀλλ᾽ ἰδὼν Ἑλλάδα,
Ἐβαρβαρώθης καὶ λόγον καὶ τρόπον.
Ἰωάννης Γεωμέτρης (10ος αι. μ.Χ.), Carmina varia, 33. MPG 106, 922.
«θέλεις να βεβαρβαρωθείς; Μην πας σε κάποια μακρινή χώρα βαρβάρων, τράβα στην Ελλάδα και θα εκβαρβαρωθείς και στη γλώσσα και στους τρόπους».
3) Μιχαήλ Χωνιάτης για το Αθηναϊκό του ποίμνιο:
Βεβαρβάρεται όσο χρονίζει στην Αθήνα και θεωρέι το ποίμνιό του «βάρβαρο όχλο» με «άμουσα ήθη». «τι χρωστάμε εμείς οι φιλοσοφούντες [= που έχουμε μορφωθεί ελληνοπρεπώς στην Κων/πολη] να ζούμε μαζί με αυτούς τους Ελλαδίτες που «βαρβαρίζουν» και δεν «αττικίζουν» και δεν ανοίγουν βιβλίο [=γιατί δεν υπήρχε βιβλίο για να ανοίξουν μιας και έπρεπε να τραβιέται ο Χωνιάτης σε μοναστήρι της Τζιάς για να βρει βιβλία να διαβάσει]».
4) Και για να μην αφήσουμε απ΄έξω και το θέμα της Βουλγαρίας που ξεκινούσε από την Πίνδο και την Αυλώνα που το λέμε σήμερα δυτική Μακεδονία και Βόρειο Ήπειρο, ο αρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας Θεοφύλακτος λέει για το ποίμνιό του:
[Επιστολή 5] πλῆν ὅσον οὐ βασιλίδι δουλεύω πλουσίᾳ, καθαρίῳ τε καὶ καλῇ καὶ συνόλως Ἀφροδίτῃ χρυσῇ, ἀλλὰ δούλοις βαρβάροις ἀκαθάρτοις κινάβρας κωδίων ἀπόζουσιν καὶ πενεστέροις τὸν βίον, ἧ ὅσον τὴν κακοήθειαν πλούσιοι … λύσατε με τῆς αἰσχρᾶ ταύτης δουλείας οἱ τοῦτο δυνάμενοι.
«Αντί να είμαι υπηρέτης σε πλούσια, καθαρή και καλή βασίλισσα, Χρυσή Αφροδίτη σε όλα της, βρέθηκα μεταξύ υπόδουλων και ακάθαρτων βαρβάρων που βρομάνε τραγίλα και προβατοτομαρίλα (κινάβρας κωδίων ἀπόζουσιν) και ζουν πάμπτωχο βίο, όντας πλούσιοι μόνο σε κακοήθεια … ελευθερώστε με από αυτήν την δουλεία αυτοί που μπορείτε»!
” Προκόπεια εξίσωση Ἑλλάς = Πελοπόννησος , Ἕλληνες = Πελοποννήσιοι ”
Χμμμμμ… Τι πιστεύεις γι’αυτό ?
τοῦ δὲ κόλπου ἐκτὸς πρῶτοι μὲν Ἕλληνές εἰσιν, Ἠπειρῶται καλούμενοι, ἄχρι Ἐπιδάμνου πόλεως
Αυτό, και η αναφορά του Δυρραχίου ως «ἑλληνίδα πόλη» απότον Πορφυρογέννητο και την Κομνηνή, τα έχω εξηγήσει στο «οι Γραικοί του Πορφυρογέννητου».
Είναι κατάλοιπα της κλασικής γεωγραφίας με την οποία έβλεπαν τον κόσμο. Το πλησιέστερο που είχαν στον σημερινό χάρτη ήταν τα κείμενα του Ηροδότου και του Στράβωνα.
Επομενώς αν οι αρχαίες πηγές τους έλεγαν ότι το Δυρράχιο και η Τραπεζούντα ήταν «Ελληνίς πόλις» ή ότι οι «Έλληνες» ξεκινούσαν από το Δυρράχιο και κάτω (κατάσταση που παραπέμπει στην γραμμή του Jirecek, όπως ήταν στην ύστερη αρχαιότητα), αυτοί το επαναλάμβαναν παθητικά.
Στ οθέμα της Σικελίας, ο Πορφυρογέννητος επαναλαμβάνει σχεδόν κατά γράμμα αυτά που λέει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης για τους Σικελούς που εγκατέλειψαν την βάρβαρή του γλώσσα και το όνομα «Σικελοί» (= μη ελληνόφωνοι κάτοικοι Σικελίας) και υιοθέτησαν την ελληνική γλώσσα και το όνομα Σικελιώτες (= Έλληνες άποικοι Σικελίας).
Ψάξε στην παρακάτω ανάρτηση και στις επόμενες για «Ἐλληνες» και «Ελληνίδες πόλεις»:
Λ.χ. Θέμα Παφλαγόνων:
Παφλαγόνες γένος Αἰγύπτιον … αἱ δὲ παραθαλάσσιοι πόλεις (Σινώπη, Αμάστρα, Τήιον, Αμινσός) … Ἑλληνίδες είσὶ πόλεις καὶ Ἑλλήνων ἄποικοι».
Τραπεζούντα:
«Τὸ δὲ καλούμενον Θέμα Χαλδία καὶ ἡ μητρόπολις λεγόμενη Τραπεζοῦς Ἑλλήνων ἀποικίαι εἰσι», όπως γράφει και ο Ξενοφών.
Δυρράχιο (6):
«Δυρράχιον πόλις Ἐλληνική»
Σικελία (7):
Σύγκρινε τα λόγια του Πορφ. με αυτά του Διοδώρου 800 χρόνια πριν.
Η πλάκα είναι ότι ο Στράβων φαίνεται να θεωρεί τους Ηπειρώτες βαρβάρους.
Σχεδόν δε τι και η σύμπασα Ελλάς κατοικία βαρβάρων υπήρξε το παλαιόν, απ’ αυτών λογιζομένοις των μνημονευομένων, Πέλοπος μεν εκ της Φρυγίας επαγαγομένου λαόν εις την απ’ αυτού κληθείσαν Πελοπόννησον, Δαναού δε εξ Αιγύπτου, Δρυόπων τε και Καυκόνων και Πελασγών και Λελέγων και άλλων τοιούτων κατανειμαμένων τα εντός Ισθμού, και τα εκτός δε. Την μεν γαρ Αττικήν οι μετά Ευμόλπου Θράκες έσχον, της δε Φωκίδος την Δαυλίδα Τηρεύς, την δε Καδμείαν οι μετά Κάδμου Φοίνικες, αυτήν δε την Βοιωτίαν Άονες και Τέμμικες και Ύαντες. Και από των ονομάτων δε ενίων το βάρβαρον εμφαίνεται, Κέκροψ και Κόδρος και Άικλος και Κόθος και Δρύμας και Κρίνακος. Οι δε Θράκες και Ιλλυριοί και Ηπειρώται και μέχρι νυν εν πλευραίς εισίν. Έτι μέντοι μάλλον πρότερον ή νυν, όπου γε και της εν τω παρόντι Ελλάδος αναντιλέκτως ούσης την πολλήν οι βάρβαροι έχουσι, Μακεδονίαν μεν Θράκες και τινα μέρη της Θεττταλίας, Ακαρνανίας δε και Αιτωλίας [τα] άνω Θεσπρωτοί και Κασσωπαίοι και Αμφίλοχοι και Μολοττοί και Αθαμάνες, Ηπειρωτικά έθνη
http://www.lithoksou.net/p/ellinikos-ethnikismos-kai-meionotites-1991
Έχουμε παρατηρήσει και αλλού ο Προκόπιος να κάνει χρήση της κλασσικής γεωγραφίας ?
Έχουμε παρατηρήσει και αλλού ο Προκόπιος να κάνει χρήση της κλασσικής γεωγραφίας ?
—
Ωραία ερώτηση έκανες, που σημαίνει ότι έχεις αρχίσει να σκέφτεσαι σωστά με τις πηγές (“quellen kritik”):
http://en.wikipedia.org/wiki/Source_criticism
Χωρίς να το γνωρίζεις μόλις χρησιμοποίησες ένα από τα αιτήματα του ιδρυτή της κριτικής ιστοριογραφίας Leopold Von Ranke:
http://en.wikipedia.org/wiki/Leopold_von_Ranke
Ξέρω ότι το πρότυπο μίμησης του Προκόπιου είναι ο Θουκυδίδης, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο να ψάξω για να σου απαντήσω με ακρίβεια.
” Leopold Von Ranke ”
Χε χε . Αυτός είναι γατάκι. Εγώ είμαι οπαδός αυτού
Olaus Rudbeck
” Rudbeck dedicated himself to contributions in historical-linguistics patriotism, writing a 3,000-page treatise in four volumes called Atlantica (Atland eller Manheim in Swedish) where he purported to prove that Sweden was Atlantis, the cradle of civilization, and Swedish the original language of Adam from which Latin and Hebrew had evolved. ”
Μην γελάς. Θα αφήσω λαμπρούς απογόνους.
” The Nobel family, including Ludvig Nobel, the founder of Branobel, and Alfred Nobel, the founder of the Nobel Prizes, was a descendant of Rudbeck through his daughter Wendela, who married one of her father’s former students, Peter Olai Nobelius. ”
http://en.wikipedia.org/wiki/Olaus_Rudbeck
Χαχαχα 🙂 🙂 🙂
Λοιπόν δες εδώ:
http://postimg.org/image/8e3iki2ax/
Ο Laurence (1998) λέει πως ολόκληρη η εθνογραφία της Ιταλίας του Προκόπιου είναι αντεγραμμένη από τον Στράβωνα που έγραψε 500 χρόνια πριν από αυτόν, ενώ η Averil Cameron στο βιβλίο της για τον Προκόπιο αναφέρει «κατηγορίες» για «εμπλουτισμό» της ιστορίας του με ψευδή περιστατικά που τα πήρε από τον Ηρόδοτο και τον Θουκυδίδη.
Η πλάκα είναι ότι ο Στράβων φαίνεται να θεωρεί τους Ηπειρώτες βαρβάρους.
—-
Λοιπόν ετοιμάσου να γελάσεις με τους χίλιους δυο ορισμούς της «Ελλάδος» και, επομένως, των γεωγραφικών «Ελλήνων».
http://postimg.org/image/ij31p4673/
Αρχίζω από το τέλος της δεύτερης σελίδας:
Όταν οι Ρωμαίοι, ενεπλάκησαν στα ελλήνικά θέματα ως «απελευθερωτές των Ελλήνων από τους Μακεδόνες» και έδωσαν εντολή στον Φίλιππο Ε΄ να απομακρύνει τα στρατεύματά του από την «Ελλάδα», ο Φίλιππος απάντησε εύστοχα «ποιον ορισμό της Ελλάδος χρησιμοποιούν»;
1) Ο Αθηναίος Φυλέας και ο Ψευδο-Σκύμνος ορίζουν την Ελλάδα ως κάτω από την εκβολή του Πηνειού και κάτω από την Αμβρακία.
2) Ο Ηρακλείδης Κριτικός/Κρητικός τα βάζει με όσους αποκλείουν την Θεσσαλία από την Ελλάδα.
3) Ο Έφορος δίνει ως δυτικό όριο της Ελλάδος τον Αχελώο αφήνοντας απ΄έξω την Ακαρνανία και την Ήπειρο.
4) Ο Στράβων θεωρεί την Ακαρνανία ως το δυτικότερο μέρος της Ελλάδος και φέρνει την Ελλάδα μέχρι τον Στρυμόνα «αν και μερικοί τη φέρνουν μέχρι το Νέστο», αλλά αφήνοντας την Ήπειρο απ΄έξω.
5) Ο Διονύσιος ο Περιηγητής ορίζει ως Ελλάδα ό,τι βρίσκεται κα΄τω από τη γραμμή που ενώνει τον Ωρικό (λίγο κάτω από την Αυλώνα) και την Θράκη.
6) Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος ορίζει σαν Ελλάδα μόνο την ανατολική Στερεά αφήνοντας απ΄έξω Πελοπόννησο. Αιτωλο-Ακαρνανία, Θεσσαλία, Ήπειρο και Μακεδονία.
!!!!!!!!! Θερμότατες ευχαριστίες ! Κοίτα πόσες απόψεις.
Ο τελευταίος ήταν ο καλύτερος. Πλησιάζει το σήμερα που πληθυσμιακά η Αττική έχει καταλήξει να είναι ένα κράτος μόνη της, όσο η υπόλοιπη Ελλάδα.
Τον προτελευταίο θα είχαν υπόψιν οι νεότεροι ” Βουλγαροφάγοι ” και “Αλβανοφάγοι “.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι δεν υπήρχε σταθερός ορισμός της «Ελλάδος». Ο καθένας χρησιμοποιούσε το τοπωνύμιο όπως τον βόλευε.
Καλησπέρα! Σε διαβάζω πρόσφατα σχετικά, με πολύ προσοχή κι ευχαρίστηση!. Είσαι σπουδαίος!… Έχω μία βασική διαφωνία μαζί σου αλλά δεν την στηρίζω ούτε στη γλωσσολογία, ούτε σε κάποια άλλη επιστήμη. Είμαι Έλληνας. Όπως ακριβώς ήταν ο Πλάτωνας, ο Λεωνίδας κι ο Περικλής. Δε λέω βέβαια ότι στις φλέβες μου, τρέχει το δικό τους αίμα. Έτσι κι αλλιώς έχουν πεθάνει. Αλλά ούτε του πατέρα μου το αίμα κυλάει στις φλέβες μου κι ας είμαι πέραν πάσης αμφιβολίας γιος του. Δεν ξέρω αν έχω το ίδιο dna με κείνους, άλλοι μου λένε έτσι, άλλοι μου λένε αλλιώς… Αυτό που ξέρω είναι ότι δεν λέω, κατάγομαι από κείνο το λαό ή από τον άλλο το λαό. Λέω είμαι Έλληνας, Όπως έλεγαν και κείνοι. Ή λίγο διαφορετικά. Και λοιπόν; “Εκείνοι” ήταν ένα Έθνος προϊόν μιας όσμωσης διαφόρων φύλων.Και ποιος λέει ότι το Έθνος είναι κάτι πάγιο και ακίνητο; Το Έθνος είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Μεταβάλλεται, εμπλουτίζεται, μεγαλώνει, μικραίνει, εξελίσσεται. Η δική μου κληρονομιά είναι μεγαλύτερη από την κληρονομιά “Εκείνων”, γιατί μέσα στις χιλιετίες που ακολούθησαν, αυτή η όσμωση επαναλήφθηκε ξανά και ξανά κι ενσωμάτωσε πολλές ακόμα μικρές ή μεγάλες κληρονομιές που την έκαναν πλουσιότερη. Δεν την νόθευσαν όπως κάποιοι ισχυρίζονται, την έκαναν πιο δυνατή για να αντέξει. Και άντεξε χιλιάδες χρόνια και αντέχει ακόμα.
Ζω στα μέρη που έζησαν, περπατάω στα χώματα που περπατούσαν, κολυμπάω στη θάλασσα που κολυμπούσαν. Διδάσκομαι ακόμα από εκείνους, μαθαίνω πολιτική και τέχνες κι επιστήμες από κείνους. Ονειρεύομαι την ιδανική Πολιτεία όπως κι εκείνοι. Κι όταν καμιά φορά περπατώ μαζί με την κόρη μου, στην πόλη που μεγάλωσα, την Αθήνα, πέφτω πάνω σε επιγραφές λαξευμένες με τα ίδια τους τα χέρια. Και χωρίς να μιλάμε τη γλώσσα που μιλούσαν εκείνοι, σταματάμε και προσπαθούμε να διαβάσουμε αυτά που έγραψαν εκείνοι. Και μπορούμε! Και τα καταλαβαίνουμε! Γιατί είμαστε Έλληνες, όπως ακριβώς κι “Εκείνοι”. Τόσο μεγαλειώδες και τόσο απλό!…
Να’σαι καλά γι’αυτό που κάνεις!
Γεια σου Χρήστο και καλώς ήρθες!
Χρήστο μου, εμείς οι Νεοέλληνες είμαστε 100% Έλληνες, ασχέτως από το «αίμα» που κουβαλάμε. Είμαστε Έλληνες γιατί έχουμε ελληνική ταυτότητα και αυτοσυνειδησία.
Η ελληνική ταυτότητα που έχουμε οι Νεοέλληνες στηρίζεται στο ιδεολόγημα της καταγωγής (και αδιάσπαστης συνέχειας) από τους αρχαίους Έλληνες, και είναι μια πραγματική εθνική ταυτότητα που συντηρείται από τους θεσμούς της Ελληνικής Πολιτείας (κρατική εκπαίδευση, στρατός, ΜΜΕ κλπ).
Αν, όμως, αρχίσεις να ψάχνεις την ταυτότητα και αυτοσυνειδησία των ελληνόφωνων πληθυσμών του μεσαίωνα, θα διαπιστώσεις ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Όσο υπάρχει μια λειτουργική πολιτεία στο «Βυζάντιο» (= Ρωμανία κατά την περίοδο χονδρικά 700-1000), η πρότυπη ταυτότητα που προωθούν οι θεσμοί εκείνης της «Ρωμαίων πολιτείας» ήταν η Ρωμαϊκή. τότε η επίσημη πολιτεία δεν είχε κανένα ενδιαφέρον για την σύναψη εθνολογικών σχέσεων με τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι θεωρούνται ως επί το πλείστον «δυσσεβείς πολυθεϊστές».
Όταν αργοτερα σταμάτησε να υπάρχει μια λειτουργική πολιτεία (χονδρικά 1050-1453), δεν υπάρχουν πια οι θεσμοί για να προωθήσουν μια κοινή ταυτότητα σε ὀλους τους ελληνόφωνους, αν και τα δεδομένα δείχνουν ότι η ρωμαϊκή εθνοτική ταυτότητα είχε ήδη ριζώσει και συνέχισε να υπάρχει μέχρι και την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.
Την ίδια στιγμή, με την πολιτεία να μην μπορεί πια να προωθήσει μια κοινή ταυτότητα, οι εξατομικευμένες ταυτότητες των λογίων αρχίζουν ολοένα και περισσότερο να συγκλίνουν προς μια νέα Ελληνική ταυτότητα, η οποία θα γίνει πραγματικότητα μόνον όταν οι θεσμοί του νεοελληνικού κράτους, όπως η δωρεάν κρατική παιδεία, θα αρχίσουν να προωθούν επιτυχώς αυτήν τη νέα ταυτότητα στις μάζες.
Φίλε μου Σμερδαλέε! Έχω εντυπωσιαστεί από την πληρότητα με την οποία παρουσιάζεις και υποστηρίζεις τις απόψεις σου. Έχω την εντύπωση όμως, ότι εισερχόμενοι σε λεπτομερειακή ανάλυση της πολιτικής κατάστασης του διωκομενου μεσαιωνικού Ελληνισμού, χάνουμε τη “μεγάλη εικόνα” της Ιστορίας.
Αναρωτιέμαι αν θα μπορούσαμε να σταθούμε απέναντι στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη και να ισχυριστούμε ότι η εθνοτική του ταυτότητα ήταν δημιούργημα του Κοραή και του νεοελληνικού κράτους, στου οποίου την παιδεία δεν μετείχε ποτέ.
Πιστεύω ότι αν υπήρξε μία κατασκευασμένη ταυτότητα, απολύτως φαντασιακή στην Ιστορία, αυτή ήταν η Ρωμαϊκή ή αν θέλεις η Ρωμέϊκη.
Η “Αυτοκρατορική ιδεολογία” βρήκε στον Χριστιανισμό τον ιδανικό σύμμαχο για να επιβληθεί. Ο μονάρχης δεν ήταν απλά ελέω Θεού βασιλεύς, αλλά κάτι πολύ περισσότερο. Ήταν ο τοποτηρητής του Θεού, ο εκπρόσωπος του Χριστού στη γη. ‘Ετσι υποστηριζόταν η οικουμενικοτητά της Αυτοκρατορίας, σαν ένα πρώιμο “God’s own country”. Έτσι ο Αυτοκράτορας απευθυνόμενος στους άλλους μονάρχες τους αποκαλούσε “παιδιά” του ή έστω “ανήψια” του και όχι “αδέρφια” του. Για να επιτευχθεί όμως ο πολιτικός αυτός στόχος έπρεπε ο Ελληνισμός (κυρίως λόγο της θρηκευτικότητάς του) να σβήσει.
Ο Χριστιανισμός ανέλαβε να τον τυλίξει σαν σάβανο, και το ένδυμα της Ρωμαϊκής πορφύρας (που εξασφάλιζε και μία “αριστοκρατική καταγωγή” έναντι των άλλων Εθνών) τον περιέβαλε, με μία πέρα ως πέρα κρατικά κατασκευασμένη και ψεύτικη ταυτότητα.
Είναι αλήθεια ότι οι Έλληνες προσχώρησαν σε αυτήν την ταυτότητα. Και ποιος δε θα το έκανε στη θέση τους; Και το όνομά σου αλλάζεις προκειμένου να επιβιώσεις. Αυτό δε σημαίνει ότι παύεις να είσαι αυτό που είσαι. Ούτε βιολογικά εξαφανίστηκαν, κανείς δεν μπορεί να το αποδείξει αυτό, ούτε τα εξωτερικά γνωρίσματα του ελληνισμού τους, απώλεσαν. Η γλώσσα τους επικράτησε, ήθη, έθιμα, παραδόσεις διασώθηκαν. Κι ας λένε οι “Κεκαυμένοι” ότι δεν έμεινε ούτε ένας. Στο κάτω κάτω, οι “Κεκαυμένοι” άνθρωποι της εποχής τους ήταν, την επίσημη ιδεολογία του κράτους υποστήριζαν. Δε βλέπω το λόγο που εμείς πρέπει να τους πιστέψουμε. Οι Δυτικοί το γνώριζαν αυτό. Ποτέ δεν έφαγαν το παραμύθι της Ρωμαϊκότητας. Πάντα Γραικοί ήμασταν γι’αυτούς. Μας το θύμιζαν σε κάθε ευκαιρία.
Ο Ελληνισμός όμως, έστω και λάθρα επιβιώσας, επανήλθε. Κατ’αρχήν με την κοσμοϊστορική νίκη της Εικονολατρείας, που ήταν νίκη του απλού Έλληνα, του Ρωμιού, που δεν ξέχασε ποτέ εντελώς τον ελληνικό τρόπο του “θρησκεύεσθαι”. Όταν επικράτησαν οριστικά οι Εικόνες τον 9ο αιώνα, ο Ελληνισμός πήρε μια μεγάλη αν και άτυπη ρεβάνς από τον Χριστιανισμό. Τον ξέκοψε βίαια και δια παντός από τις Ιουδαϊκές καταβολές του. Δυναμίτισε τα θεμέλια της Αυτοκρατορίας. Έστειλε οριστικά τους ανατολικούς λαούς της προς άγραν νέας σκέπης, που τους την πρόσφερε απλόχερα η τρίτη Αβραμιτική θρησκεία που ανέτειλε στην Αραβική χερσόνησο, προς την οποία πρακτικά αυτομόλησαν, (ήταν βλέπεις αδύνατο γι’αυτούς να δεχτούν την απεικόνιση του Θείου. Ο Αυτοκράτορας πια δεν μπορούσε να είναι Οικουμενικός). Μετέφερε έτσι ο Ελληνισμός το κέντρο βάρους της εναπομείνασας Αυτοκρατορίας στο δικό του γήπεδο. Εκεί που άρχισε σιγά σιγά να επανακάμπτει, εκμεταλευόμενος τη φθορά της λάμψης της Ρωμαϊκής πορφύρας. Το Χριστιανικό του σάβανο το μετέτρεψε σε Ορθόδοξο κουκούλι. Οι λόγιοι άρχισαν να λένε πάλι στο λαό την αλήθεια, για την αληθινή του καταγωγή, ώσπου ήρθε η ώρα ο Λάσκαρις να πει αυτό που όλοι γνώριζαν αλλά ήταν ταμπού να το πουν: Φτάνει πια με το παραμύθι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Έλληνες είμαστε, αυτό ήμασταν πάντα.
Δεν υπήρξε καμία σύγκλιση προς μια νέα Ελληνική ταυτότητα. Η ταυτότητα μία ήταν. Αφαιρέθηκε βίαια, με διωγμούς και αίμα, αλλά επιβίωσε. Μέσα από το υπερόπλο της ακαταμάχητης γλώσσας της κυρίως. Στο όνομα αυτής της ταυτότητας επιβίωσε ο Ελληνισμός έχοντας πια οριστικά προσεταιριστεί την Ορθοδοξία. (Με τις εικόνες του, τα προσκυνήματά του, τα τάματα, τους Αγίους με τις διαφορετικές θαυματουργικές σπεσιαλιτέ ο καθένας, όλα επιβιώσεις της αρχαίας του θρησκευτικότητας)
Αυτά μου λέει η Ιστορία όπως τη διαβάζω εγώ. Κι αν στα δικά σου αυτιά ακούγεται σαν μυθολογία, θα σου πω το εξής. Η “Ιστορία” των κλασικών Ελλήνων (οι δώδεκα άθλοι του Ηρακλή ας πούμε), στα δικά μου αυτιά μύθος ακούγεται. Πάνω στους μύθους του όμως ρίζωσε ο κλασικός Ελληνισμός. Εκεί πάνω έχτισε τις αρετές του και τον αξιακό του κώδικα. Εκεί πάνω πάτησε και εγέρθηκε ο σημαντικότερος πολιτισμός της Οικουμένης. Ο Ελληνικός. Ο… δικός ΜΑΣ δηλαδή…
Με φιλικούς χαιρετισμούς!.
Δεν υπήρξε καμία σύγκλιση προς μια νέα Ελληνική ταυτότητα. Η ταυτότητα μία ήταν. Αφαιρέθηκε βίαια, με διωγμούς και αίμα, αλλά επιβίωσε.
—
Χρήστο μου, επειδή εγκρίνω μόνο τα σχόλια που κρίνω ως σοβαρά τα οποία αξίζουν απάντηση, η φιλική συμβουλή που έχω να σου δώσω είναι να γράψεις τις απόψεις σου για την συνέχεια του [υποτιθέμενου] αδιάκοπου ελληνισμού στο phorum.gr κοντά σε κάνα ποστ όπου κάποιος άλλος φορουμίτης προσπαθεί να βγάλει τα αρβανίτικα ομηρικό ιδίωμα …
Όχι φίλε μου. Εσένα θα συνεχίσω να διαβάζω γιατί έχω την πεποίθηση ότι ψάχνεις την αλήθεια με καθαρή καρδιά και μυαλό.
Όσο όμως οι “μουγγές ελληνόφωνες μάζες” του μεσαίωνα δε μας μιλάν για την ταυτότητά τους, θα συνεχίσω να έχω τις απόψεις μου. Απλά δε θα σε ξανααπασχολήσω με αυτές.
Όσο όμως οι “μουγγές ελληνόφωνες μάζες” του μεσαίωνα δε μας μιλάν για την ταυτότητά τους, θα συνεχίσω να έχω τις απόψεις μου.
—-
Κάποτε όμως, Χρήστο μου, θα πρέπει να ελέγξεις τις απόψεις σου με την πραγματική κατάσταση των μαζών που μιλούσαν για την παραδοσιακή ταυτότητά τους όλον τον 19ο αιώνα και έλεγαν πως οι Έλληνες ήταν ή οι πρόγονοι των Φράγκων (που έρχονται εδώ για να προσκυνήσουν τα παλιολιθάρια των «προγόνων» τους) ή κάτι κακόψυχοι αλλά δυνατοί γίγαντες που έζησαν πριν έρθουν η Παναγιά και ο Χριστός σ’αυτά τα μέρη, τους οποίους αφάνισε ο θεός, στέλνοντάς τους τεράστια κουνούπια με σιδερένιες μύτες για να τους πιουν το αίμα.
Γιατί δεν παίρνεις να διαβάσεις το ωραίο βιβλίο του Κακριδή όπου έχει συγκεντρώσει όλες αυτές τις παραδόσεις των μαζών του 19ου αιώνα που δεν ήταν πια μουγγές;
@ Χρήστο
Αναρωτιέμαι αν θα μπορούσαμε να σταθούμε απέναντι στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη και να ισχυριστούμε ότι η εθνοτική του ταυτότητα ήταν δημιούργημα του Κοραή και του νεοελληνικού κράτους, στου οποίου την παιδεία δεν μετείχε ποτέ.
Μα η νεοελληνική ιδέα και ο νεοελληνικός εθνικισμός δεν περιορίστηκαν στα στενά όρια του ελληνικού κράτους. Διαχύθηκαν σε όλο τον ελληνόφωνο ρωμαίικο κόσμο μετατρέποντάς τον σε νεοελληνικό.
το ένδυμα της Ρωμαϊκής πορφύρας (που εξασφάλιζε και μία “αριστοκρατική καταγωγή” έναντι των άλλων Εθνών) τον περιέβαλε, με μία πέρα ως πέρα κρατικά κατασκευασμένη και ψεύτικη ταυτότητα. Είναι αλήθεια ότι οι Έλληνες προσχώρησαν σε αυτήν την ταυτότητα. Και ποιος δε θα το έκανε στη θέση τους; Και το όνομά σου αλλάζεις προκειμένου να επιβιώσεις. Αυτό δε σημαίνει ότι παύεις να είσαι αυτό που είσαι.
Έχε υπόψη σου ότι τα έθνη δεν δημιουργούνται μόνο από μια κοινή κουλτούρα, αλλά και από τους θεσμούς ενός κράτους. Λ.χ. όλη η αμερικανική ήπειρος είναι γεμάτη από έθνη γεννήματα νεοσύστατων κρατών. Μπορεί όσοι πιστεύουν στην προτεραιότητα της κουλτούρας ή της φυλής να τα θεωρούν τεχνητά και ψεύτικα, δεν είναι όμως. Ούτε και το σημερινό μακεδονικό έθνος είναι ψεύτικο. Ψεύτικη (επινοημένη) μπορεί να είναι η ιστορική του σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες και τους μεσαιωνικούς Βούλγαρους της Αχρίδας, ωστόσο ο κρατικός αυτός μύθος έδωσε στους πρώην Βούλγαρους της βόρειας Μακεδονίας μια διακριτή εθνική ταυτότητα. Επομένως, δεν μπορείς να ισχυριστείς (θεωρώντας εκ των προτέρων την καταγωγή και την κουλτούρα ως καταλυτικές) ότι οι ελληνόφωνοι πληθυσμοί παρέμειναν εθνοτικά Έλληνες, αν πρώτα δεν εξετάσεις την πραγματικότητα της βυζαντινής εποχής και την επίδραση που άσκησαν πάνω τους οι πολιτικοί θεσμοί της Ρωμανίας. Έχε υπόψη, επίσης, ότι οι αρχαίοι Ρωμαίοι είναι ένα ακόμα παράδειγμα έθνους που δημιουργήθηκε από τους πολιτικούς θεσμούς (σύμφωνα με το μύθο η Ρώμη ιδρύθηκε από «σύγκλυδες»), οπότε η ρωμαϊκή πολιτική παράδοση διέθετε τo know how του εκρωμαϊσμού.
Ο Ελληνισμός όμως, έστω και λάθρα επιβιώσας, επανήλθε. Κατ’αρχήν με την κοσμοϊστορική νίκη της Εικονολατρείας, που ήταν νίκη του απλού Έλληνα, του Ρωμιού, που δεν ξέχασε ποτέ εντελώς τον ελληνικό τρόπο του “θρησκεύεσθαι”. Όταν επικράτησαν οριστικά οι Εικόνες τον 9ο αιώνα, ο Ελληνισμός πήρε μια μεγάλη αν και άτυπη ρεβάνς από τον Χριστιανισμό. Τον ξέκοψε βίαια και δια παντός από τις Ιουδαϊκές καταβολές του.
Δεν ισχύει αυτό. Η υιοθέτηση πλήθους ελληνικών στοιχείων μπορεί να συνέβαλε στη διαμόρφωση μιας άλλης εκδοχής του χριστιανισμού (Ορθοδοξία), δεν άλλαξε όμως την κοσμολογία του. Αντιθέτως, τα ελληνογενή αυτά στοιχεία αποσπάστηκαν από την ελληνική κοσμολογία και ενσωματώθηκαν στη χριστιανική. Το τείχος ανάμεσα στις δύο κοσμολογίες είναι αδιαπέραστο και επισημαίνεται ρητώς από τους Πατέρες της Ορθοδοξίας.
Σου προτείνω να διαβάσεις το «Δαίμονες και Διάβολος στην Ελλάδα» του ανθρωπολόγου Charles Stewart (εκδ. Ταξιδευτής). Ο Stewart μελετάει τις παραδόσεις για τα διάφορα ξωτικά και αποδομεί τους ισχυρισμούς των παλιών λαογράφων ότι αποτελούν αυθεντικές παγανιστικές επιβιώσεις. Εξηγεί ότι η λαϊκή θρησκευτικότητα μπορεί με αυτές τις «δεισιδαιμονίες παγανιστικής προέλευσης» να αποκλίνει από τις θέσεις της επίσημης Ορθοδοξίας, ωστόσο, θεωρώντας τα ξωτικά ως μορφές δαιμόνων στην υπηρεσία του Διαβόλου, διατηρεί ακέραια τη χριστιανική κοσμολογική δομή και τα βασικά δόγματα.
Έστειλε οριστικά τους ανατολικούς λαούς της προς άγραν νέας σκέπης, που τους την πρόσφερε απλόχερα η τρίτη Αβραμιτική θρησκεία που ανέτειλε στην Αραβική χερσόνησο, προς την οποία πρακτικά αυτομόλησαν, (ήταν βλέπεις αδύνατο γι’αυτούς να δεχτούν την απεικόνιση του Θείου. Ο Αυτοκράτορας πια δεν μπορούσε να είναι Οικουμενικός). Μετέφερε έτσι ο Ελληνισμός το κέντρο βάρους της εναπομείνασας Αυτοκρατορίας στο δικό του γήπεδο.
Καμία σχέση. Οι «εικονομαχικοί» πληθυσμοί της Μικράς Ασίας δεν αυτομόλησαν ποτέ στους Άραβες. Αντιθέτως, ήταν αυτοί που απέκρουσαν τις αραβικές επιθέσεις και έγιναν η αιτία για τη δημιουργία των ακριτικών τραγουδιών και του έπους του Διγενή Ακρίτα. Χάθηκαν μετά την ήττα στο Μαντζικέρτ (1071 μ.Χ.) από τους Σελτζούκους Τούρκους, αλλά μιλάμε για μια πολύ μεταγενέστερη περίοδο από την επικράτηση των εικόνων, όταν η Ρωμανία είχε μπει στην τροχιά της παρακμής.
Πάντως η παρέμβασή σου αυτή ήρθε σε καλό τάιμινγκ. Συζητώντας με τον Σμερδαλέο τους λόγους για τους οποίους οι ιστορικοί επιμένουν να βλέπουν τη Ρωμανία του 8ου-10ου αιώνα (όταν οι μη ελληνόφωνοι πληθυσμοί ήταν ελάχιστοι) σαν πολυεθνικό κράτος και να φαντάζονται ότι απέκτησε εθνικό – ελληνικό – χρώμα μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ, καταλήξαμε ότι ένας βασικός λόγος είναι πως βλέπουν την κεντρική Μικρά Ασία σαν «ξένο» έδαφος και τους εικονομάχους (πλην ελληνόφωνους, κατά πλειοψηφία) Μικρασιάτες σαν «αλλόφυλους». Κάτι που βέβαια δεν ίσχυε στα μάτια των ίδιων των Βυζαντινών.
Πάντως η παρέμβασή σου αυτή ήρθε σε καλό τάιμινγκ. Συζητώντας με τον Σμερδαλέο τους λόγους για τους οποίους οι ιστορικοί επιμένουν να βλέπουν τη Ρωμανία του 8ου-10ου αιώνα (όταν οι μη ελληνόφωνοι πληθυσμοί ήταν ελάχιστοι) σαν πολυεθνικό κράτος και να φαντάζονται ότι απέκτησε εθνικό – ελληνικό – χρώμα μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ, καταλήξαμε ότι ένας βασικός λόγος είναι πως βλέπουν την κεντρική Μικρά Ασία σαν «ξένο» έδαφος και τους εικονομάχους (πλην ελληνόφωνους, κατά πλειοψηφία) Μικρασιάτες σαν «αλλόφυλους». Κάτι που βέβαια δεν ίσχυε στα μάτια των ίδιων των Βυζαντινών.
—-
Τι να πρωτογράψεις, βρε Πέρτιναξ, για τη στιγμή που το νεοελληνικό κράτος αποφάσισε να «αποκαταστήσει» (ο θεός να την κάνει αποκατάσταση! ) το «Βυζάντιο» στην εθνική του ιστορία.
Στην εισαγωγή του “The Edinburgh History of the Greeks, ca. 500-1050,” ο Florin Curta εξηγεί γιατί το βιβλίο του έχει ως θέμα όχι τα Ρωμαίων ήθη (τα οποία περιγράφονται από τα κανονικά βυζαντινολογικά βιβλία ιστορίας), αλλά τον Ελλαδικό χώρο:
[σλδ 4] The obsessive preoccupation with the problem of ethnic continuity may be partially responsible for the lack of interest in any other aspect of the history of early medieval Greece. […] In both historiography and school textbook production, medieval Greece is understood as the Byzantine empire in its entirety, and not as just one of its parts (for school textbooks, see Kolias 2003:68). Developments in Greece proper, if treated at all, are regarded as of less importance than those of Constantinople.
Μετάφραση: Η εμμονική ανησυχία [των Νεοελλήνων] με το πρόβλημα της εθνοτικής συνέχειας [με τους αρχαίους Έλληνες] ίσως είναι εν μέρει υπεύθυνη για την έλλειψη ενδιαφέροντος για τα άλλα θέματα της ιστορίας της πρώιμης μεσαιωνικής Ελλάδας. […] Τόσο στην ιστοριογραφία όσο και στα σχολικά βιβλία, ως «Μεσαιωνική Ελλάδα» κατανοείται ολόκληρη η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, και όχι ένα μόνο της μέρος. Τα ιστορικά γεγονότα της κυρίως Ελλάδος, τα οποία συνήθως δεν περιγράφονται καν στα βιβλία, θεωρούνται λιγότερο σημαντικά από αυτά της Κωνσταντινούοπολης.
Πέρτιναξ, πρόσεξε τώρα τη σχιζοφρενική «αποκατάσταση» του Βυζαντίου. Επειδή κατά την περίοδο 650-1000 ο χερσαίος χώρος του νεοελληνικού κράτους δεν έχει «εθνικά αρεστή» ιστορία (η μόνη του ιστορία είναι ο σλαβικός εποικισμός της χερσονήσου, οι εξεγέρσεις Σλάβων και λοιπών), το εθνικό αφήγημα αναγκάστηκε να υιοθετήσει παρασιτικά την ιστορία των άπτωτων «Ρωμαϊκών ήθών» (Μικρασία και Ανατολική Θράκη), τα οποία παρουσιάζονται ως «Μεσαιωνική Ελλάδα», περιμένοντας, όμως, πως και πως να χαθεί η Μικρασία μετά το Μαντζικέρτ, ώστε ν΄αποκτήσει η «αυτοκρατορία» ένα «εθνικό χρώμα», σύμφωνα με ορισμένους ευφάνταστους νεοέλληνες ιστορικούς.
Και είναι να αναρωτιέσαι, βρε φίλε, δηλαδή δεν είχε η Ρωμανία «εθνικό [ρωμαϊκό] χρώμα» τον 8ο αιώνα, όταν ήταν ουσιαστικά περιορισμένη στη Μικρά Ασία και σύμφωνα με τον Chris Wickham:
[The inheritance of Rome, σλδ 264] but by 700, after the loss of Syriac- and Coptic-speaking provinces, nearly everyone was a Greek-speaker, and the occasional Sclavenian and not-so-occasional Armenian were exotic.
Και απέκτησε «εθνικό [ελληνικό] χρώμα» μετά το Ματζικέρτ όταν, όπως λέει ωραία ο Καλδέλλης στο καινούριο του βιβλίο για την ιστορία της περιόδου 950-1100, η αυτοκρατορία αντικατέστησε την Μικρά Ασία με όλη την Βουλγαρία και έγινε βαλκανικό κράτος (και για πρώτη φορά μετά το 700 μ.Χ. τωόντι πολυεθνικό);
https://imgur.com/a/dtLST
Graecus, με όλο το σεβασμό στις γνώσεις σας, θα σου πω ότι όσο περισσότερο εντρυφώ στα κείμενα αυτού του ιστολογίου, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι η ρωμαϊκή εθνοτικότητα είναι ένα από τα μεγαλύτερα παραμύθια που εφευρέθηκαν ποτέ. Επιβλήθηκε δια της βίας, της τρομοκρατίας και των αχαλίνωτων ψευδών του πρωτοχριστιανικών αιώνων.
Τελικά όπως και σε κάθε άποψη, αυτό που πρέπει να ελέγξουμε είναι την πολιτική και την ιδεολογία που έχει σκοπό να υπηρετήσει και μετά το πόσο καλά την ντύνει με την “επιστημονικότητα”.
Κατ’αρχήν δεν μπορώ να διαφωνήσω ότι η εθνική ταυτότητα μπορεί να δημιουργηθεί ΚΑΙ από τους θεσμούς ενός κράτους. Αλλά εσύ με πας στο άλλο άκρο, όταν ισχυρίζεσαι ότι η “Μακεδονική” ταυτότητα είναι τόσο αληθινή και τόσο κατασκευασμένη, όσο και η Ελληνική. Μα οι “Μακεδόνες” μιλάν σλαβικά, οι Έλληνες ελληνικά. Οι “Μακεδόνες” έφτασαν εδώ 15 αιώνες μετά τους “προγόνους” τους, οι Έλληνες κανείς δεν ξέρει από πότε. Οι Μακεδόνες ήταν Έλληνες, οι “Μακεδόνες” είναι σλάβοι. Όχι, αυτά για την λογική της κεντρικά δημιουργούμενης εθνικότητας, κανένα ρόλο δεν παίζουν. Αν δεν θες να δεις τις διαφορές (γιατί το να μην μπορείς το αποκλείω) δεν επιμένω. Τελικά ένας ιδεολογικός πόλεμος γίνεται εδώ…
Προσωπικά πιστεύω ότι η εθνικότητα είναι κάτι απείρως πολυπλοκότερο και βαθύ για να την επαφίουμε στη βούληση της εκδούσας αρχής των ταυτοτήτων ενός κράτους.
Αναρωτιέμαι… Τι εκπληκτικές ιδεολογικές δυνάμεις θα πρέπει να είχε το “νεοελληνικό” κράτος, αυτό το άθλιο κρατίδιο, για να επιβάλει τις εθνικιστικές του απόψεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του ρωμαϊκού κόσμου.
Το όνομα Έλληνας λοιπόν αποβλήθηκε επί ποινή θανάτου από τη Ρωμαϊκή πραγματικότητα. Αντικαταστάθηκε από το επίσημο Ρωμαίος. Το καταλάβαμε και συμφωνούμε. Οι Έλληνες κοιμήθηκαν Έλληνες και ξύπνησαν Ρωμαίοι. Εννοείται ότι στην πάροδο των αιώνων μεγάλο μέρος των μαζών ξέχασαν ποιοι πραγματικά ήταν. Σίγουρα όμως όχι όλοι. Θα δεχόμουν πέρα για πέρα τη διακοπή της συνέχειας του Ελληνικού εθνους αν τη στηρίζαμε στην βιολογική του εξόντωση. Αυτό όμως δε συνέβη. Τι συνέβη; Η επικρατούσα ιδεολογία του κράτους επικύρηξε το όνομα Έλληνας για πολιτικούς λόγους και αναγκάσθηκαν για να επιβιώσουν να το βουλώσουν. Αυτό λοιπόν αποτελεί αρκετό επιχείρημα για να υποστηρίξουμε ότι έπαψαν να υπάρχουν. Μάλιστα.
Στην πολυεθνική Αυτοκρατορία λοιπόν, υπάρχουν, Βούλγαροι, Σλάβοι, Αρμένιοι, Ιουδαίοι, όλες οι φυλές, πλην μίας! Της οποίας η γλώσσα όμως εξακολουθούσε να αποτελεί τη γλώσσα του επίσημου κράτους!
Πως μπορούμε πραγματικά να ισχυριστούμε ότι οι μνήμες , οι παραδόσεις, η βιοθεωρία, όλα εξαφανίστηκαν από όλους, όταν βίαια τους υποχρέωσαν να αλλάξουν το λιγότερο σημαντικό. Το όνομα. Που κι αυτό σιγά σιγά προσαρμόσθηκε. Ρωμαίος, Ρωμιός, Ρωμιέλληνας και τελικά πάλι Έλληνας. Αν δεν υπήρχαν πραγματικές ρίζες στην ψυχή των ανθρώπων, θα μπορούσαν ένα μάτσο λόγιοι (που δειλά δειλά από τον 11-12ο αιώνα αρχίζουν να ψελλίζουν την αλήθεια) να αντιστρέψουν την πραγματικότητα, κόντρα στην κατεστημένη και βίαια επιβεβλημένη τάξη αιώνων; Σωστά λέει ο Σμερδαλέος ότι 3 κούκοι δε φέρνουν την άνοιξη. Αν εμείς οι τρεις αρχίσουμε να διαδίδουμε την εσκιμωϊκή καταγωγή των Ελλήνων, θα μας πάρει σοβαρά κανείς; Όχι! (Και σε ποια γλώσσα κιόλας να το κάνουμε, στα εσκιμωϊκά ή στα Ελληνικά;)
Μόνο στο 0,3 των λόγιων πηγών εμφανίζεται ο όρος Έλληνας σαν εθνωνύμιο. Και λοιπόν; Θα περιμέναμε κάτι διαφορετικό; Αυτό δεν λέμε; Ότι το όνομα Έλληνας, καταδικάστηκε σε θάνατο; Ποιος θα τολμούσε να το χρησιμοποιεί; Αυτό αποδεικνύει ότι δεν υπήρχαν Έλληνες; Αφού απαγορευόταν! Αν ρίξουμε μια ματιά στα μητρώα στρατολογίας των SΑ και των SS θα βρούμε εβραϊκά ονοματα; Αυτό τι σημαίνει, ότι δεν υπήρχαν Εβραίοι στη μεσοπολεμική Γερμανία;
Ακόμα και καθώς πρέπει Ρωμαίοι λόγιοι όπως ο Δούκας, όταν θέλει να κράξει τους επαρχιώτες, τους αποκαλεί “τρυγία Ελλήνων”. Στην ουσία τους λέει δηλαδή, ότι είσαστε κοπρόσκυλα γιατί εμείς προσπαθούμε να σας κάνουμε ανθρώπους (ρωμαίους) αλλά εσείς μείνατε κωλοέλληνες.
Γιατί οι επαναστάσεις δεν έγιναν στο όνομα της ανασύστασης του Ρωμαϊκού κράτους; Γιατί η απελευθέρωση του Γένους οδήγησε στο νεοελληνικό κρατίδιο και όχι σε ένα Ρωμαϊκό κρατίδιο; Γιατί τα Ρωμαϊκά σύμβολα δεν υιοθετήθηκαν από το νέο Ελληνικό κράτος; Γιατί καμία επανάσταση και κανένας λαός δεν ισχυρίστηκε ότι αποτελεί τη συνέχεια του Έθνους των Ρωμαίων; Διότι όπως πολύ σωστά είπες, το Ρωμαϊκό ήταν ένα πολιτικά κατασκευασμένο έθνος χωρίς ρίζες στην καταγωγή των ανθρώπων και στις ψυχές των Ελλήνων.
Αν οι Έλληνες ήταν Ρωμαίοι, δε θα ήταν ευκολότερο να ξεσηκωθούν στο όνομα της αναβίωσης της Ρωμανίας;
Γιατί το όνομα Ρωμιός κατέληξε να είναι συνώνυμο του Έλληνα; Πολύ πριν την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους;
Γιατί οι λόγιοι του 18ου αιώνα είτε αυτοπροσδιορίζονταν ως Έλληνες, είτε ως Ρωμιοί, αποδέχονταν την σχέση με την αρχαία τους καταγωγή;
Γιατί οι ‘Άραβες αποκαλούσαν την γλώσσα των Ρωμαίων, al-rumiyya ; Διότι πως να φανταστούν οι άνθρωποι, ότι αλλιώς λέγεται ο λαός κι αλλιώς η γλώσσα του. Την είπαν ρωμέικη και ησύχασαν.
Γιατί η καταγωγή και η κουλτούρα δεν είναι καταλυτικοί παράγοντες για τον προσδιορισμό της εθνικότητας των ανθρώπων; Ποιος το ορίζει αυτό; Προσωπικά πιστεύω ότι αυτό είναι σημαντικότερο ακόμα και από την όποια άποψη μπορεί οι ίδιοι να έχουν για τον εαυτό τους. Αν στην καταγωγή και στην κουλτούρα προσθέσουμε και τη γλώσσα; Χρειάζεται κάτι ακόμα πιο καταλυτικό;
Γιατί η άποψη μια γριούλας που λέει σε έναν περιηγητή το 1826 ότι κάποτε ζούσαν εδώ οι Έλληνες αλλά έχουν πια εξαφανιστεί, έχει μεγαλύτερη σημασία από τη γνώμη του Μακρυγιάννη, όταν λέει δεν ξέρω τι είναι αυτά τα αγάλματα, αλλά έχω την εντύπωση ότι γι’αυτά πολεμήσαμε.
Αν… Αν οι Έλληνες είχαν λατινοφωνήσει, αν οι Ρωμαίοι είχαν επιβάλει όπως σε άλλες αυτοκρατορίες έχει συμβεί τη γλώσσα τους στους κατακτημένους Έλληνες, αν είχε εκλείψει η ελληνική λαλιά από τη μεγάλη μάζα των ρωμιών, αν η Ρωμαϊκή κουλτούρα, ο Ρωμαϊκός πολιτισμός, η Λατινική γλώσσα είχαν εξοβελίσει και υπερκεράσει τον Ελληνισμό, τότε κανείς λόγιος και κανένας Gibbon, και κανένας Κοραής, ούτε καν ο Σμερδαλέος με τις τεράστιες γνώσεις του, δεν θα μπορούσε να είχε αντιστρέψει τα πράγματα και να αναβιώσει ή να δημιουργήσει μια “νέα ελληνική ταυτότητα”. Και δεν θα κάναμε αυτές τις συζητήσεις τώρα. Αλλά δεν έγινε έτσι…
Υ.Γ. Όταν λέω η εικονολατρεία προκάλεσε φυγόκεντρες δυνάμεις μεταξύ των ανατολικών λαών, δεν εννοούσα τους μικρασιάτες Έλληνες, αλλά τους Σύριους και τους Παλαιστίνιους, που ποτέ πια δεν ήθελαν να αποτελούν κομμάτι της Αυτοκρατορίας, και αποξενώθηκαν και από την Εκκλησία της Πόλης.
Υ.Γ. 2. Γράφεις :Η υιοθέτηση πλήθους ελληνικών στοιχείων μπορεί να συνέβαλε στη διαμόρφωση μιας άλλης εκδοχής του χριστιανισμού (Ορθοδοξία), δεν άλλαξε όμως την κοσμολογία του.
——–
Αυτό μου αρκεί.
@Χρήστο1:
ότι η ρωμαϊκή εθνοτικότητα είναι ένα από τα μεγαλύτερα παραμύθια που εφευρέθηκαν ποτέ
—–
Για πάνω από 1000 χρόνια που υπήρχε η ρωμαϊκή εθνοτικότητα (και ενδεχομένως εθνικότητα κατά την περίοδο 750-1050), ήταν αληθέστατη. Όσο η πλειοψηφία των ελληνόφωνων πίστευαν ότι ήταν Ρωμαίοι/Ρωμιοί χωρίς να πιστεύουν ότι έχουν κάποια σχέση με τους [αρχαίους] Έλληνες που ζούσαν «στους περαζόμενους καιρούς» (στο απώτερο παρελθόν), η μόνη πραγματική ταυτότητα των ελληνόφωνων ήταν η ρωμαϊκή/ρωμέικια.
Τόσο αληθινή που γράφοντας από την μακρινή Ιταλία στα μέσα του 15ου αιώνα, ο Fazio Degli Uberti ήξερε ότι πως αν πετύχεις τυχαία στο δρόμο σου έναν τυχαίο ελληνόφωνο θα σου συστηθεί λέγοντας σε δημώδη νεοελληνική “ime Romeos” (είμαι Ρωμαίος) και τόσο αληθινή που οι Τούρκοι δεν βρήκαν ποτέ σύγχρονούς τους “Yunan” (τους οποίους θεωρούσαν λαό που είχε εξαφανιστεί στο απώτερο παρελθόν και, μάλιστα, κατά μια εκδοχή τους είχε πνίξει με κατακλυσμό ο Αλλάχ) αλλά Rum που μιλούσαν Rumca, τους οποίους ξεχώριζαν μια χαρά από τους Arnavut, Bulgar και Eflak ομοπίστους τους.
Fazio:
@Χρήστο2:
Αλλά εσύ με πας στο άλλο άκρο, όταν ισχυρίζεσαι ότι η “Μακεδονική” ταυτότητα είναι τόσο αληθινή και τόσο κατασκευασμένη, όσο και η Ελληνική. Μα οι “Μακεδόνες” μιλάν σλαβικά, οι Έλληνες ελληνικά
—
Τι ηλίθιο επιχείρημα είναι αυτό ρε Χρήστο; Δηλαδή οι Αμερικάνοι και οι Σκωτσέζοι είναι Άγγλοι επειδή μιλάνε Αγγλικά, οι Βραζιλιάνοι είναι Πορτογάλοι επειδή μιλάνε πορτογαλικά και οι Μεξικάνοι είναι Ισπανοί επειδή μιλάνε ισπανικά;
Βέβαια, όταν οι ελληνόφωνοι ήταν Ρωμαίοι/Ρωμιοί, την γλώσσα τους την ονόμαζαν ρωμαϊκή/ρωμέικια, ακριβώς όπως όταν τα τρία αγγλοσαξονικά φύλα των Άγγλων, Σαξόνων και Ιούτων συναρμόστηκαν σε “gens Anglorum” = Angelcynn = «Αγγλικό γένος», άρχισαν να ονομάζουν την κοινή τους γλώσσα Ænglisc = «Αγγλικά». Μέχρι τότε δεν είχε κανένα νόημα ένας Σάξονας από το Wessex ή το Sussex και ένας Ιούτος από το Kent να λένε τη γλώσσα τους «Αγγλική».
Η γλωσσική ταυτότητα και συνέχεια δεν έχουν καμία σχέση με την εθνοτική ή εθνική ταυτότητα και συνέχεια. Οι Αρβανίτες ήταν αλβανόφωνοι, αλλά το 97% αυτών δήλωσαν Έλληνες σε μια δημοσκόπηση που έγινε την δεκαετία του 70.
Για το 97% των Αρβανιτών:
https://imgur.com/a/9cF3a
Ο μισός πάνω κάτω σημερινός ελληνικός πληθυσμός (Αρβανίτες, Βλάχοι, Σλαβομακεδόνες/Βούλγαροι και τουρκόφωνοι πρόσφυγες) κατάγεται από πληθυσμούς που δεν είχαν ως μητρική γλώσσα την ελληνική 1-2 αιώνες πριν αλλά, παρ΄όλα αυτά, οι λόγιοι αυτών των γλωσσικών ομάδων συμμετέχουν στο φαινόμενο του νεοελληνικού διαφωτισμού που δημιούργησε την Ελληνική ταυτότητα. Και ο άλλος μισός πληθυσμός που ήταν ελληνόφωνος, φυσικά δεν ήταν Έλληνες όσο αυτοπροσδιορίζονταν ως Ρωμιοί και πίστευαν ότι οι Έλληνες ήταν ή κακόψυχοι γίγαντες που τους αφάνισε ο θεός ή οι πρόγονοι των [ξένων] Φράγκων. Όσο δεν υπάρχει συλλογική ελληνική αυτοσυνειδησία δεν υπάρχει συλλογική ελληνική ταυτότητα.
Η ελληνική ταυτότητα και το εθνώνυμο Έλληνες επιβλήθηκαν τεχνητά στις μάζες μέσα από τους θεσμούς του νεοελληνικού κράτους (σχολείο, στρατός, ΜΜΕ), τόσο στις ελληνόφωνες όσο και στις μη ελληνόφωνες μάζες που κατέληξαν να ζουν στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή στην οποία λειτουργούσαν αυτοί οι θεσμοί.
Για όποιον ενδιάφερεται, παραθέτω την ενδιαφέρουσα μουσουλμανική παράδοση σύμφωνα με την οποία η χώρα Yunan (η χώρα των Yunan = [αρχαίων] Ελλήνων) είχε σκεπαστεί από τη θάλασσα λόγω κατακλυσμού.
https://imgur.com/a/cQybj
Καλησπέρα Σμερδαλέαι
Τι κάνεις?
Του θερμότερους χαιρετισμούς μου.
Θέλω να σου κάνω δυο ερωτήσεις .
Α) : Είναι αλήθεια ότι όλο το τελετουργικό της ορθόδοξης εκκλησίας στηρίζεται στον Ιουδαϊσμό ενώ η φιλοσοφία (πατερικά κείμενα)
στον Νεοπλατωνισμό( με εξαίρεση τις ιδιότητες περί ψυχής)?????
Β) Οι Φράγκοι έλεγαν ότι είχαν προγόνους τούς Έλληνες ? Μπορείς να μου δώσεις μερικές πρόσθετες πληροφορίες?
Γεια σου Μάρκο λεβεντιά!
Α) Για αυτό δεν ξέρω να σου πω τίποτε
Β) Όχι βρε! Οι ελληνόφωνοι πίστευαν ότι οι [αρχαίοι] Έλληνες ήταν οι πρόγονοι των Φράγκων. Έτσι εξηγούσαν γιατί οι Φράγκοι περιηγητές έρχονταν στην Ελλάδα και «προσκυνούσαν» τα παλιολιθάρια (αρχαία μνημεία).
Διάβασε αυτά:
α) Στους βοσκούς γύρω από το ναό του Απόλλωνα στις Βάσσες ζει ακόμα σήμερα το όνομα των Ελλήνων. Με αυτό το όνομα χαρακτηρίζουν καθετί που πιστεύεται ηρωικό και γιγάντιο. Για τον εαυτό τους κάθε άλλο παρά που θαρρούν πως είναι οι κληρονόμοι της δόξας των παλαιών κατοίκων. Η απλοϊκή σκέψη αυτών των βοσκών θεωρεί τους Έλληνες προγόνους των Φράγκων, ξένους τεχνίτες που κάποτε κρατούσαν τον τόπο αυτόν. Έτσι εξηγεί γιατί οι Ευρωπαίοι ταξιδεύουν στα μέρη αυτά και δίνουν τόση σημασία σε ό,τι έχει απομείνει από εκείνους.
ΑΡΚΑΔΙΑ, 19ος αι.
Πηγή: Ο.Μ. von Stackelberg, Der Apollotempel zu Bassae in Arkadien, 1826, σελ. 14.
β) Ο ζήλος των Άγγλων περιηγητών, των «μυλόρδων», να τα δουν όλα βιαστικά, να τα σχεδιάσουν και, αν μπορούν, να πάρουν μαζί τους καμιάν αρχαιότητα ή τουλάχιστο ένα κομμάτι μάρμαρο, έγινε αφορμή στους Καστρινούς [=κάτοικοι των Δελφών] να σχηματίσουν την ακόλουθη παράδοση: οι Μυλόρδοι δεν είναι χριστιανοί, γιατί κανείς ποτέ δεν τους είδε να κάνουν το σταυρό τους. Η γενιά τους είναι από τους παλιούς ειδωλολάτρες τους Αδελφιώτες, που φύλαγαν το βιό τους σ’ ένα κάστρο που το ’λεγαν Αδελφούς [=Δελφούς], από τους δυο αδελφούς τα βασιλόπουλα που το ’χτισαν. Όταν η Παναγία και ο Χριστός ήρθαν σ’ αυτούς τους τόπους και όλοι οι άνθρωποι ολόγυρα έγιναν χριστιανοί, οι Αδελφιώτες σκέφτηκαν πως ήταν καλύτερα γι’ αυτούς να φύγουν• κι έφυγαν στη Φραγκιά και πήραν και όλα τα πλούτη τους μαζί. Απ’ αυτούς είναι οι Μυλόρδοι, και έρχονται τώρα εδώ και προσκυνούν αυτά τα λιθάρια.
ΦΩΚΙΔΑ (Δελφοί), 19ος αι.
Πηγή: H.N. Ulrichs, Reisen und Forschungen, σελ. 123 κ.ε.
Α…… κατάλαβα.
Διάβασα και το το post του βιβλίου του Κακρίδη.
Ευχαριστώ αν και κάπου διαφωνώ οι απόψεις αυτές είναι απλοϊκών μη μορφωμένων ανθρώπων αν όμως
διαβάσεις για παράδειγμα την istoria candiana του Κορνάρο ( περίπου 1590- 1600 μ.Χ.) γράφει για την συνεχή ιστορική συνέχεια των Ελλήνων .Ομοίως
στο Creta Sacra περίπου 1740 μ.Χ.
Πολλά Ευχαριστώ
Καλά, αλλά ο Κορνάρο Βενετσιάνος λόγιος δεν ήταν; Τι σχέση έχει με τη ρωμαίικια δημώδη παράδοση και ταυτότητα;
Δες λίγο το παράδειγμα από τα Σφακιά του Κακριδή:
Οι Έλληνες χάθηκαν όλοι όταν κάποτε έπεσε πείνα μεγάλη στη γη. Τότε καθένας τους έπαιρνε λίγες τροφές και έμπαινε στον τάφο του, για να βρεθεί θαμμένος, όταν οι τροφές του θα τελείωναν και θα πέθαινε.
ΚΡΗΤΗ (Σφακιά), 20ος αι.
Πηγή: Λαογραφικό Αρχείο Ακαδημίας Αθηνών, χειρόγραφο 120, σελ. 40.
Γράφει όλη την Ιστορία της Κρήτης μέχρι το 1600 μΧ. και αναφέρεται καθαρά στους Έλληνες κατοίκους του Νησιού και όχι σε Ρωμιούς – Ρωμαίους.
Πρόκειται για τον Ανδρέα αδερφό του Βιτσέντσου.
Ναι βρε εσύ, αλλά αφού έγραψε βιβλίο, τότε ήταν εγγράμματος/λόγιος άνθρωπος και όχι μέλος της αγράμματης μάζας.
Το ότι ένας λόγιος περιγράφει τους Κρητικούς Ρωμιούς ως Έλληνες δεν σημαίνει ότι οι Κρητικοί Ρωμιοί είχαν ελληνική συνείδηση.
Ο αδελφός του Βιτζέντζος γράφει στον Ερωτόκριτο:
Στους περαζόμενους καιρούς, που οι Έλληνες ορίζαν,
κι οπού δεν είχε η Πίστη τως θεμελιωμένη ρίζαν, 20
τότες μιά Aγάπη μπιστική στον Kόσμο εφανερώθη,
Οι Έλληνες ήτνα οι ειδωλολάτρες που ζούσαν στους «περαζόμενους καιρούς» («μια φορά και έναν καιρό»).
Σμερδαλεαι μου φτάνει (μα πραγματικά μου φτάνει ) που το είπε στα Ελληνικά.
Μη με κάνεις να ψάχνω στα Βενετικά νοταριακα συμβόλαια?
Το ότι ένας λόγιος το λέει Ελληνικά δεν είναι απόδειξη του τι πιστεύουν οι αγράμματες μάζες.
Ούτε το να ψάξεις στα βενετσιάνικα συμβόλαια θα σε βοηθήσει, γιατί αν είναι γραμμένα στα βενετσιάνικα, τότε σίγουρα θα λένε τους Ρωμιούς “Greci”.
κοίτα όπως το θέτεις έχεις απόλυτο δίκιο
Ωστόσο θα το θέσω διαφορετικά
Αν δεν ήταν Ρωμιοί τι πίστευαν ότι ήταν? Είχαν οι κάτοικοι εθνική συνείδηση και αν πια? .(αναφέρομε ειδικά στην Κρήτη)
Εθνική συνείδηση σίγουρα δεν είχαν.
Η μόνη ευκαιρία για (κάτι σαν) προνεωτερική εθνική συνείδηση (μιλάμε φυσικά για Ρωμαϊκή εθνική ταυτότητα) για τους ελληνόφωνους είναι κατά την περίοδο 750-1050, όταν η πολιτεία δουλεύει ρολόι και ο θεσμός του στρατού (κυρίως) είναι σε θέση να προωθήσει μια Ρωμαϊκή ταυτότητα που σχετίζεται με την θεώρηση της Ρωμανίας/πολιτείας ως «πατρίδας».
Αυτό που υπήρχε μετά το 1050 (όταν παύει να υφίσταται ο θεσμός του θεματικού στρατού) στους ελληνόφωνους ήταν η Ρωμαϊκή εθνοτική ταυτότητα.
Κατά τον 12ο αιώνα, έχουμε και τους πρώτους λόγιους (λ.χ. Τζέτζης) που αρχίζουν να γράφουν «εμείς του ελληνικού γένους», και αυτοί πληθαίνουν συνεχώς κατά τους επόμενους αιώνες.
Μετά το 1204, τα Φραγκοκρατούμενα μέρη άρχισαν σιγά σιγά να προσεθίζονται και στο εθνωνύμιο «Γραικός», γιατί είναι η άμεση απόδοση του φραγκικού Greci/Greques κλπ.
Τέλος, κατά την τουρκοκρατία, ο όρος Ρωμιός πήρε πάλι τα πάνω του, γιατί οι Τούρκοι ήξεραν τους ελληνόφωνους ως Rum που μιλούσαν Rumca.
Στα μέσα του 18ου αιώνα, οι περισσότεροι λόγιοι πιστεύουν ότι υπάρχει κάποια σχέση με τους αρχαίους Έλληνες (τόσο οι λόγιοι που αυτοπροσδιορίζονται ως Έλληνες όσο και αυτοί που αυτοπροσδιορίζονται ως Ρωμιοί) και ο λαός χρησιμοποιεί κυρίως τον όρο Ρωμιός, αλλά υπάρχει και κάποια εξοικείωση με τον όρο Γραικός, τον οποίο κάποιοι διαφωτιστές όπως ο Ευγένιος Βούλγαρης και ο Αδαμάντιος Κοραής πιστεύουν ότι έπρεπε να υιοθετήσουμε, «επειδή έτσι μας αποκαλούν τα πεφωτισμένα έθνη της Ευρώπης».
Όχι είναι γραμμένο στα Λατινικά το Istoria candiana
αναφέρομε στο άλλο κειμενάκι από τα Χανιά που λέει οτι μπήκαν στον Τάφο
και μου αρκεί που ο άνθρωπος το είπε στα Ελληνικά
Σμερδελαιε
Συγχώρεσε με πρέπει να αποχωρίσω.
Επαναλαμβάνω όπως το θέτεις έχεις απόλυτο δίκιο .
Θέλω όμως να πιστεύω ότι τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά.
Πολλούς χαιρετισμούς
Καλά, γράψε την γνώμη σου όταν έχεις χρόνο.
Αγαπητέ Σμερδαλέε, θα κάνω μια ακόμα παρέμβαση σήμερα και θα ήθελα την γνώμη σου (σας):
Νομίζω πως η αντοχή της ιδέας πως υπάρχει άρρηκτη εθνοτική συνέχεια έχει έναν επιτελεστικό χαρακτήρα σε όλους τους νεωτερικούς κοινωνικούς σχηματισμούς όσο αυτοί κυριαρχούνται ή ηγεμονεύονται από την ανάγκη (αλλοτριωμένη κατά την γνώμη μου) να αποδείξουν την συνέχεια σε ένα χωρικό και χρονικό συνεχές.
Πάντα θα πεις υπάρχει αυτή η ανάγκη, άρα σε όλα τα έθνη κράτη άσχετα νεωτερικής ή προνεωτερικής υπόστασής τους.
Άρα, γιατί μας το θέτεις έτσι, και τι θέλεις να μας πεις; (θα μου πεις)
Η ανάγκη ή “ανάγκη” για ένα χωρικό χωροκυριαρχικό συνεχές δημιουργεί μιαν “ανάγκη” για ένα χρονικό ή μάλλον υποκειμενικό (ατομικό-κοινωνικό) χρονικό συνεχές.
Και ενώ το χωρικό συνεχές του εκάστοτε έθνους κράτους μπορεί να διασφαλίζεται με την ίδια την ισχύ του να φυλάττει τα χωρικά του όρια ή με την εξουσιαστική και οικονομική ενσωμάτωση των υποκειμένων που εμβιούν εντός αυτού, το υποκειμενικό χρονικό συνεχές το οποίο είναι ούτως ειπείν συναρτώμενο με την ιδεολογία και τις φαντασιακές σχέσεις (ας πούμε εκλαϊκευτικά με την “ψυχολογία”) είναι μια περιπλοκότερη και ευαισθητότερη περίπτωση.
Πάμε λοιπόν στο “νεωτερικό τώρα”:
Παλαιότερα, ειδικά στην προνεωτερική μεσαιωνική ή και αρχαία εποχή (σχηματοποιώ πολύ, συγχωράτε) η εξουσία αλλά και η “βάση” είχαν την ευχέρεια να φτιάχνουν κάπως ποιητικά αυθαίρετα και σχετικά ανεξέλεγκτα όποιον καταγωγικό μύθο ήθελαν χωρίς τον φόβο του νοητικού ή επιστημονικού ελέγχου.
Έτσι κόλλαγαν όλα τα κενά, έπλαθαν όλες τις ψευδοενώσεις, με έναν τρόπο που μάλιστα ήτο και αυτο-πειστικός. Δεν έπρατταν ούτως ειπείν εντελώς ή και καθόλου απατεωνίστικα.
Τώρα που υπάρχει έλεγχος, υπάρχει πάλι δυνατότητα ιδεολογικής απάτης ή ακόμα και αυτοεξαπάτησης, όχι μόνον στους μη λόγιους αλλά και στους (θεωρούμενους ή αυτοθεωρούμενους) ως λόγιους (τα όρια μεταξύ των δυσδιάκριτα), αλλά παραμονεύει η σπάθα της λογικής και της απομυθοποίησης.
Εδώ υπάρχει πάντα ένας κίνδυνος.
Η ανάγκη για ψυχική εθνοτική ενότητα είναι πάντα παρούσα, και λόγω της αίσθησης ότι τούτη κινδυνεύει από την αλήθεια της επιστήμης υπάρχει μια μετατροπή της ανάγκης σε εμμονή και της εμμονής σε ψύχωση.
Οι ορθολογιστές με καλές προθέσεις απέναντι στην ανάγκη της ψυχικής ενότητας και ακεραιότητας μιας εθνοτικής ομάδας δεν υποχωρούν βεβαίως απέναντι στην ανάγκη του φαντασιακού, δεν (πρέπει) να υποχωρούν, όταν τούτο θέλει άμεση και παράλογη ικανοποίηση, αλλά οφείλουν (κατά την γνώμη μου) να του δώσουν και κάτι που να μην είναι ένα ξεροκόμματο.
Ειδικά τώρα, που υπάρχει μια μεγάλη απομύθευση των πάντων.
Η ειδική κατάσταση της νεώτερης κοινωνίας της γνώσης και της γενικευμένης πληροφόρησης χρειάζεται άρα, σε αυτό το ζήτημα, μια καλή μέση οδό, χωρίς εκπτώσεις στην αλήθεια της επιστήμης.
Αυτή η μέση οδός λαμβάνει ή πρέπει να λάβει υπόψει τόσο την γενική επιτελεστική υπόσταση της επιθυμίας μιας χρονικής (γενεαλογικής) συνέχειας αλλά και την ειδική προβληματική (και ψυχιατρικά ψυχαναλυτικά ακόμα) υπόσταστη της νέας μορφής αυτής της επιθυμίας όπως τούτη (ως νέα μορφή) περιέχει όλες τις διαστάσεις της οριακής και κάπως προβληματικής της θεμελίωσης μέσα στα μυαλά απλών κατά βάση ανθρώπων.
Πως μπορούμε χωρίς να παραβιάζουμε ούτε έναν πόντο την επιστήμη να ικανοποιήσουμε την ανάγκη για μια θεμιτή, και όχι υπερεθνικιστική, επιθυμία για μιαν εθνοτική συνέχεια και στο επίπεδο του χρόνου;
Ευθέως: αν το “βυζάντιο” δεν ήταν ελλάδα, που δεν ήταν σε καμία περίπτωση, πως θα γεμίσει στο μυαλό των απλών ανθρώπων αυτό το κενό, αν δεν δούμε σε ποιό βαθμό υπήρχε ελλάδα μέσα του, έστω και με την μορφή “αντικειμενικών στοιχείων”;
Αν δεν είχε καθόλου ελλάδα, ή είχε μόνον σε ένα λειτουργικό και όχι εθνοτικά προσδιοριστικό επίπεδο (αυτό θεωρώ και γω) είναι δεδομένο ότι η νεοελληνική εθνική σχιζοφρένεια θα βρεί άλλη δίοδο να εκφραστεί αποδεχόμενη αυτή την τραυματική αλήθεια μεν αλλά ξεπερνώντας την με…χλαμύδες, πράγμα εξίσου για να μην πω πολύ περισσότερο σχιζοφρενοειδές.
Αν τα δούμε τα πράγματα από μιαν μόνον θεωρητική σκοπιά και ξεχάσουμε τον κανονιστικό θεραπευτικό χαρακτήρα της υπόθεσης θα χάσουμε την μπάλα,.
@Γιάννη:
Πάντα θα πεις υπάρχει αυτή η ανάγκη, άρα σε όλα τα έθνη κράτη άσχετα νεωτερικής ή προνεωτερικής υπόστασής τους.
Άρα, γιατί μας το θέτεις έτσι, και τι θέλεις να μας πεις; (θα μου πεις)
—-
Είχαμε μια συζήτηση με τον Περτίνακα αυτές τις ημέρες, όπου μου έδειξε μερικά αστεία χωρία Νεοελλήνων ιστορικών, στα οποία ισχυρίζονται ότι το Βυζάντιο «άρχισε να αποκτά “εθνικό χρώμα”» μετά την απώλεια της Μικράς Ασίας ύστερα από το Μαντζικέρτ.
Και συζητούσαμε πόσο εξωφρενικά εκτός πραγματικότητας είναι αυτή η άποψη και η σχιζοφρενική στάση που την συνοδεύει.
Όσο ο ελλάδικος χώρος είναι κατοικία βαρβάρων και εκτός Βυζαντίου, το νεοελληνικό εθνικιστικό αφήγημα χρειάζεται παρασιτικά τη Μικρά Ασία (η οποία είναι η καρδιά του Βυζαντίου κατά τη Μέση Περίοδο), ώστε να περάσει την ιδέα κάποιου «δικού μας» μεσαιωνικού κράτους (δεν μπορεί να στηρίξει το αφήγημα συνέχειας παρουσιάζοντας ως «δικές μας» τις σκλαβηνίες του ελλαδικού χώρου).
Στα τέλη του 11ου αιώνα, η απώλεια της Μικράς Ασίας παρουσιάζεται ως κάτι που προσδίδει «εθνικό χρώμα» σε μια αυτοκρατορία που περιέχει ολόκληρη την Βουλγαρία και κατά τον 11ο αιώνα είναι περισσότερο πολυεθνική απ΄όσο ήταν κατά την περίοδο 700-950 (με ένα άλλο διάστημα αυξημένης πολυεθνικότητας, όταν ανακτήθηκε η σλαβοκρατούμενη Ελλάδα και δεν είχε ακόμα επιτελεστεί η αφομοίωση των σλάβων).
Έτσι βλέπουμε αυτή τη διπλή σχιζοφρενική στάση με τη Μικρά Ασία:
1) Κατά την περίοδο 650-850 χρησιμοποιείται ως το μοναδικό σωσίβιο κάποιας ανύπαρκτης «ελληνικότητας»
2) Παραδόξως, όμως, η απώλειά της μετά το 1071 παρουσιάζεται ως κάτι «θετικό» που «τονώνει» αυτήν την ανύπαρκτη «ελληνικότητα».
@ Ιωάννη γράφεις:
“Πως μπορούμε χωρίς να παραβιάζουμε ούτε έναν πόντο την επιστήμη να ικανοποιήσουμε την ανάγκη για μια θεμιτή, και όχι υπερεθνικιστική, επιθυμία για μιαν εθνοτική συνέχεια και στο επίπεδο του χρόνου; Ευθέως: αν το “βυζάντιο” δεν ήταν ελλάδα, που δεν ήταν σε καμία περίπτωση, πως θα γεμίσει στο μυαλό των απλών ανθρώπων αυτό το κενό, αν δεν δούμε σε ποιό βαθμό υπήρχε ελλάδα μέσα του, έστω και με την μορφή “αντικειμενικών στοιχείων””;
Θα υπογραμμίσουμε τη συνέχεια των όποιων αντικειμενικών ελληνικών στοιχείων (γλώσσας, εθίμων κ.α.), με άλλα λόγια την όποια πολιτισμική συνέχεια έχουμε με τους αρχαίους Έλληνες, αλλά θα τη διακρίνουμε από τις έννοιες της εθνότητας και του έθνους. Με άλλα λόγια μπορούμε να λέμε πώς είμαστε νεοελληνικό έθνος και παράλληλα ανήκουμε σε μια διαχρονική ελληνική πολιτισμική κατηγορία (και πάλι, όμως, πρέπει να ασκήσουμε αυστηρή κριτική σε αυτή την πολιτισμική συνέχεια, διερωτώμενοι λ.χ. για την παρακμή και την εξαφάνιση της αρχαιοελληνικής φιλοσοφικής σκέψης, που είναι πιο ποιοτικό πολιτισμικό στοιχείο από τη γλώσσα ή για τη βίαιη απαγόρευση της αρχαίας θρησκείας από τους διαδόχους του Κωνσταντίνου, παρότι ο τελευταίος είχε επιβάλλει την ανεξιθρησκεία).
Έτσι απαλλασσόμαστε και από τη μομφή του Χρήστου (βλέπε παραπάνω σχόλια), ότι βάζουμε στο ίδιο τσουβάλι τη νεοελληνική με τη σλαβομακεδονική περίπτωση, αφού η τελευταία, φυσικά, δεν έχει να επιδείξει ανάλογη πολιτισμική συνάφεια με τους αρχαίους Μακεδόνες.
@ Σμερδαλέε
Κοίτα και το σχήμα των 5 ελληνισμών του Παπαρρηγόπουλου: μετά τον Αρχαίο Ελληνισμό δημιουργείται, με τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου, ένας “ανατολικός ελληνισμός” (ο Μακεδονικός, ο “Χριστιανικός” και ο Μεσαιωνικός) που πρωταγωνιστεί έξω από την Ελλάδα, σε ανατολικά εδάφη. Στο τέλος εμφανίζεται ο Νέος Ελληνισμός, ο οποίος έχει σαν ιστορική αποστολή την επιστροφή της “δράσης” στην αρχέγονη ελλαδική κοιτίδα!
Σμερδαλέε,
Λες: “Ξαναγράφω, οι Αμερικάνοι κάθε 4 Ιουλίου γιορτάζουν την ημέρα της Ανεξαρτησίας από τους «τυραννικούς» Άγγλους, αλλά δεν έχουν πρόβλημα να ονομάσουν την γλώσσα τους «Αγγλική».”
Μπορεί να είσαι θεούλης στο ξεψάχνισμα των πηγών αλλά με τις αναλογίες που κάνεις για τους Αμερικανούς και την Αγγλική γλώσσα, αδικείς τον εαυτό σου.Πρόχειρα εντοπίζω δύο διαφορές. Οι Έλληνες νομίζουν ότι είναι Ρωμαίοι ενώ οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι είναι Αμερικανοί.
Οι Αμερικανοί επέλεξαν να γίνουν Αμερικανοί, οι Έλληνες υποχρεώθηκαν να γίνουν “Ρωμαίοι”, δια τη βίας, της τρομοκρατίας και υπό την απειλή της βιολογικής εξολόθρευσης!. Ίσως γι’αυτό η Αμερικανική εθνοτικότητα είναι λειτουργική, ενώ η “ρωμαϊκή” δεν ήταν.
Λες: “Η εθνοτικότητα γίνεται υποκειμενικά αντιληπτή και ενέχει το στοιχείο της συνειδητής επιλογής ταυτότητας. Δηλαδή ένας άνθρωπος ή μια ομάδα ανθρώπων μπορεί να έχει όλα τα αντικειμενικά κριτήρια που σχετίζονται με την εθνοτική ταυτότητα Α, αλλά εάν δεν έχουν επιλέξει συνειδητά οι ίδιοι να είναι Α τότε πολύ απλά δεν είναι Α”.
Κατ’αρχήν ο όρος φέρνει σε αντιδιαστολή το Έθνος, με την “εθνοτικότητα” και εν πολλοίς το ψέμα κόντρα στην αλήθεια.. Αλλά έστω κι έτσι. Βλέπεις εσύ καμία “συνειδητή επιλογή” που οδήγησε τους μεσαιωνικούς Έλληνες να αποβάλουν την ταυτότητά τους και να υιοθετήσουν μία άλλη;
Λες: “…δηλαδή ο μύθος κοινής καταγωγής είναι το ουκ άνευ (sine qua non) της εθνοτικότητας”.
Ποια είναι η κοινή καταγωγή που υιοθέτησαν οι Έλληνες όταν δια πυρός και σιδήρου, τους επέβαλαν να δηλώσουν “ρωμαίοι”; Ο Αβραάμ και η Σάρα; Ο Ισαάκ και δεν ξέρω ποια ήταν η γυναίκα του; Μιλάμε σοβαρά τώρα;.
Διαβάζω τη συνεντευξή σου με τον Στουραίτη. Εξαιρετική ομολογουμένως (όσον αφορά το ύφος, όχι τα συμπεράσματα). Και γελάω στο σημείο που περιγράφει, το πως ο καϋμένος ο Λέων στα “Τακτικά” προσπαθεί να συνεγείρει το φρόνημα των “ρωμαίων” στρατιωτών του. Τι να τους πει; Να πολεμήσουν για ποιον; Για το Ρωμαϊκό έθνος; Ούτε καν… Για την Πατρίδα; Δε θα καταλάβαιναν τι εννοεί.. Να τους πει να πολεμήσουν για τους βωμούς και τις εστίες των προγόνων τους; Για ποιους προγόνους; Τις 12 φυλές του Ισραήλ; Και τελικά τους παροτρύνει να πολεμήσουν για τα παιδιά τους και τους τόπους καταγωγής τους, όπως θα έκανε κι ένας φύλαρχος των νεολιθικών χρόνων. Και είναι φυσικό βέβαια, γιατί η ρωμαϊκή εθνικότητα, είναι κολοβή. Είναι λειψή. Στερείται ακόμα και των προϋποθέσεων που θέτετε εσείς για να παραδεχτείτε ως υπαρκτή μια τεχνητή εθνοτικότητα. Είναι ψεύτικη και κατασκευασμένη όχι με τη συναίνεση του λαού, αλλά με το σουγιά στο κόκαλο.
Και μου κάνεις και την σύγκριση με τους Αρβανίτες κλπ. Μα οι Αρβανίτες οικειοθελώς προσχώρησαν στο σώμα του Ελληνισμού. Με το σπαθί τους (κυριολεκτικά) άνοιξαν το δρόμο. Ποιοι ήταν εκείνοι οι Αλβανοί λόγιοι που τους έπεισαν να το κάνουν αυτό; Ποια είναι τα βιβλία τους να τα διαβάσω; Με ποια επιχειρήματα και με ποιους λόγους έπεισαν τους αρβανίτες να πολεμήσουν για την ελευθερία ενός ξένου Έθνους και όχι του δικού τους; Γιατί οι Μποτσαραίοι και τόσοι άλλοι έχυσαν το αίμα τους για τη δημιουργία ενός ελεύθερου Ελληνικού κράτους κι όχι ενός Αλβανικού;
Λες: “Η γλωσσική ταυτότητα και συνέχεια δεν έχουν καμία σχέση με την εθνοτική ή εθνική ταυτότητα και συνέχεια”.
Και καλά για την εθνοτική όπως την ορίζεις, αλλά ούτε για την Εθνική; Ε όχι και καμία σχέση! Να δεχτώ ότι δεν αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη, ναι! Αλλά όχι και καμία σχέση…
Παρουσιάζεις αναλυτικότατα ομολογουμένως, τις απόψεις των καθώς πρέπει “λογίων”, των μαυροντυμένων κυρίως… Προσωπικά ο αγαπημένος μου είναι ο Θεοφάνης ο Ομολογητής. Απολαυστικός ο τύπος. Το ένθεο μένος του εναντίων των Ελλήνων και η ιερή αγανάχτηση είναι πραγματικά σοκαριστικά. Θα έλεγε κανείς ότι ο τύπος ζούσε στον 2ο ή 3ο αιώνα και είχε απέναντί του, τους Έλληνες όταν έγραφε. Αφού με κάνει να αναρωτηθώ. Μήπως όντως τους είχε; Γιατί 4-5 αιώνες μετά το θάνατο του τελευταίου Έλληνα, αναδύεται από τα κείμενά του τέτοιο μίσος; Προσωπικά πιστεύω το κάνει διότι, ξέρει ότι έχει ακροατήριο. Ότι κάποιοι από αυτούς που ακούν τα κηρύγματα των παπάδων, εξακολουθούν να λοξοκοιτάζουν προς την Ελληνική τους καταγωγή. Αυτή όμως είναι μια προσωπική μου εκτίμηση. Αυτό που πραγματικά όμως με ξεπερνάει, είναι που οι οπαδοί της “διακοπής” (της συνέχειας του ελληνισμού) αντλούν τις αποδείξεις τις εξαφάνισής τους, από τα κείμενα εκείνων που απαγόρευσαν στους Έλληνες το δικαίωμα να υπάρχουν!.. Όλος ο υπόλοιπος κόσμος γελάει και τους κοροϊδεύει αποκαλώντας τους Γραικούς και δεν ξέρω τι άλλο, αλλά εμείς τους αναπαράγουμε ως αυθεντίες της αλήθειας, και αδιαμφισβήτητους μάρτυρες!. Ο φονιάς είναι ταυτόγχρονα και εισαγγελέας. Μάλιστα.
Τον 12ο αιώνα, ο Τζέτζης γράφει πως είμαστε του Ελληνικού γένους και ότι ενώ από τη μητέρα του είναι ευγενής Ίβηρ (Γεωργιανός), από τον πατέρα του είναι «γνήσιος Έλλην». Δηλαδή ο πατέρας του Τζέτζη που ήταν γνήσιος Έλλην φύτρωσε; Δεν είχε πατέρα, παππού, προπάππο, γεναλογική γραμμή; Και το ότι ήταν ο πρώτος λόγιος που το ομολογεί ανοιχτά, αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχαν απλοί άνθρωποι του λαού που να ανήγαγαν την καταγωγή τους σε Έλληνες προγόνους, που να γνώριζαν μετά πάσης βεβαιότητας την απλή αλήθεια, αλλά να φοβούνταν ή ντρέπονταν (παίζει κι αυτό) να το πουν; Έστω και με τη μορφή του μύθου ή του θρύλου; Που όταν άκουσαν για πρώτη φορά έναν λόγιο να λέει τα σύκα σύκα, τη σκάφη σκάφη και τους Έλληνες Έλληνες, αναγνώρισαν την αλήθεια του;
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το Ελληνικό έθνος υπέστη μια φρικτή λοβοτομή τα πρωτοχριστιανικά χρόνια. Για πολιτικούς και ιδεολογικούς λόγους επιχειρήθηκε εν ψυχρώ να του ξεριζώσουν τη συνείδηση και την αυτογνωσία του, με τη βία, την τρομοκρατία, με απαγορεύσεις, με διασυρμούς, με αχαλίνωτα ψεύδη, με τερατολογίες, με όποιο μέσο τέλος πάντων το άθλιο ανατολικό ρωμαϊκό κράτος βρήκε να επιστρατεύσει. Εγώ θα περίμενα από έναν σύγχρονο λόγιο, να σταθεί πρώτα απ’όλα, επικριτικά απέναντι σε αυτό το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Αντί γι’αυτό , το μόνο που μας νοιάζει είναι αν τελικά το έγκλημα απέδωσε καρπούς. Αλλά ακόμα και με τον όρο της “εθνοτικότητας”, κανείς δεν μπορεί να αποδείξει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας, ότι αυτό πραγματικά έγινε. Γιατί η “ρωμαϊκή εθνοτικότητα” ούτε συνειδητή ήταν, ούτε προγονική καταγωγή διέθετε.
Στη ζωολογία και στη βοτανολογία, ο όρος «nomen nudum» δηλώνει μια επιστημονικοφανή ονομασία που χρησιμοποιήθηκε στην ταξινόμηση, η οποία ωστόσο κρίνεται πλέον επιστημονικά αδόκιμη σύμφωνα με τα διεθνή στάνταρ, όπως αυτά έχουν καθιερωθεί από τον Διεθνή Κώδικα Ονοματολογίας. Αν κρίνω από το “Ρωμαϊκό Έθνος”, προφανώς ο όρος στέκει και στην εθνολογία τελικά…
Υ.Γ. Οι Έλληνες είναι Έθνος, οι “Μακεδόνες” εθνοτικότητα. Πέστε να με φάτε τώρα…
Χρήστο, επειδή νομίζω πως αρκετά ασχολήθηκα με τις κοτσάνες σου, αν ο Πέρτιναξ επιθυμεί να συνεχίσει η συζήτηση μαζί σου, μπορείς να επισκεφτείς την ιστοσελίδα του και να συνεχίσετε εκεί την συζήτηση.
Ναι Χρήστο, όποτε θέλεις μπορείς να κάνεις ένα κόπι-πέιστ τις ενστάσεις σου στο μπλογκ μου (διάλεξε όποια ανάρτηση θες) για να τις συζητήσουμε.
Εδώ θα κάνω μόνο μια δευτερεύουσα παρατήρηση, Γράφεις: “Όταν λέω η εικονολατρεία προκάλεσε φυγόκεντρες δυνάμεις μεταξύ των ανατολικών λαών, δεν εννοούσα τους μικρασιάτες Έλληνες, αλλά τους Σύριους και τους Παλαιστίνιους”
Όμως, μεταξύ 8ου-10ου αι. η Συρία και η Παλαιστίνη δεν αποτελούσαν εδάφη της Ρωμανίας. Η Μικρά Ασία ήταν το ανατολικό σύνορο. Όπως δείχνουν τα πράγματα, η εικονομαχία δεν σχετίζεται με εσωτερικές εθνοτικές διαφορές. Εκτός και αν κάποιος κάνει την παράτολμη υπόθεση ότι υπήρχαν δύο διακριτές ελληνόφωνες εθνότητες: μία εικονολατρική στην Ελλάδα και μία εικονομαχική στη Μικρά Ασία.
Ο [μέχρι τον π.Ευφράτη] Ελληνισμός απορροφάται *σταδιακά* από την Ρώμη, η οποία επίσης *προσεταιρίζεται* τον Κελτικό Κόσμο (πλην Πικτών/Καληδονίων και Ιβερνίων), και τον Δυτικό Σημιτικό Κόσμο (πλην Ιουδαίων apparently), όσο πχ και πέραν του Ευφράτου Ελληνισμός υιοθετείται από τους Αρσακίδες μέχρι την έκπτωση του αυτοκρατορικού κλάδου τους από την διακυβέρνηση του Ιράν/Αριάνα. Οι Ρωμαίοι ξεκινούν την κατάκτηση του Ελληνικού Κόσμου αρκετά νωρίς, πχ Κύμη/Cumae (338 π.Χ, όπου μάλιστα παρέχεται στους εκεί Οσκο-Έλληνες civitas sine suffragio, ήτοι Ρωμαϊκή υπηκοότητα δίχως δίκαιωμα ψήφου), Νεάπολις/Νάπολη (328 π.Χ), Ποσειδωνία/Paestum (273 π.Χ), Τάραντας και Ηράκλεια (272 π.Χ), κλπ.
https://sites.google.com/site/romeandromania/Home/spqr/4th-c-bc
https://sites.google.com/site/romeandromania/Home/spqr/3d-c-bc
Από την άλλη, είναι με την ανάπτυξη δικτύου συμμαχικών και πελατειακών κρατών (π.χ η Ρόδος, η Πέργαμος, η Αθήνα, το Βυζάντιο, η Χίος, η Κύζικος, η Αχαϊκή Συμπολιτεία, ενίοτε δε και η Αιτωλική Συμπολιτεία, με την έωλη διπλωματία) που η Ρώμη πετυχαίνει διαδοχικές νίκες επί των ελληνικών υπερδυνάμεων της εποχής, των Αντιγονιδών, με πυρήνα την Μακεδονία, και των Σελευκιδών, με πυρήνα την Συρία (το ευρύτερο Λεβάντε) & την Μεσοποταμία (το μτγ Ιράκ), που κατά την εποχή της ρωμαϊκής επιβολής, προσπαθούσαν να καλύψουν το κενό εξουσίας που είχε αφήσει στο Αιγαίο η παρακμή των Πτολεμαίων.
Η τεχνητή διαφοροποίησις «έθνος-εθνοτικότης» μου φαίνεται ότι απλώς εξωραϊζει δυσάρεστες πραγματικότητες, όσο μου θυμίζει και τον κρυφο-εθνικισμό της δεκαετίας του 1980 (με τα εμετικά «είμεθα πατριώτες εθνιστές, και ουχί εθνικιστές»).
https://sites.google.com/site/romeandromania/hellenism
https://sites.google.com/site/romeandromania/Home/9th-c/diplomatic_war
Η τεχνητή διαφοροποίησις «έθνος-εθνοτικότης» μου φαίνεται ότι απλώς εξωραϊζει δυσάρεστες πραγματικότητες, όσο μου θυμίζει και τον κρυφο-εθνικισμό της δεκαετίας του 1980 (με τα εμετικά «είμεθα πατριώτες εθνιστές, και ουχί εθνικιστές»).
—-
Μόνο που η διαφορά , από τη μια, «έθνους» (nation) και «εθνικότητας» (nationhood) και, από την άλλη, «εθνότητας» (ethnic group, ethnie) και «εθνοτικότητας» (ethnicity) δεν έχει καμία σχέση ούτε με εθνικιστές, ούτε με διεθνιστές.
Όποιος θέλει να συνειδητοποιήσει την διαφορά αυτών των εθνολογικών αναλυτικών κατηγοριών και εννοιών πρέπει να συμβουλευτεί ένα βιβίο εθνολογίας.
Μια καλή αρχή είναι το “Nationalism: A Very Short Introcduction” του Steven Grosby (Oxford University Press, 2005), το οποίο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τον Μάριο Χατζόπουλο και τη Μαρία Λαΐου ως «Εθνικισμός: η εποχή μας σε 15 λέξεις»
Λοιπόν μιας και γίνεται εδώ λόγος για τον Κακριδή και τις παραδόσεις του λαού, να πώ κάτι που διάβασα για τους Μολάους. Ο Λήκ ( 1805 ) λέει ότι οι κάτοικοι των Μολάων του έλεγαν πως το όνομα της πόλης τους συνδέεται με τον Μενέλαο , χωρίς να μπορούν να του εξηγήσουν πώς. Βέβαια αυτά μπορεί να του τα έλεγαν λόγιοι – μορφωμένοι ( δεν έχω διαβάσει το πρωτότυπο ) γιατί ο Bory de Saint-Vincent ( 1830 ) αναφέρει πως ένας επίσκοπος του έλεγε πως οι Μολάοι σχετίζονται με τον Μενέλαο.
Βέβαια αυτά μπορεί να του τα έλεγαν λόγιοι – μορφωμένοι
—-
Καλά έκανες και το σκέφτηκες. Είναι γενικότερο φαινόμενο τη εποχής μετά το 1780. Οι λόγιοι επίσης, πέρα από την υιοθέτηση αρχαιοελληνικών ονομάτων (καινοτομία που το Πατριαρχείο καταδίκασε), εξελληνίζουν επίσης και τα επώνυμά τους, δίνοντάς τα αρχαιοπρεπή μορφή, λ.χ. Μπιρίκος (αρβανίτικο;) > Εμπειρίκος, Καλμούκος > Καλλιμάχης κλπ.
Διάβασε το ποστ #7 του Περτίνακος εδώ (η απώτερη πηγή είναι ο πρόλογος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού του Δημαρά).
Τα καράβια αντί από ονόματα αγίων, τα οποία είχαν την προτίμηση ως τότε, αρχίζουν να παίρνουν, ολοένα και περισσότερο, ονόματα από ήρωες ή μυθολογήματα του αρχαίου κόσμου: Λεωνίδας, Διομήδης, Αθηνά κλπ. Τα οικογενειακά ονόματα αλλάζουν, και, με λίγες προσαρμογές, παίρνουν όψη αρχαία: ο Καλμούκος γίνεται Καλλιμάχης, ο Μπειρίκος γίνεται Εμπειρίκος. Τα παλαιά βαπτιστικά ονόματα εγκαταλείπονται. Μας έχουν διασωθεί σκηνές που εκφράζουν αυτή τη βίαιη τροπή προς τον αρχαίο κόσμο, όμοιες των οποίων δεν έχουμε πιο παλαιά. Γύρω στο 1813, ο Διονύσιος Πύρρος, στην αρχή των μαθημάτων του στην Αθήνα, περιγράφει την τελετή την οποία οργάνωσε για τον σκοπό αυτόν: ο γραμματικός προσκαλούσε ένα ένα τα παιδιά, «εγώ δε λαβών ένα κλάδον της δάφνης και ελαίας τον έδιδον εις τον μαθητήν, ενταυτώ τω έδιδον εγγράφως και τω έλεγον, ‘’ιδού τώρα, δεν είναι το όνομά σου πλέον Ιωάννης, ή Παύλος κ.τ.λ.. αλλ’ είναι Περικλής, ή Θεμιστοκλής, ή και Ξενοφών και τα λοιπά. Λοιπόν φοβού τον Θεόν, βοήθησον την πατρίδα σου, αγάπα και την φιλοσοφίαν’’».
Η αντίδραση του Πατριαρχείου σ΄αυτήν την καινοτομία ήταν να την καταδικάσει με εγκύκλιο επειδή θεωρήθηκε «καταφρόνησις της χριστιανικής ονοματοθεσίας».
Ο οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’, εκπέμπει εγκύκλιο, όπου καταδικάζει το νέο αυτό έθιμο, το ”κατά καινοτομίαν” εμφανιζόμενο που είναι ”μία καταφρόνησις της χριστιανικής ονοματοθεσίας”.
Από την εισαγωγή του βιβλίου Νεοελληνικός Διαφωτισμός του Δημαρά:
https://imgur.com/a/O2Npm